Anno ab Vrbe condita DCCCXXX Domitianus Titi frater, ab
Augusto nonus, fratri successit in regnum. qui per annos
xv ad hoc paulatim per omnes scelerum gradus creuit, ut
confirmatissimam toto Orbe Christi Ecclesiam datis ubique
crudelissimae persecutionis edictis conuellere auderet.
is in
tantam superbiam prolapsus fuit, ut dominum sese ac deum
uocari scribi colique iusserit. nobilissimos e senatu inuidiae
simul ac praedae causa alios palam interfecit, alios in exilium
trusit ibique trucidari imperauit. libidinis intemperantia
quidquid cogitari potest, fecit. plurimas Vrbis aedes destructis
populi Romani rebus extruxit.
bellum aduersum Germanos et
Dacos per legatos gessit pari reipublicae pernicie, cum et in
Vrbe ipse senatum populumque laniaret et foris male circumactum
exercitum adsidua hostes caede conficerent.
nam quanta
fuerint Diurpanei Dacorum regis cum Fusco duce proelia
AVCTORES § 1 Domitianus-regnum Hier. 2097* || qui - creuit
Evtrop. 7, 23 § 2 is in tantam—iusserit Hier. 2107\' et 2102, fort.
etiam Sueton. Dom. 13 (scribi) || nobilissimos — imperauit Eutrop.
7, 23, Sueton. Dom. 10, Hier. 2099\'.2109" || libidinis-fecit sec Sueton.
Dom. 22 || plurimas - extruxit Hier. 2105\' § 3 et § 4 „Cornelius
Tacitus" Hist.
EXPILATORES 6 tantam snperbiam uid. adhibuisse lordanis
Chron. 235 D2
1 octingentissimo trecensimo D || domicianus RD 2 ngusto
R\' agusto D 4 eclesiam P (non R) ecclesiae D || datis (is in
b.
ras. m. 2) P 5 in marg. -u. m. 1 (perlinet ad alteram persecuti-
Fåe.-5.
onem); item 12 § 3 III, 15 § 4 IIII, 17 § 4 -u-, 19 § 1 uI., 21 § 2
-Z- H Θ i
uII., 22 § 3 uIII., 28 § 6 -uIII.,, 25 § 13 x P j| conu*ellere (ex
conuullere ut uid. m. 2) R 7 e*se natu (er. s) D 10 quicquid
R3 || plurima DKMH || seddis tructis\'D sed destructis KMH ||
aedes] sedes G1 J| destructi P1B\' 11 ex*truxit (er. 8 m. 3) R
extrucxit D || aduersus PR || germanus (s 8. 8. m. I) D 12 dagos
D || per legato, om. D || pa.ri (er. t) B || pernici*e (er. a) P pernice
(i 8. 8. m. 3; ę in e rad. corr.) B || cũ et in urbe (haec excepta c in ras.
m. 1) D 14 exertum D || assidua R3 || confioerit D 16 dinrpanei
(i fin. in ras. m. ut uid. D P diuranei (i fin. in ras. m. 1) D
quantaeque Romanorum clades, longo textu euoluerem, nisi
Cornelius Tacitus, qui hanc historiam diligentissime contexuit,
de reticendo interfectorum numero et Sallustium Crispum et
alios auctores quamplurimos sanxisse et se ipsum idem potissimum
elegisse dixisset. Domitianus tamen prauissima elatus
iactantia, sub nomine superatorum hostium de extinctis legionibus
triumphauit.
idemque efferatus snperbia, qua se deum
coli uellet, persecutionem in Christianos agi secundus a
Nerone imperauit. quo tempore etiam beatissimus lohannes
apostolus in Patmum insulam relegatus fuit.
inter Indaeos
quoque acerbitate tormentorum et cruentissimae quaestionis
exquiri genus Dauid atque interfici praeceptum est, dum prophetis
sanctis et inuidetur et creditur, quasi adhuc futurus
esset ex semine Dauid, qui regnum possit adipisci.
continuo
tamen Domitianus crudeliter in Palatio a suis interfectus est:
cuius cadauer populari sandapila per uespillones exportatum
atque ignominiosissime sepultum est.
AVCTORES § 5 Hier. 21071 et 2110* (cf. codd. ABFM) g 6 sec.
Hier. 2112° § 7 Evtrop. 7, 28 (Hier. 2112°) et Sucton. Dom. 17
EXPILATORES 16 aandapila adsciuit Seuerus Chron. 442 || per uespillones]
ex hoc opinor loco laudat Aldhelmus Epist. ad Acirc. p. 298 GHies
1 quantaeque (e prior s. 8. m. 3) R 2 atoriam D 3 sa*l*ustium
(uid. sallt- fuisse) B ealostio D || crispom D 4 san*xisse
(er. c) B || idem potisimum om. add. in mg. m. 1 D 5 domicianus
D || prauissima (a fin. in ras. m. ant.) P 6 histium R1 7 idestque
D || efferatur D || stuperbia (er. i) P 8 colit (t deleta)
D || in om. D 9 beatissimus (u in ras. m. 1) P beati D || iohannis
PR1D 10 pa**thmum (1 aut 2 litt. er. et linea awbd. m. f)
P pathmum B paphum D || religatus R || indene R* 11 aceruitate
(u in b corr. m. ant.) P || quaestiones R1 12 dauidj sic dd
B || adque P1R1 || interfeci (e altera in i corr. m. ant.) P || profetia
D 13 inuiditur D (more suo) diffiditur coni. Lessing 11, lp. 96 ed.
Mattzahn (14 p. 230 ed. Hempd) 14 possit] PRD posset v
15 domicianus D || a om. D 16 cuiosj et cuius D || popularis andapila
(sic) PRD (8 in ras. m. 2, sed a m.1 quoque uid. s fuisse R); ad
haec in marg. uocabulum eras. P, publictl fera adn. m. 2 in mg. R ||
uisphillones PaR1 uespillonis D uesphillones P uespilliones R2, in
mg. adnot. sepultores mort? R* || exportatum exportatam (prius deletum
m. X) D 17 adque P\'D
Anno ab Vrbe condita DCCCXLVI — quamuis Eutropius
quinquagesimum hunc esse annum scripserit — Nerua admodum
senex a Petronio praefecto praetorio et Parthenio
spadone, interfectore Domitiani, imperator decimus ab Augusto
creatus Traianum in regnum adoptauit, per quem reuera adflictae
reipublicae diuina prouisione consuluit.
hic primo
edicto suo cunctos exules reuocauit — unde et Iohannes
apostolus hac generali indulgentia liberatus Ephesum rediit —
emensoque anno imperii sui Nerua confectus morbo diem obiit.
Anno ab Vrbe condita DCCCXXVU Traianus, genere Hispanus,
undecimus ab Augusto reipublicae gubernacula Nerua
tradente suscepit ac per annos decem et nouem tenuit.
apud
Agrippinam Galliae urbem insignia sumpsit imperii; mox
Germaniam trans Rhenum in pristinum statum reduxit; trans
Danuuium multas gentes subegit; regiones autem trabs
Euphraten et Tigrin sitas prouincias fecit;
Seleuciam et
Ctesiphontem et Babylonem occupauit in persequendis sane
Christianis errore deceptus tertius a Nerone, cum passim
AVCTORES cap. 11 § 1 Eutropias — imperator.. Traianum sqq. Eu-
tropius 8, 1 (spadone Orosius temere); lin. 4 decimns Hier. 2113; ad
lin. 5 sq. cf. Oros. 7, 34 § 2 et § 5 § 2 Hier. 2113g1 (cunctos et
hac generali indulgentia temere Orosius) cap. 12 g 1 Traianus sqq.
Eutrop. 8, 2, Hier. 2113k et 2114 § 2 Evtrop. 8, 3 § 3 Bier.
2123a (cf. cod. B) et 2124 et (inprimis p. 466, 5 contrarium-legibus)
Rufinus 3, 32,
1 octingentissimo quadragissimo sexto D || eotropius D 2 quinquagensimum
P et a. ras. R quinquagesimo (pro simo scripserat m-)
D || scribserit PR1D || admodo D 4 1 spadone (1 m, ant.) P ||
domiciani interfectore D 5 triianum R1 || adflictae reipublicae] D
ad felicitatem reipublicae P1 R ad felicitatem afflictae reipublicae
P3NZ 7 eiulis D || iohannis PRlD 8 generali] regali D
10 octingentissimo quadragissimo septimo D 12 decim et nouem
(prioris m linea prima ex t radendo factum) D x et VIIII PR.
13 agripinam B || insigna Ra || sumsit PR* 15 danuuium] D
danubium PR || subegit (b a. s. m. 1) P || regionem D 16 eufraten
PbRD eufranten Pa || tigrin] D tigrim PB || seuleuciam (e alt. s. s.
s. 1) D 17 ctesifomtem (c P) PR esifontem D || babilouem Pa
babillonem D 18 cum] con Rl
V.
30
repertos cogi ad sacrificandum idolis ac detrectantes interfici
praecepisset plurimique interficerentur, Plinii Secundi, qui
inter ceteros iudices persecutor datus fuerat, relatu admonitus,
eos homines praeter confessionem Christi honestaque conuenticula
nihil contrarium Romanis legibus facere, fiducia sane
innocentis confessionis nemini mortem grauem ac formidulosam
uideri, rescriptis ilico lenioribus temperauit edictum.