Caesar Romam rediit. ubi dum reipublicae statum contra
exempla maiorum clementer Înstaurat, auctoribus Bruto et
Cassio,
tribus uulneribus confossus interiit.
in qua coniuratione fuisse
amplius sexaginta conscios ferunt. duo Bruti et C. Cassius
aliique socii strictis pugionibus in Capitolium secesserunt. diu
deliberatum est, utrum Capitolium cum auctoribus caedis oporteret
incendi.
corpus eius raptum populus dolore instimulatus
in foro fragmentis tribunalium ac subselliorum cremauit.
Percensuit latitudinem regni sui Roma oladibus suis atque
in suam conuersa caedem singulas quasque gentes ibidem, ubi
domuit, uindicauit. Asiae Europae atque Africae, non dico
tribus mundi partibus sed totis trium partium angulis
gladiatores suos feriatisque inimicis spectaculum miserae
(ad § 1 et § 2 cf. Eutrop. 6, 25) LD et quidem PRv 3 ciulle bollum c || titus
PRD || labienus (i ex corr. add. m. 1) D 4 aciae D et a. r. B ||
gn- L gneus PR genus D, idem praenomen in ς; Ser. corr.
nec tamen sufficit ipsas quoque cum auctoribus
causas fuisse consumptas; recidiua semina in eodem agro
germinant, magna continuo metentibus malorum incrementa
cum magno sudore factura: uictor ciuilis belli a ciuibus Caesar
occiditur, in caedem unius trahuntur agmina consciorum.
certum enim erat, quia Caesar indigne peremptus plures
habere posset ultores; plurimaque nobilitas una simul catena
sceleris copulatur, ne forte tanta malorum materia non belli
magnitudine suppleatur sed uindictae breuitate tenuetur.
Medeam illam fabulae ferunt dentes quondam occisi seuisse
serpentis, e quibus quasi conpetens semini seges armati
homines terra emerserint seseque mox inuicem pugnando
prostrauerint.
equidem hoc poetarum commenta finxerunt;
nostra. autem Roma Caesare occiso quanta de cineribus eius
agmina armata parturiit! quanta bella in testimonium miserae
fecunditatis nen legenda. pueris sed spectanda populis excitauit!
et tamen horum
exarserunt bella ciuilia, inde iterum pullularunt. non ergo
iniusta caedes est eorum, qui eam iniuste consectantur, si
ambitionis aemulatio per ipsos atque in ipsis et agitur et
punitur, donec qui detrectauere collegium, discant ferre
legenda pueris) D || cum om. D 2 consumtas P || recidiua (ua in ras.)
P 8 germinant] siminant D || magna] mala L || contime tentibus
D 4 uictus D || ciuilis] ciuili D || a om. D || ciuilibus D
5 caede... unius P1 caedem∗∗unius P 6 certum (tum s. s. m. 1)
D || perem∗tus (erasa p) P 7 possit L || cathenaLR1 8 malorum]
aliorum D 9 supplicatur L supplecatur D || uindicate
D 10 mediam D || quosdam PRD ||use∗uis∗e P 11 serpentes
LD || e quibus om. R1 ||competans R2 12 terrae emerserint B ||
pugnandum D 13 prustrauerunt D II equidem] PRDG1 et quidem
Lfsh || fixerunt R1 16 fecundatisD || puerised D || exspectanda
L expectanda PRD 18 unde R1 ||pollularunt L pullularunt| (I
pr. in ras. m. 2, fort. ex e, unt ilico m. 1 ex uB 19 cedis L
code D || consecrantur L consequantur 0 20 imolatio D || adque
PR1 21 detrectauere (alt. e in ras. m. 2) B || colligium R1
aliud omnes homines uiuendi genus subeant, ut omnes humiliter
placere studeant, non insolenter offendere.
sed ad tam
salubrem humilitatis doctrinam magistro opus est. itaque
opportune conpositis rebus Augusti Caesaris natus est Dominus
Christus, qui cum in forma Dei esset, formam serui humiliter
adsumpsit, ut tunc demum aptior fieret humilitatis institutio,
quando iam per totum mundum poena superbiae omnibus
esset exemplo.