Et quoniam ex hoc iam Punica bella succedunt, res ipsa
exigit, ut de Carthagine, quae ante urbem Romam duo et
Liuius 16; cf. Euseb. 1752b § 10 sqq.] cf.
Orosius 4, 1 § 12 cap. 6 § 1 Carthagine — § 3 (ubi § 1 laudantur
Pompeius Trogus et Iustinus) Iustinus 18,5 (Helissa) et 6 § 9—§ 12 (cf.
Periocha 16); ad illa § 3 respicit 4, 21 § 8
Carthaginienses uernaculum
atque intestinum semper inter se malum habuere discordiam,
qua infeliciter exagitante nulla umquam tempora uel foris
prospera uel domi quieta duxerunt.
sed cum inter cetera mala
etiam pestilentia laborarent, homicidiis pro remediis usi sunt:
quippe homines ut uictimas inmolabant aetatemque inpuberem,
quae etiam hostium misericordiam prouocaret, aris admouebant.
De quo sacrorum immo sacrilegiorum genere quid potissime
discutiendum sit non inuenio. si enim huiusmodi ritus aliqui
daemones praecipere ausi sunt, ut mortibus hominum occisione
hominum satisfieret, intellegendum fuit se operarios atque adiutores
pestilentiae conduci, ut ipsi quos illa non corripuisset
occiderent:
sanas enim atque incorruptas offerri hostias mos
est, ita ut illi non sedarent morbos sed praeuenirent.
Itaque Carthaginienses auersis dis propter istius modi sacra
— sicut Pompeius Trogus et Iustinus fatentur, sicut autem
apud nos constat, propter praesumptionem impietatemque
ipsorum
— cum in Sicilia diu infeliciter dimicassent,
(ubi § 6 PompeioB Trogus et Iustinus faudantur)
Iustinus 18, 7 § 1-7.9.10.15-18, sed insertis § 6 iicat autem
ibi tnnc Mazeus
dux exulum Carthalonem filium suum, sacerdotem Herculis,
cnr sibi uelut insultans purpuratus occurreret, in crucem sub
oculis patriae ita ut erat cum purpuris infulisque suspendit.
post pauoos dies urbem ipsam cepit; quicum, interfectis plnrimis
senatorum, cruente dominaretur, occisus est. haec temporibus
Cyri Persarum regis gesta sunt.
Post haec uero Himelcho rex Carthaginiensium cum in
Sicilia bellum gereret, repente horribili peste exercitum amisit.
nec mora:
morbis, populo cateruatim cadente, cito quisque
correptus, mox mortuus, iam nec sepeliebatur: cuius mali
nuntius cum attonitam repentino luctu Carthaginem repleuisset,.
non secus ac si capta esset turbata ciuitas fuit.
omnia nlulatibus
personabant, clausae ubique ianuae, cuncta publica
priuataque officia damnata, uniuersi ad portum decurrunt
egredientesque de nauibus
suis percontantur.
postquam de clade suorum, tacentibus illis
uel gementibus, miseri intellegunt, tunc toto litore plangentium
Iustinus 19, 2 § 7-11 insertis § 11 nec
mora—sepeliebantar. Orosianis. D - 3 exsolare L || exulee] LRD 4 cincxerunt
LRa || mazaeus D* 5 exulum] LRD || cartalonem L cathalonem
R chartalonem D || hercolis D 6 cur] LRD quod h || exultans
L 7 cum] in D || infu∗∗∗lis (u alt. hasta aJ. m.) B 8 caepit
B coepit D 9 s*enatorum B || cruente] & eruenter D\' 10 cy∗
(eras. p) L || regis persarum Dh 11 himelcbo] L himelco BD;
Imilco h || karth- R 12 peste (s. m. 2 in ras.; fuitne r 9) L
13 moram urbis (altero m expuncto a m. ut uid. 2) D 14 sepelliebatnr
L 15 nuntius LR || adtonitam Ra || karth- R || repleuisse
L12 16 non (prior n m. 2 in ras.) L || secutus L1a || esset
om. D || turbataque D2 17 pnblica prinataque] L priuata publica∗∗q;
(er. m ?) R priuata publicaque Dv; omnia prinata offlcia Iustini codices
18 da
inter haec procedit et ipse de nani saa imperator
sordida seruilique tunica discinctus; ad cuius conspectum plangentia
iunguntur agmina; ipse quoque manus ad caelum tendens
nunc suam nunc publicam infelicitatem accusat et deflet;
ad postremum uociferans per urbem, tandem ingressus domum,
cunctos, qui lacrimantes prosequebantur, ultimo dimisit adloquio
ac deinde obseratis ianuis exclusisque etiam filiis gladio
dolorem uitamque finiuit. haec Darii temporibus gesta sunt.
Post haec Hanno, uir quidam Carthaginiensis priuatis opibus
reipublicae uires superans, inuadendae dominationis hausit
cupiditatem. cui rei consilium utile ratus est, ut simulatis
unicae filiae nuptiis omnes senatores, quorum dignitatem obstaturam
inceptis suis arbitrabatur, inter pocula ueneno necaret
quae res per ministros prodita sine ultione uitata est, ne in
uiro potenti plus negotii faceret res cognita quam cogitata.
hoc consilio elusus Hanno alio machinamento facinus adgredi
parat: seruitia concitat, quibus repente incautam urbem
opprimeret.
sed cum ante statutam
se praeuentumque intellexisset, castellum quoddam cum uiginti
Iuatinus 19, 3 § 1—3.11.12, sed § 15 hoc
gladio ab Orosio temere uidetur additum esse; de illis § 15 haecgesta
sunt cf.ad § 9 § 15—§ 20 Iustinus 21, 4 § 1—4.6—8, a
quo tamen aliena sunt § 16 simnlatis unicae et § 17 quibus—opprimeret
Orosiana, denique § 20 haec—geata sunt de quibus cf.ad § 9 D || querellae] L quere∗ lae (e prior ex ae ut uid. corr.; eras. l)
B quaerelle (-ę 2)
ihi dum Afros regemque
Maurorum concitat, captus est ac primo uirgis caesus, deinde
effossis oculis et manibus cruribusque fractis, uelut a singulis
membris poena exigeretur, in conspectu populi necatus est.
corpus uerberibus lacerum cruci suffixum, filii cognatiqae
omnes supplicio traditi, ae quis eum eiusdem familiae umquam
aut imitari aut ulcisci meditaretur. haec temporibus Philippi
gesta sunt.