ecce cum ille promisit futura meliora, isti adserunt meliora
praeterita, quid aliud colligi datur utroque in suis detestante
praesentia, nisi aut semper bona esse sed ingrata aut numquam
omnino meliora?
At Romae — ut ad id tempus redeam unde digressns sum:
neque enim interuallo miseriarum ad alios transire conpellor,
sed, sicuti se quondam efferuescentia ubique mala ipsis actibus
conligarunt, ita etiam permixta referuntur: nobis quippe conferre
inter se tempora
boribus insultare propositum est — Romae ergo post Vrbem
conditam anno CCLXL suspenso ad modicum bello grauis pestilentia,
quae semper ibi raras indutias aut factas intercepit aut
ut fierent coegit, per uniuersam ciuitatem uiolenter incanduit, ut merito praecedente prodigio caelum ardere uisum sit, quando
numerus Liuianus || grauis. pest.—incandoit
Liuius 3, 6 || praecedente sqq. Liu. 3, 5 § 14
1 cęnaturi R || anxiliaribus (to al.) B || tamen] tunc R [| iubeb\'at.|
(sic m. 1; at certum est statim additum esse) B 2 meliora tSpora
(a tS in ras.) D || seraarent B 3 **ecce (duar. litt. ras.) P ||
asserunt (s pr. in ras.) R 4 alint (t in d corr.) P || utro.que (er.
a F) R 6 omino (n 8. 8. m. 2) P 7 Atronie D || at] ad P ||
ut om. LB || unde] un B1 || digressus sum] LD degresus sum B
digressus PRa Sũdigressus Rb 8 alios D alias P || compellor
Rb 9 sienti] L sicut PRBD || se quondam] secundam D
10 colligarunt Rb BD || referuntur] LPRBD referantur cum Y6h ||
nobis ***** quippe (rasura m. f) R || ẽffere (sic) P 11 eiua laboribus
insulltare (eiua laboribus insul in folii fine in ras.) P 12 propossitum
B || verba romae ergo post urbem conditam om. B eadem ac
praeterea anno
nam eo anno
Aebutium et Seruilium ambo consules pestilentia consumpsit,
militares copias plurima ex parte confecit, multos nobiles
praecipueque plebem foeda.
tabe delemt; quamms lam etiam
superiore quarto anno oborta lues eundem populum depopulata
sit.
Proximo dehino anno ciues exules seruique fugitiui duce
Herbonio, uiro Sabino, inuaserunt incenderuntque Capitolium.
ubi fortissime quidem Valerio consule et lmperatore obstitere
iuniores; sed adeo atrox et graue discrimen proelii fuit, ut
ipse quoque consul Valerius ibi fuerit occisus et indignam de
semis uictoriam insuper etiam sua morte foedarit.
Sequitur annus, in quo cum uicto exercitu consul obsessus
est. nam Minucium consulem congressum proelio Aequi Vulscique
superarunt et fugientem in Algido fame ferroque cinxerunt,
actumque infeliciter
praecipuus ille dictator, artatam obsidionem oppresso hoste
Liu. 3, 6 § 1.2.5.8; 7 § 6 et 7 § 4 Liu. 3,
2 § 1 (cf. Mommsen, Chronolog. p. 175) § 5 et § 6 Liu. 3,
qui repertus in rare, ab aratro arcessitus ad fasces,
sumpto honore instructoque exercitu, mox uictor effectus, iugum
boum Aequis inposuit uictoriamque quasi stiuam tenens subiugatos
hostes prae se primus egit.
Anno qui proximus trecentesimo ab Vrbe condita fuit, dum
legati ad Athenienses propter Solonis leges transferendas missi
exspectantur, arma Romana funes pestilentiaque compesouit.
quinta, potestas consulum decemuiris tradita constituendarum
legum Atticarum gratia magnam perniciem reipublicae
inuexit.
nam primns ex decemniris cedentibus ceteris solus
Appius Claudius sibi continuauit imperium, statimque aliorum
coniuratio subsecuta est, ut more contempto, quo insigne imperii
penes unum potestas autem communis erat, omnes omnia
propriis libidinibus agitarent.
itaque inter cetera, quae
32 § 1 et U; cf.
Eus. 1566, Augustin. Ciu. D. 3, 0 § 2 ccc
et
nouo improbae ordinationis incepto, ablegata religione consulum
emicuit agmen tyrannorum, duabus tabulis legum ad
decem priores additis, agentes insolentissimo fastu plurima,
die, quo deponere magistratus mos erat, cum isdem insignibus
processerunt.
maximam etiam Appii Claudii libido auxit inuidiam,
qui ut Verginiae uirgini stuprum inferret, prius seruitutis
causam intulit; quamobrem adactus Verginius pater dolore
libertatis et pudore dedecoris protractam ad seruitutem filiam in
conspectu populi pius parricida prostrauit.
qua populus necessitatis
atrocitate
montem Auentinum occupauit armatus. nec tueri libertatem
armis destitit, nisi postquam se coniuratorum conspiratio ipsis
quoque honoribus abdicauit.
Tertia et quinta post centesimam olympiade per totum fere
annum tam crebri tamque etiam graues in Italia terrae motus
Liu. 3, 44.48.50 § 5 § 7 Liu. 3, 49 § 1;
50 § 11-13; 54 § 6 § 8 tertia—olympiade ? || crebri sqq.] Liu.
4, 21 § 5 exceptis illis ut de inn.—adsiduis Roma .. fatigaretur
deinde ita
iugis et torrida siccitas fuit, ut praesentis tunc futurique anni
spem gignendis terrae tructibus abnegarit, lsdemque temporibus
cum Fidenates hostes maximorum
terribiles Romanis arcibus imminerent, Aemilius tertium dictator
magnam mali molem ipsis Fidenis uix captis depulit et
sanauit.
tanta in ipsis erat malorum animorumque contentio,
ut uel domesticas clades superfusa forinsecus bella oblitterarent
uel post damna bellorum indutias relaxatas diuersae pestes
caelo terraque excandescentes incessabili infestatione corrumperent.