Anno ante Vrbem conditam xxx Peloponnensium
AVCTORES § 4 ignotns § 5 cf. Eus. 1142 (ubi sunt XVIIII non
xvm) cap. 21 § 1 cf. Eus. 931 (947d)
1 uideritar D || falaris PBB fallares D 2 factora//1 (ultima
periit) D || ezsegratuB D execratus P ex∗ecratus (eras. s) B || ultionS
D || prebuit D || crudilitati (il in el) B crudilitate D 5 aremulus]
• o
P aremulus R remulus LB romolus D || decim et um B decem
et octo D || flagiciis D || inpietatibusque L impietatibus quae (ae in
e) R imp. PBD 6 ad uersum ad postr. d. i. fulgure inter in marg.
o adscripsit corrector B (uoluitne fulgore ?) 7 inmutura (a m. 2)
L 8 Eligant (E ex e ut uid.) R || nunc nunc (prior nunc aL m.
in ras, et exp.) 22 || si uidetur om. B || siculi (u in ras.) P sicoli
D 9 aremuli] P ạ̇re̊mul1 R remuli LB romoli D || falaridis
PRB fallaridis D || maluissent] mauissent uoluisse uid. B* || innocentium
B || poenas D 10 hiis B || imperatoris D 11 conpossiti
B compositU B compositi P || ostpt B || communitas in
comminutas corr. P et ut uid. B cumminutas B 12 reipublicae D ||
tyrranides D 13 exigunt (u in a corr. al. m.) R || tyrrannorum
D 14 xxx] PBB ·ΧΧΧ· mo L* trecesimo D ·CCC· mo Ll quod
caue reponas, nam aduersantur Orosiani numeri et qui praecedit (LXIIII)
et qui sequitur (xx), wid. Moerner p. 71, 9; cccxxx uoluerat ScaUger
ad Eus. p. 69, CCCXXXIII Gelser, Rhein. Mus. 1875 p. 261 || peloponnentium
B peloponensium PR pelopenensium D || atheniensium om. D
Atheniensiumque maximum bellum totis uiribus animisque commissum
est: in quo mutuis caedibus ad hoc coacti sunt, ut uelut uicti
se ab alterutro subtraherent bellumque desererent.
tunc etiam
Amazonum gentis et Cimmeriorum in Asiam repentinus incursus
plurimam late diu uastationem stragemque edidit.
Anno xx ante Vrbem conditam Lacedaemonii contra Messenios
propter spretas uirgines suas in sollemni Messeniorum
sacrificio, per annos uiginti indefesso furore bellantes, ruinae
suae totas Graeciae uires inplicuerunt.
qui cum se magnis
exsecrationibus deuouissent sacramentisque obstrinxissent domum
nisi Messena expugnata numquam esse redituros, ac per decem
annos longa fatigati obsidione nec tamen aliquem uincendi
fructum adepti, porro autem et querellis uxorum super longa
uiduitate et periculo sterilitatis contestantium permoti reuocarentur,
consultatione habita ueriti, ne intercepta spe subolis
sibi magis hac perseuerantia quam Messeniis perditio nutriretur,
AVCTORES § 2 item Eusebius 940 g 3 Anno xx ante (!)
v. c. cf. Eus. 1273 || Lacedaemonii-§ 5 permisere Justin. 3, 4 § 1—5
1 animisque (e ex ae) R armisque B || cο̃mi sũ (ubi cõ est com ut
ubique in R) R conmisum B 2 mntiis Pa || ad hoc] adoc P ||
coacti (estne conacti ? eo conpendio alibi non usus est) B ||nelnd B
uelnti D || uicti se] uicisse B .3 alterout B || dissererent B consererent
D 4 aumazonum D || gentes LaRaD || cimyneriorum
il -
B 5 plumam (ri s. s. statim m. 1) D || late diu] L din late
PRBDv || dedit R 6 xx] PRB . xxmo. L uicissimo D || Iacedemonii
PRB || mesennios L 7 apraetas B atupratas Iustinus ||
sollempni B || messe∗nolrum R messmiorum D 8 xx PRB ||
indiffesso B || fnrnre D 9 totas om. B || greciae BD gretiae
ex gratiae corr. R 10 exsegrationibus D execrationibus PRb ||
-que (e ex ae) R || obstrincxissent B obstrixissent R obtr. D || domuri
B 11 messena] LR2 messana PRlD mesana B || redditurus
D || x B 12 fati B 13 quaerellis B querelis
PbR || loga (n 8. s. m. 2) P 14 diditate D || pericolo D || stereli-
tatis L lsterilitates P || toscontantium R || reuocarentur permoti B
15 consulatione B || habeta B || ueriti ne] uerit sine D || spe (s in ras.
m. 2) P || soboliB PR 16 messenis LRBD om∗ssenis (erasa i) P ||
perdio Bt perdicio D
selectos in exercitu eos qui post iusiurandum in supplementum
militiae uenerant Spartam remittunt, quibus promiscuos omnium
feminarum concubitus permisere, infami satis nec tamen
utili licentia.
ipsi autem proposito insistentes expugnant fraude
Messenios, uictos seruitio premunt. at illi, diu cruentam dominationem
inter uerbera et uincla perpessi, iugum excutiunt,
arma sumunt, bellum instaurant. Lacedaemonii Tyrreum,
Atheniensem poetam, ducem proelio legunt.
qui tribus conflictibus
fusi, amissum exercitum uocata in libertatem seruorum
manu suppleuerunt.
sed cum sic quoque desistendum certamine
propter metum periculi arbitrarentur, Tyrrei poetae et
ducis conposito carmine et pro contione recitato rursus accensi
mox in certamen ruunt; tanta autem ui animorum concursum
est, ut raro umquam cruentius proelium exarserit; ad postremum
tamen uictoria Lacedaemoniorum fuit. tertio Messenii
reparauere certamen, nec Lacedaemoniis mora, multas in auxilium
AVCTORES § 6 expngnant— § 8 Iustin. 3, 5 § 9 Iustin. 3, 6
{ilia Athenienses uero—parant fieiane ex Iustin. 3, 6 § 3—4 ?)
1 selectas В electos В || suplementam L supplenmentam I)
2 miliciae В || spartbam Pit || promiscuos (os in m vi, nid. corr.) L
promiscuu* (fuit -cuus) P promis »cuos (er. s) JR 3 feeminarum
В || coneubitii* (fuit -tus) P concupituB D || permissero В || infami\' (s
s. s. m. 2) P 4 utilis (s in ras. add. m. 2) P ta utili В inutili
В || ineistentis D || expognant D 5 messenios В messanios В ||
uictus seruicio D || praemunt В \\\\ ad 1> || cruentam diu v 6 uincla]
LP uincla В uincula В uincola В \\\\ perpesi В 7 lacedemonii
PBB lacedomoni В || tyrreum] PRB tyrrbeum L turreum В Tyr-
taeum corr. v 8 atheniensem poetam] LPBBB (en alterum s. lin.
add. m. 2 in B) p. a. d 9 amisum В || libértate L 10 dissis-
tendura В || certamen» (fuit -mine) P certamini Jî certamene В
11 propter metim (er me in ras. m. 2) P \\\\ pericoli В \\\\ arbitrentur
JR* || tyrrei] LPBbBB tyrei Л* Tyrtaei corr. v \\\\ poete В 12 compo-
site PB II recitatu В 13 certamine В || tanta autem] LPBBB
tantaque v 14 crucientius В || exarsit В || postremii* P 15 uic-
toria» L || lacedemoniorum PBB || tercio В \\\\ messeni BB messe*nii
M
(n ex m; i alt fort. al. m) В 16 repauere Jî reparauire В || lace-
demoniis B*BB lacedemonii PR1
copias utrimque duxerunt. Athenienses uero Lacedaemonios
alibi intentos e diuerso adgredi parant.
nec Lacedaemonii
quieuere: nam ipsi in Messenios occupati Peloponnenses
inmiserunt, qui Athenienses proelio exciperent. Athenienses
autem, missa in Aegyptum parua classe inpares uiribus, nauali
congressu facile uincuntur. dehinc recepta classe, aucti etiam
militum robore, uictores in proelium uocant.
Lacedaemonii
quoque omissis Messeniis in Athenienses arma conuertunt. diu
uariae et graues pugnae et anceps uictoriae status ac postremum
pendente euentu utrimque discessum est.
Sciendum tamen
est maxime, ipsam esse Spartam quam et LacedaemonamLacedaemouam
ciuitatem, atque inde Lacedaemonios Spartanos dici.
Igitur
inde reuocati Lacedaemonii ad Messeniorum bellum, ne medium
tempus otiosum Atheniensibus relinquerent, cum Thebanis
AVCT0RES § 10 et § 11 Iustin. 3, 6 § 5—9 § 13-§ 15 Iustin.
3, 6 § 10-15
expilatohes 11 ipsam—12 dici exscripsit Isidorus Orig. 15,1, 47
1 tupias D || utriusque В || uero (ue ex uo corr. m. 2) P || lace-
na
demonios PBB lae • edemonioa D 2 intentos It infestos В ||
aggîedi (ex adgr. fort.) В || lacederaonii PB lacedemom\' В 3 quc-
nere D || occupati (fuit -tis) P || meseneos D || peloponnenses В (sed
a
n prima er.) peloponenses (-sis D) BD peloponenses P 4 immiserunt
D || atheniensis LI) || ezceperent BD \\\\ a*thenienses It atheniensis
D 5 misa В missi L || egyptum D || clase D 6 congresa
ь
8 II deine (h s. s. m. 2) P \\\\ clase В 7 militum от. В \\\\ robure В \\\\
uictoris D II proelio D || lacedemonii PRB 8 omisis В \\\\ messenis
D || atheniensis D 9 grauis D \\\\ uicturiae D \\\\ ac] LPBD cf. 2,
9 § 10 ad BZh Iustini codices || postremo D 10 euentum P*
11 maximae D \\\\ spartham PB partam В || quam от. St || lacedae-
monam] L lacedemonam PB laceda«monii D lacedemoniam B3 Lace-
daemoniam v 12 ciuitatem] LPBBD3Z ciuitatem dicunt v
t
adque» (in eras. ?) P adque В \\\\ lacedemonios PBB3 lacedemoniue
D || sparthanos PB spartanus D pártanos В 13 laced monii
PBB II ad от. BD || meseniorum В || bello В 14 ociosum D \\\\
ъ
thepanis (corr. т. 2) P
paciscuntur, ut Boeotiorum imperium eis restituerent, quod
temporibus belli Persici amiserant, si illi Atheniensium bella
susciperent.
tantus furor Spartanorum erat, ut duobus bellis
inpliciti suscipere tertium non recusarent, dummodo inimicis
suis hostes adquirerent.
Athenienses tanta bellorum tempestate
permoti duo duces deligunt Periclen spectatae uirtutis uirum
et Sophoclen scriptorem tragoediarum: qui diuiso exercitu et
Spartanorum fines late populati sunt et multas Asiae ciuitates
Atheniensium imperio adiecerunt.
hinc porro per annos quinquaginta
incerta semper uictoria terra marique pugnatum est,
donec Spartani, et opibus inminutis et fide profligata, sociis
quoque probro fuere.
Sed haec per tot aetatum uolumina incubuisse Graeciae parui
penditur. nunc autem interpellari interdum uoluptates et impediri
parumper libidines non sustinetur.
quamquam inter illius
temporis homines atque istius hoc interest, quod illi aequo
animo haec intoleranda tolerabant, quia in his nati uel enutriti
AVCTORES § 16 Iustin. 3, 7 § 12-15 f §17 cf. Oros. 1,6 § 4
1 boetiorum LPBB boitiorum D || eis imperium B 2 amiserunt
PBD 8 susceperent BD (ad u. rent tanto f. s. e. n. duobus in marg.
n B) || sparthanoram PB 4 impliciti D || suscepere∗∗ (una duaeue
litt. eraa.) B snscepere D || tercium D || recussarent BB (sed spr. er.;
alt. b quamquam paulo obscurior m. 1 scr. wid. in B) 5 hostis
D || adquererent D 6 permnti D || duo] LPRaD duos RbΒυ ||
delignnt] PB delegant D dilegnnt B Eligant in folii prine. L U
periclen] LPB (coni. cum seq. uoc. et n deinde expunctum in P) periolen*
(fort. s er.) B pereclen D || spectate D || nirium L 7 eophoclen]
B aofoclen LPBD || scribtorem] LPRaB scriptorem BbD || trigoediarum
D || exercito D || et om. PB 8 sparthanorum PB || finis D ||
late om. D i popnlati B popnlati (n in ras. al. m.) B || cinitatis D
9 adiecerent B || quinquagenta B L P ·L· B 10 -que (e ex ae)
B 11 sparthani PB partani D || imminnti D 18 tot* (a
eras.) P || incubuissae B incobnisae D || greciae BD gratiae (a in
ae al. m.) B 14 nolnptatis D uoluntates B || inpediri PB impedire
D 15 libidinis D || quiqna ita aquaquã corr. B 16 hominis
D || adque PaB || iscins D 17 intnleranda B intolleranda RaD ||
tnlerabant B tollerabant D || hiis B || vel] LPBBD et h || enutriti]
PB ∗∗enutriti (e al. m.) B nutriti LD
erant et meliora non nouerant: isti autem, perpetuo in uita
sua tranquillitatum et deliciarum sereno adsuefacti, ad omne
uel modicum obductae sollicitudinis nubilum commouentur.
atque utinam ipsum depulsorem huius uel modicae inquietudinis
precarentur, cuius munere hanc ignoratam aliis temporibus
iugitatem pacis habuerunt.
et quoniam spopondisse memini,
cum ueluti articulis quibusdam dicendi ordinem definirem, dicturum
me esse ab orbe condito usque ad Vrbem conditam,