Dialogi

nam cum excelsa retuleris, quod mihi dixisse liceat pace sanctorum, nihil a te penitus audiui, in quo Martinus esset inferior. sed sicut nullius umquam cum illius uiri meritis profiteor conferendam esse uirtutem, ita illud animaduerti decet, iniqua illum cum eremitis uel etiam anachoretis condicione conferri. illi enim ab omni [*]( 1 sane V: plane AFv II penetrarit V: penetrauerit AFv 2 tam AFQV: om. v 3 romae V 7 cursum BMV: cursus AFv p praegressus V ut coni. Giselinus : progressus AFv 8 ueni BMV: uenissem AFtr I Kartaginem A , cartag. F 11 fort. Thebaidem cf. p. 171,18 12 memfitica V 13 legi F corr. e longe II dississem A 15 incolume FV 18 tum om. V II uel om. M 20 explicetur. sulpicius (minio) equidem V 22 intentus om. V 23 me conuertebam V solus 11 prospiciens F, sed pro ex corr. 25 excelsa om. V 28 ita V: ita et AFv II iniqua A et corr. F: in qua Fpr. m. et V, non aequa M 29 conditione Fv )

iste in medio coetu et conuersatione populorum, inter clericos dissidentes, inter episcopos saeuientes, cum fere cotidianis scandalis hinc adque inde premeretur, inexpugnabili tamen aduersus omnia uirtute fundatus stetit et tanta operatus est, quanta ne illi quidem, quos ante audiuimus esse in eremo uel fuisse, fecerunt.

ac si illi paria fecissent, quia iudex tam esset iniustus, ut non istum esse potiorem merito iudicaret? puta enim istum fuisse militem, qui pugnauerit in iniquo loco et tamen uictor euaserit, illos autem aeque conpone militibus, sed qui ex aequo loco aut etiam de superiore certauerint. quid ergo?

etsi omnium una uictoria est, non potest omnium esse par gloria. tamen cum praeclara retuleris, a nemine retulisti mortuum suscitatum: quo uno utique necesse est confiteri Martino neminem conferendum.

nam si admirandum est, quod illum Aegyptium flamma non adtigit, hic quoque saepius imperauit incendiis. si reuoluas quod anachoretis feritas bestiarum uicta succubuit, hic familiariter et rabiem bestiarum et serpentium uenena conpescuit.

quodsi illum conferas, qui inmundis spiritibus obsessos uerbi imperio aut etiam fimbriarum uirtute curabat, ne in hac quidem parte inferiorem fuisse Martinum multa documenta sunt.

si etiam ad illum recurras, qui saetis suis pro ueste contectus putabatur ab angelis uisitari, cum isto angeli cotidie loquebantur.

iam uero aduersus uanitatem adque iactantiam ita inuictum spiritum gessit, ut illa uitia fortius nemo contempserit, cum quidem inmundis spiritibus adflatos absens . plerumque curauerit, nec solum comitibus aut praefectis, sed ipsis etiam regibus imperaret. minimum id quidem in illius uirtutibus, sed credas uelim, non solum uanitati, sed causis etiam adque occasionibus uanitatis neminem fortius repugnasse.

parua quidem, sed non praetereunda dicturus sum, quia et ille laudandus est, qui summa praeditus potestate tam religiosam ad [*]( 6 ante] a te B et Ald. 9 puto F 10 in om. BV II aequae V 11 de] ad V 13 omnium esse BMV: omnium om. AFv I tamen AFQV: et tamen v 14 utique V: utique te AFv 18 rauiem V 20 aut AFQV: ac v 22 docimenta V || saetis AV: setis Fv 23 putatur AF 27 curauit V 28 imperarit B, imperauerit M || illius B V: illis AFv 29 uanitatis V ) [*]( 12 )