de Ira

totae cum stirpe omni crematae domus et modo eloquio favorabili habitus in multo honore iram suae contionis excepit; in imperatorem suum legiones pila torserunt; dissedit plebs tota cum patribus ; publicum consilium senatus non expectatis dilectibus nec nominato imperatore subitos irae suae duces legit ac per tecta urbis nobiles consectatus viros supplicium manu sumpsit ;

violatae legationes rupto iure gentium rabiesque infanda civitatem tulit, nec datum tempus, quo resideret tumor publicus, sed deductae protinus classes et oneratae tumultuario milite ; sine more, sine auspiciis populus ductu irae suae egressus fortuita raptaque pro armis gessit,

Hic barbaris forte ruentibus in bella exitus est; cum mobiles animos species iniuriae perculit, aguntur statim et qua dolor traxit ruinae modo legionibus incidunt incompositi, interriti, incauti, pericula adpetentes sua ; gaudent feriri et instare ferro et tela corpore urgere et per suum vulnus exire.

"Non est," inquis, " dubium, quin magna ista et pestifera sit vis; ideo quemadmodum sanari debeat monstra." Atqui, ut in prioribus libris dixi, stat Aristoteles defensor irae et vetat illam nobis exsecari; calcar ait esse virtutis, hac erepta inermem animum et ad conatus magnos pigrum inertemque fieri.

Necessarium est itaque foeditatem eius ac feritatem coarguere et ante oculos ponere quantum monstri sit homo in hominem furens quantoque impetu ruat non sine pernicie sua perniciosus et ea deprimens, quae mergi nisi cum mergente non possunt. Quid ergo ?