de Ira

Seneca, Lucius Annaeus

Seneca, Lucius Annaeus, ca. 4 B.C.-65 A.D, creator; Basore, John W. (John William), b. 1870, editor; Basore, John W. (John William), b. 1870, editor, translator

Magna pars querellas manu fecit aut falsa suspicando aut levia adgravando. Saepe ad nos ira venit, saepius nos ad illam. Quae numquam arcessenda est ; etiam cum incidit, reiciatur.

Nemo dicit sibi: " Hoc propter quod irascor aut feci aut fecisse potui " ; nemo animum facientis, sed ipsum aestimat factum. Atqui ille intuendus est, voluerit an inciderit, coactus sit an deceptus, odium secutus sit

p.284
an praemium, sibi morem gesserit an manum alteri commodaverit. Aliquid aetas peccantis facit, aliquid fortuna, ut ferre aut pati [*]( aut pati A : ac pati Hermes, after Lipsius. ) aut humanum sit aut humile.[*]( humile A : non humile Hermes, after Madvig. )

Eo nos loco constituamus, quo ille est cui irascimur ; nunc facit nos iracundos iniqua nostri aestimatio et quae facere vellemus pati nolumus.

Nemo se differt ; atqui maximum remedium irae dilatio est, ut primus eius fervor relanguescat et caligo quae premit mentem aut residat aut minus densa sit. Quaedam ex his, quae te praecipitem ferebant, hora, non tantum dies molliet, quaedam ex toto evanescent ; si nihil egerit petita advocatio, apparebit iam iudicium esse, non iram. Quidquid voles quale sit scire, tempori trade ; nihil diligenter in fluctu cernitur.

Non potuit impetrare a se Plato tempus, cum servo suo irasceretur, sed ponere illum statim tunicam et praebere scapulas verberibus iussit sua manu ipse caesurus ; postquam intellexit irasci se, sicut sustulerat manum suspensam detinebat et stabat percussuro similis ; interrogatus deinde ab amico, qui forte intervenerat, quid ageret: " Exigo," inquit, " poenas ab homine iracundo."

Velut stupens gestum illum saevituri deformem sapienti viro servabat, oblitus iam servi, quia alium quem potius castigaret invenerat. Itaque abstulit

p.286
sibi in suos potestatem et ob peccatum quoddam commotior : " Tu," inquit, " Speusippe, servulum istum verberibus obiurga ; nam ego irascor.

" Ob hoc non cecidit, propter quod alius cecidisset. " Irascor," inquit; "plus faciam quam oportet, libentius faciam ; non sit iste servus in eius potestate qui in sua non est." Aliquis vult irato committi ultionem, cum Plato sibi ipse imperium abrogaverit ? Nihil tibi liceat, dum irasceris. Quare ? Quia vis omnia licere.