de Brevitate Vitae

Vestra me hercules vita, licet supra mille annos exeat, in artissimum contrahetur ; ista vitia nullum non saeculum de- vorabunt. Hoc vero spatium quod, quamvis natura currit, ratio dilatat, cito vos effugiat necesse est ; non enim adprenditis nec retinetis nec velocissimae omnium rei moram facitis, sed abire ut rem super- vacuam ac reparabilem sinitis.

In primis autem et illos numero, qui nulli rei nisi vino ac libidini vacant ; nulli enim turpius occupati sunt. Ceteri etiam si vana gloriae imagine teneantur, speciose tamen errant ; licet avaros mihi, licet iracundos enumeres vel odia exercentes iniusta vel bella, omnes isti viribus peccant ; in ventrem ae libidinem proiectorum inhonesta labes est.

Omnia istorum tempora excute, aspice quam diu computent, quam diu insidientur, quam diu timeant, quam diu colant, quam diu colantur, quantum vadimonia sua atque aliena occupent, quantum convivia, quae iam ipsa officia sunt : videbis, quemadmodum illos respirare non sinant vel mala sua vel bona.

Denique inter omnes convenit nullam rem bene exerceri posse ab homine occupato, non eloquentiam, non liberales disciplinas, quando districtus animus nihil altius recipit, sed omnia velut inculcata respuit. Nihil minus est hominis occupati quam vivere ; nullius rei difficilior scientia est. Professores aliarum artium volgo multique sunt, quasdam vero ex his pueri ad- modum ita percepisse visi sunt, ut etiam praecipere possent. Vivere tota vita discendum est et, quod magis fortasse miraberis, tota vita discendum est mori.

Tot maximi viri relictis omnibus impedi-

Magni, milli crede, et supra humanos errores eminentis viri est nihil ex suo tempore delibari sinere, et ideo eius vita longissima est, quia, quantumcumque patuit, totum ipsi vacavit. Nihil inde incultum otiosumque iacuit, nihil sub alio fuit, neque enim quicquam repperit dignum quod cum tempore suo permutaret custos eius parcissimus. Itaque satis illi fuit; iis vero necesse est defuisse, ex quorum vita multum populus tulit.

Nec est quod putes non illos aliquando intellegere damnum suum. Plerosque certe audies ex iis, quos magna felicitas gravat, inter clientium greges aut causarum actiones aut ceteras honestas miserias exclamare interdum : " Vivere mihi non licet."

Quidni non liceat ? Omnes illi, qui te sibi advocant, tibi abducunt. Ille reus quot dies abstulit ? Quot ille candidatus ? Quot illa anus efferendis heredibus lassa ? Quot ille ad irritandam avaritiam captantium simulatus aeger ? Quot ille potentior amicus, qui vos non in amicitiam, sed in apparatu [*]( inamicitiaᾶ sed inapparatu A: in amicitiam sed in apparatum inferior MSS.: in amicitia Hermes. ) habet ? Dis- punge, inquam, et recense vitae tuae dies ; videbis

Adsecutus ille quos optaverat fasces cupit ponere et subinde dicit : " Quando hic annus praeteribit ? " Facit ille ludos, quorum sortem sibi optingere magno aestimavit : " Quando," inquit, " istos effugiam ? " Diripitur ille toto foro patronus et magno concursu omnia ultra, quam audiri potest, complet : " Quando," inquit, " res proferentur ? " Praecipitat quisque vitam suam et futuri desiderio laborat, praesentium taedio.