Opus Paschale

Sedulius

Sedulius. Sedulii Opera omnia (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 10). Huemer, Johann, editor. Vienna: Gerold, 1885.

Postea uero quam corporis sui Dominus Iesus Christus et sanguinis duo uitae munera consecrauit propriisque discipulis spiritalem cibum potumque porrexit, quo caelestibus epulis saginatae famem sitimque sentire nequeant animae iam fideles: mox in Iudae corda, nequissimas sedes ubi liuor inuenerat, tetri spiritus introiuit inmanitas, inque Dominum tela corripiens execranda seruilis belli concitauit insaniam, pactus scelus grande negotii sub qualibet quantitate mercedis; nec enim culpa manet in pretio, sed crimen conualescit in facto. tantundem sacrilegii triginta caecus argenteis paruum sumens munus admisit, quantum, si cuncta simul regna terrarum marisque diuitias et omnem uagis cum nubibus oram lucraretur aetheriam, [*]( 8 cf. 40, 10 ) [*]( 1 consecutus Bv eraa Ludwig, ẽf B, ea ex est HB cf. Carm. 2 uidere H, uideres B 3 inanis BH, in animis Bv ef. v. 29 sensu 4 cadarum (ue am. 2) H 7 tamanifestus B daoidicus v tunc - supplantationem om. P 10 DB IVDA TRADI- TORE BH (sed infra ante mox ut edit.) uero] eras. H, om, v I 13 saginate corr. m. 2 H famen B iam fideles] om. H 14 corde B, cor** (da eras.) H, legendum fortasse cor Gall. nequissima BHB nequissimam sedem v ubi Bl liuor ex lnuior B* abebat H 16 exetranda H serui∗is H, serniris 1 17 quantitatem P, quantita te JB, om. Bv mercede v (qualibet mercedis Par.) 19 sacrilegia P, sacrilegi\' (i supra m. al.) B 20 ammisit PB, amisit B, ammisit (corr. m. 2) H 21 lucraret HBv eteris P, aetheream (63 ex i) B ) [*]( 18* )

276
flagitii perpetrarat. neque enim totius mundi bona sufficerent Christi fuso comparari cum sanguine, qui mundi pater est* uniuersi, qui hunc quoque nefandum nasci concessit. atque utinam matris arida sterilitate damnatus diem natalicium non uidisset nec aetheriae lucis iucunda conspiceret, aeterno torpore nil permanens; miseroque foret illa sors melior uitam nescire traditam quam sentire subtractam, aut confestim, ut meruit procreari, meruisset et mori fieretque psalmi principalis exemplum, quatenus ita prorsus toto deperiret a saeculo tamquam puluis, quem proicit uentus a facie terrae, nullamque memoriam sui nominis reliquisset infelix. tunc igitur audax, cruente, ferox, rebellis, insane, tunc fallax, crudelis, inique, uenalis ac perfide, tunc traditor, latro, fere proditor, inmitis et impie, praeuius ductor ac signifer hostes comitaris horribiles, aciemque sacrilegam gladiis et fustibus uiolenter armatam cum minaciter moueas, mendacibus osculis foedus incommodas mellaque uenenis adiungis et saeua Domino traditione blandiris? cur socium fallaciter profiteris et amicae fraudis salutatione perfungeris ? numquam noxios aut pax coniurat in gladios aut lupus oscula porrigit agno truculenta mitissimo. [*]( 9 Psalm. 1, 4 ) [*]( 1 flagitiam P perpatrarat JR, perpetraret v, fort. perpetraturus erat bona ex dona B 2 con B 4 sterilitate arida P, aterelitate B dies P 5 inconda P, iocunda BHB eeno P 6 to*pore H, tepr B nihil H sors illa P sor I 1 sor**nelior H 8 princpalis B 9 quatinus B tota H 10 quem — uentus om. P faci*e (a eraa.) H 11 relinquisset H tunc ex tunc H* 12 insane] eras. in H, om. v 13 ac) et v perdite B sed cf. o. 60 14 boetiB v commitaris P, cο̄mitarisB 15 orribiles B aciem quam v sacrilegem H e* H 16 cam] com P, tn B oculis Hl (0 eras. m. 2) B fo*dus (e eras.) H 17 sena P protradit*one H, proditione Bv 18 amic* (e eras.) H, amice B 19 fraadi* (s eras ) H oaluatione Par. IIIIIIIIII/lngeris H, perfingeris B, peratringeris v aute pax P 20 aut] om. H 21 mitissimo om. 0 )
277

Igitur operator sanctus uiHs traditus execrandis, opem solitam non relinquit, sed auriculam puero uiolenter abscisam, quam Petri gladius amputarat, ne quo se tempore pius a pietate suspenderet, protinus restituit ac sanauit. nec enim rationi conuenerat humanam Deo suffragari uindictam, qui sibi patris defensione transmitti plus duodecim milia legiones angelicas poterat postulare, si mallet de sceleratis poenas exigere quam suae caedis iniuriam relaxare.

iubet nudi mucronis ergo tunc aciem uagina condi custode, quoniam ipse uidelicet suam pro cunctis animam ponere, non uenerat alicuius eripere. ipsi namque tunc Petro confidenti uoce pollicito uelle sese cum Domino et mori dixit: amen, amen, dico tibi, quoniam non cantabit hodie gallus, donec tu ter me abneges, non infidelitatis hunc arguens, sed metum futurae trepidationis aperiens.

Mox ad Caiphae deductus est aedes, qui religionis ritu Iudaicae princeps illa quidem tempestate fuerat sacerdotum; sed in cathedra pestilentiae cum sederet et in peccatorum uia consisteret, principatum uidebatur scelerum possidere. concilium siquidem uiolenter accendi et falsis coeperat [*]( 12 of. Matth. 26, 34 Luc. 22, 34 ) [*]( 1 DE AVRICVLA. PVERI AMPVTANDA. B, auriculam puero petros abacindit vH (absciditur) traditur H 2 reliquit Pv, relinquid B, dereliquid B ascisam H 3 amputaret HB, amputauit c nequ*s* H, ne quaaao 1 4 poat suspenderet, et eras. in H restnit B rationem P, ratione B 5 bum*nam (a eras.) H 6 fort. defensionem pli*s H XII ci P, XII B angelicort H 7 malet B 8 VBI dicit PETRO RECONDE OLADIVM VIGINAM RH (uagina); post eripere inscribunt Hv tunc] ergo tim P, eras. in H; iabet ergo nudi mncronis aciem v 9 custodẽ B uideli∗et H 10 cunctu Bl corr. m. 2 11 tam petro P confitenti B lelli P 12 mori cum dfio et dixit P, dfio & moridixit R,mori ihf. respondit ac dixit HBI 13 ter tu HBv abnegas H 14 tunc v futur∗e H 15 apperiens PB 16 VBI xps ad CAIPHAE DVCTVS EST ABDBS B m*x (o eras.) H ductus B 17 iudeics B 18 cum] con P resideret v 20 consilium B ceperat H, om. R )

278
testibus excitari. uolabant in Dominum mille mendacia, uanis accusantium fauillis emortua, non fidei calore uiuentia, periebantque mox omnia motu propriae lenitatis exhausta, sicut ignis insaniens per stipulas aridae siccitatis excurrens, cui uires alta cremandi cacumina materies non ministrat infirma, sed in cinerem protinus reuoluta perdit inanem flamma uictoriam.

Postquam nullum dolis iter arrisit, fraus uiribus cedens uertitur in furorem atque in Dominum manus erigere plebs armatur inpatiens. heu mihi quantis lacrimarum roribus inpeditus, quantis animi gemitibus sauciatus-ereotas in Dominum rabidi tumultus insania manus horreo memorare sacrilegas! denique nec caput colaphis propulsare nec faciem sputis adspergere nec palmarum ictibus uerberare plebs execrabilis conquieuit. ille tamen omnia patienter excipiens nostrae saluti se tradidit ac pro nobis sanctum corpus suppliciis deputauit. per illos enim colaphos habemus capitis sospitatem, illa sputa nostrorum uultuum sunt lauacra, his alapis libertatem sumus consecuti perpetuam..

At senior, cni ueritatis auctor cuncta praedixerat, quia manere nequibat infectum quod Christus signauerat adfuturum, [*]( 1 aolabat P, nolebant H 2 acussantium H e∗morua (t eras.) H fide P ui////////////a/////////bant///// H aperiebant v, apparebant coni. Arev. 3 moto P exausta PH a∗∗∗de H, aridas B 4 siccatis B uiree] ui supra m. 2 B 7 DE COLAPHIS BT SPVТIS ET CETERIS RH adscripsit P caedens H 8 uertit ex -et B, uertit v plebs ex blebs B 9 armatus B I incupiens P hieu mhi B ante quantis, quantis eras. inH 10 inpeditur H motibus Hv, motus B sauciatis P, sauciat B 11 rapidi P tumultuf B orreo PH merare B e 12 necaput (c m. al.) B 13 adspargere H1 palmari P ausecrabilis B 14 salutis e PB 15 P** H suum Hv suppliciis ex suspliciis B 16 enim] om. B 17 nrm P uulr tuum] suprascr. Bl alipis P, alapidib B (corr. m. 2) 19 DE NEGATIONE PETRI TTIO BH, Ter Christum negat Petrus v ante cui rae. 1 l. in B quia] que H, cuique v 20 quo P, quq B )

279
usque in aedem principis sacerdotum Domini uestigia subsecutus, quod ex eius esset etiam ipse discipulis ter est agnitus, ter negauit. et gallus, diei nuntius, cantauit impletoque diuinae sanctionis oraculo pristini quoque sensus reuersi sunt Petro, qui memoriam culpae recolligens obliuionis in se castigauit errorem; gemituque continuo prosequente peccata fugiunt, delicta discedunt et lacrimarum imbres effusi dulcem ueniam fletibus amarissimis contulerunt. apostolicis igitur eruditi debemus exemplis uim poenitentiae meritumque dinoscere, ut talibus remediis adnitentes ab animarum fatigatione nostrarum mortiferos mereamur morbos excludere. si enim noxiis cogitationum uenenis aut actuum uel etiam contagiis fuerimus turpium sauciati sermonum, ad saluberrimam poenitentiae mox nitamur confugere medicinam, quatenus dolentes ex culpa non doleamus ex poena, lacrimantes ex uulnere non lacrimemus ex morte. nec tamen poenitentiam futuris paremus erroribus, sed praeteritis adhibeamus admissis. sub indulgentiae namque\' fiducia delinquentes difficile ueniam consecuntur optabilem, quam sibi plerique praesumptam securitate pollicentur, ut peccent. nam et Dauid propheta mirabilis dum indulgentiam praeteriti postularet erroris, ut hanc facilius impetraret, per ignorantiam se deliquisse tali prece signauit: delicta [*]( 22 cf. Psal. 24, 7 ) [*]( 1 ęde P, aedes Bv subsequutus P 2 ee aetiam cum P ipee om. R est om. B agnitus et P 3 et] om. P cantitauit B 4 diuinQ ex deuinq B pristini ex prestini B 5 que B memoria H 6 errore P fugunt P 7 descedont H ducem (1 m. 2) H 9 exemplis debemus v digno- Mere v uitalibua — ut ab v premediis P 12 cogitationem P actu** (um eras.) H, actu v contagii P 14 quatinus PHB 15 uulnere ex morte P 16 futuri P 17 pteriti d P adibeamus H amissis P, ammiseis (d m. 2) B, ammissis HB indulgentia P 19 summa P, praesumpta Hv 21 ptiriti P hac P, hac JB 22 tale R, tali* (b. eras.) B, d talibus v prece] p P, evan. in H, praeci I, prae se coni. Ivr. inuentis P, iuuentutis meae v )
280
iuuentutis et ignorantiae ne memineris, Domine. quid ergo, quaecumque flagitia iuuenalis aetas admiserit in senectutem debent relaxanda seruari? absit ut in nobis uitia permaneant et senescant. sed cum diuina clementia patienti longanimitate mitissima iudicii suspenderit ultionem, nullae nos ex istis indutiis spes impunitatis obtundat; sed tamquam famuli diutius fugitiui sero saltim nostrum reuertamur ad Dominum, ab ipso uel senes lubricae iuuentutis ueniam postulantes, quamuis conueniat unumquemque peccantem confestim, cum adhuc est culpa recentior, poenitentiae ferramentis eius ulcus abscidere, ne serpentis morbi primitiae uelut radices amari germinis altius neglegentis agricolae remissione submersae, nullo ualeant euelli penitus iam labore. idem denique propheta, ne pro iuuenalibus delictis ut neglegens uideretur serius supplicare, addidit ignorantiam, quo apud pium iudicem facilius sibi relaxari meruisset errorem.