Epistulae

Eucherio Episcopo Saluianus.

Vrsicinus alumnus tuus salutationem tuam proxime ad me detulit: si non iussus, laudo sapientiam, licet non probem falsitatem, si iussus, miror quod mandare amoris officium quam scribere maluisti, hoc est, per seruum potius quam per te dare. arguo itaque hoc et emendari uolo, si tamen neglegentiae est non superbiae. pedissequa enim plerumque noui honoris est adrogantia, licet in te nec generalis uitii opinio admittenda sit, quia prope singularis est mens ac benignitas tua. unde responderi a te antiquae existimationi meae etiam nunc iugiter cupio, ne, si in quibusdam officiorum tuorum mos discreparit, aliquid in te nouis honoribus licuisse uideatur.

Agrycio episcopo Saluianus.

Si excusare inofficiositatem meam apud sanctimoniam tuam cupiam, magis accusandus sim, qui inexcusabilem me esse uel non agnoscam prae stoliditate uel nolim prae superbia confiteri. non excuso ergo; augmentum enim reatus est innocentiam iactare post culpam. quid igitur faciam, cui nec negandi delicti facultas suppetit nec tuendi? negare enim manifesta non audeo et excusare inmodica non possum. confugiendum mihi itaque ad diuinarum est remedia litterarum, quae maximorum criminum * * * [*]( 2 Eutherio C 4 iussas s. a scr. u m. 2 C 6 malluisti C 7 emendari BaZuzius: emendare C negglegentiae C 8 saperbiae sed e fin. lineola transuersa del. C pedinseca C 11 meae] seqwtwr in C commune pignus epist. V 6. 17 usque ad finem etiam — uideatur] haec leguntur in C post maximorum criminum epist. III fin. 12 ne si Pithoeus: nisi C 13 discreparit scripsi : discreparuit C del. r m. 1 discrepanit cum edd. Halmius uideatur. finit. item al. et sequitur epist. V I in C 14 IIII in mg. C )

Hypatio et Quietae parentibus Saluianus, Palladia, Auspiciola salutem.

Paulus apostolus, electionis uas, magister fidei et receptaculum dei, cum omnes epistolas suas utpote eloquentissimus uir dictauerit, quibusdam tamen non suum tantum nomen inscripsit, siquidem in aliis Siluani, in nonnullis Timothei, in quibusdam uero utriusque nomini suum nomen adiunxit. cur id? primum, credo, ut simul esse agnoscerentur qui simul scriberent: deinde ut ii, qui separatim ab unoquoque eorum edocti fuerant, scirent omnium non discrepare sententiam: postremo, ut quos singulorum non mouebat auctoritas, omnium saltim moueret adsensus.

ita ergo et nos, exemplorum ingentium parui imitatores, ad uos, quos natura parentes fide fratres honore dominos habemus, non, ut apostoli illi, auctoritate docentium scribimus, sed humilitate famulorum, ut qui hactenus singulorum nostrorum epistolis non moti estis uel nunc omnium obsecratione moueamini, nosque filios uestros, ne qui ex superfluo metus sit, et simul sciatis esse et unum sentire pariter et metuere et aequaliter supplicare, non quia sciamus an uos omnibus irascamini, sed quia nos non possumus causa esse diuisi.

idem enim nobis admodum metus est, etiamsi non eadem uidetur offensa. caritas quippe mutua facit, ut licet uos non utrique forsan suscenseatis, uno tamen ex nobis reo alter sine tristitia reatus esse non possit. illud sane est, quod nos contendere in aliquo et certare mutuo faciat, quod cum ambo filii uestri aequaliter rei simus, plus tamen unusquisque nostrum pro altero quam pro se timet.

parentes carissimi, parentes reuerendissimi, interrogari uos [*]( 1 VII in mg. C 2 ypatio C 4 uas] suas priore s punct. C 7 timotei C 10 hii C 19 ne qui praecedente Bittershnsio Halmim: neq; C 24 forsan ex forsam m. 1, ut uid., C 25 possint punct. n C 29 reuerentissimi C interrogare Rittershusius )

septimus iam ferme annus est, ei quo nulla ad nos tam longe a nobis sitos scripta misistis. nullis paene in deum delinquentibus tam longum lugendi tempus inponitur, nullos admodum maximorum criminum * * ut plus amet, scilicet ut patris motus non detrimenta amoris sint, sed profectus, cum quantum cohercitio adtulerit unius correctioni, tantum correctio reddat mutuae caritati.

quamquam hoc illos magis parentes facere conueniat, qui de nonnullis negotiis ueras irascendi filiis causas habent. tu autem quid suscenses, qui ex quo Christianus factus es, etiam falsas habere desisti? esto enim conuersiunculam nostram paganus quondam non aequanimiter acceperis : ferenda tunc fuit ex dissimilitudine studiorum etiam discrepantia uoluntatum, quando nobis etsi amor non suscensebat, superstitio tamen aduersabatur. nam licet pater non odisset filiam, error tamen oderat ueritatem.

nunc longe aliud est. ex quo dei cultum professus es, pro me pronuntiasti. si praeteritas irarum causas exequeris, inputa. tibi, qui Christiano filiam tuam dedisti. si id non est, quid mihi irasceris, quia eam nunc in me religionem augere cupio, quam tu in te probare coepisti? cur, rogo, in me non.

diligas quod es, qui in te quod eras ipse damnasti? sed parcendum paululum uerbis est, quia etiam in bona causa humilis esse, in quantum res sinit, filii apud parentes debet oratio. indulgete, affectus carissimi; liberiorem me esse paululo in negotio suo dei affectus facit. si quae sunt uobis aliae suscensendi causae, peccare me potuisse non abnego: in hoc uero, ubi ideo suscensetis, quia Christum amare uideor, ignoscite [*]( 1 qaaesumus Pithoeus: qs C pignorare C in quo fort. latet pignora uos aut pignora uel aut, quod Hartelius suspicatur, pignora se 2 affectos C 3 reuerentissimi C ut paulo ante; utroque loco em. Baluzius 5 iam C a. l. m. 1 6 scribta C 9 cohercitio (sic) C 11 mutae (sic) C 13 suscensis C christianu. (sic) C sed m. 2 mute christianis (sic) 19 filium CHalmius filiam coni. Hartelius 28 panlolo C )

peto quidem ueDiam, quia irascemini, sed non possum dicere malum esse quod feci. haec igitur apud uos meo nomine et quasi peculiari prece. nunc to, o dilectissima ac uenerabilissima soror, quae mihi tanto carior es quam prius, quanto plus a suis affectus conuenit diligi, in quibus se ipsum Christus fecerit amari, fungere partibus tuis simul meisque. ora tu ut ego inpetrem, tu postula ut uterque uincamus. osculare, quia absens labiis non uales, saltim obsecratione pedes parentum tuorum quasi ancilla, manus quasi alumna, ora quasi filia.