Tractatus Undecim

Priscillian, Bishop of Avila

Priscillian, Bishop of Avila. Priscilliani quae supersunt (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 18). Schepps, Georg, editor. Prague, Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1889.

[*](Wirceb. fol).

....... facere non posse monstraret, sicut profeta ait: quis sapiens et percipiet haec et intelleget et sciet ea? quia rectae sunt uiae domini et iusti ibunt in illas, inpii autem languiscent in eis. Propter quod et uos induti fidei armis castificate animas uestras ad obaudiendum per spiritum et aedificantes uos in templum domini caritatem in fraternitate simplicem in gloriam diuinae dilectionis adhibete, quoniam sic scribtum est: omnis caro ut faenum et omnis gloria hominis ut I flos faeni; aruit faenum et flos decidit, uerbum autem domini manet in aeternum, ut in euuangelio ait dominus: intrate per angustum ostium, quia dico uobis multi quaerunt introire et non poterunt. In quo non quod angustus sanctorum constituatur ingressus, sed quia omnis amicitia mundi inimica est dei et humana natura facilius oblectatione quam labore suadetur, nos intellegamus quod, ubi rerum praesentium uoluntas quaeritur, futurae uitae promissio non habetur.

Sic [*]( 3 Hos. 14, 10. 6 Propter] cf. supra p. 80, 1. induti] cf. Rom. 13, 12; Ephes. 6,11 sqq. 7 castificate] I. Petro 1, 22. 8 aedificantes] I. Petro 2, 5. caritatem] I. Petro 1, 22. 10 omnis] Es. 40, 6-8; I. Petro 1, 24. 13 intrate] Luc. 13, 24. 16 Iac. 4, 4; cf. Damasi epist. apud Mig. 13, 366 B. ) [*](2 Cf. subscript. huius tractatus 3 ante hoc folium complura excidisse docuimus in praef. c. II 4 bAaCj 5 lɭɭAS seruaui; facile cogites de lɭɭlS 6 INɭANÇUESCENTEIS, E ex I corr. 7 OBAUδl∈NṠδUm, S lin. et puncto del. 12 ℇτpɭOS, cf. 84, 16 14 ANQ. OST.] coartatis litteris script., cf. 61,5; 87, 19 19 UOlUNTAS] nolui mutare in UolupTAS )

91
denique in euuangelio gratior est dracma pauperis; requietio Abrahae sinus dicitur et Finees; inmisericordis diuitis gehennae ignis habitaculum repperitur, non quod absolute diuitibus poena ponatur et reuertendi ad dominum desperatio constituta locupletibus sit, sed quia nihil in principiis statutum est nec ullus per praerupta conscensus est, sicut apostolus ait: diuitibus huius saeculi praecipe I non superbe sapere neque sperare in incerto diuitiarum, sed diuites esse in operibus bonis, ut, dum per elemosynas et bonam uitam tendendi ad dominum iter facimus, tamquam subtractis paulatim gradibus ad ea quae sunt summa ueniamus. [*]( 1 dracma] cf. Marc. 12, 43; Luc. 21, 3. requietio-ignis] cf. Luc. 16, 22. 2 Finees] cf. Num. 25, 11; Ps. 105, 30. G I. Tim. 6, 17. 18. ) [*]( 5 Hilarius, de trin. I, 20: sed quia nullus per praerupta conscensus est, nisi sub stratis paulatim gradibus feratur gressus ad summa e. q. s. ) [*]( 2 SflNℇℇT, t lin. del. 3 BUblUITIIS, I ras. del. 4 CONSTITUTA . TI . ɭo A cup leΒι.isιτ, A (in lOA) eras., II lin. et puncto del.; punctum quod post priorem litt. I exstat, debuit poni post B (= 6US); supra (CU\' litt. (locu\' oblitae sunt 5 UsτΑτι.̃τοτum, I et 0 lin. del. 6 CON SE7\'SUS 11 UℇNIAMUSℇXPɭlC-TRACTAT-ΑδΡΟΡULUMINCIPIT ElUSδΕΜ|| )
92

[*](Wirceb. fol).

Profetici historia sermonis diuinis inbuta uerbis et pronuntiantis tituli uelut propositi thematis gesta disponens non memoriam mortalium temporum, quae conhiuentia humano sen- 5 sui fortuitis semper motibus in aliquid existunt, tamquam ad doctrinam publicae opinionis eloquitur, sed referens gesta regnorum, dum alter alium ut uincat inpugnat, hoc quod unicum in nobis profetici operis munus est docet post euasio eorum quae sunt in mundo in cupiditate perditae uitae inter tot bella 10 uitiorum conscientiam ab omni culpa liberam conseruare et sic tanti muneris deum parentemque debere cognosci, ut, qui omne, quod profeta in persecutione sustinuit et Christus deus in passionem suam uicit, ad doctrinam nostram scribta esse cognouerit, utili ac necessaria ad intellegendum mandatorum 15 uia nitens inter tot inexploratas humanae uitae molestias et

indignas deo saeculi mensurabiles pugnas luricam iustitiae, confidentiae galeam, scutum aequitatis et, sicut scribtum est, gladium ex utraque parte acutum diuini oris adsumat et [*]( 14 Cf. Rom. 15,4. 17 cf. I. Thess. 5, 8; Eph. 6, 14. 19 cf. Apoc. 1,16. ) [*]( 3 Uid. quos citaui supra p. 86 Hilarii locos. ) [*]( 2 Uid. subscnpt. huius tractatus et subscript. tractatus antecedentis. 3 uerba PROFEICI - PRONUNTIAN tres uersus complentia rubro - colore exarata sunt PROFETICI, E ex I corr. (rubro colore) 4 pRO NUNTIA.̄ΤΕS 5 hCONUIUℇ.̄ΤΙΑ, U (in UI) lin. del. 13 pASSIO NEMSUA M] uid. supra 39, 13; 48, 7; 50, 2 al. 17 MENSURABILES, E ex I fact. )

93
indutus fidei armis studio animi flagrantis (in)census disruptis saeculi uinculis totum se diuinae unde profectus est naturae e deo Christo, cuius similiter debitor et imagini testis est, reddat intellegens quod inter diuinorum deambulacra uerborum omnis scribtura homo I totus est, euuangelico sermone testante omnem narrationem rerum in nobis fuisse conpletam, sicut et Paulus ait: siue Paulus siue Apollo siue Caefas siue mundus siue mors siue uita, omnia uestra sunt, uos autem Christi, Christus autem dei; quoniam in quorum exemplarium uiuentes in saeculo siue instituto bonae indolis siue cupiditate uitae praeuaricantis intramus, eorum post mortem siue in gloriam consortiis congregamur ...