Liber Apologeticus

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

Porro autem episcopus Iohannes nihil horum audiens a nobis exigere conabatur, ut accusatores nos ipso iudice fatesremur. responsum saepissime est ab uniuersis: nos accusatores huius non sumus, sed quid fratres tui, patres nostri, senserint et decreuerint super hac haeresi, quam nunc laicus uulgo praedicat, intimamus, ne Ecclesiam, tuam praesertim ad cuius sinum conuolauimus, te ignorante conturbet\'.

at ille cum saepe nos docendi simulatione in aliquam professionis speciem temptaret inducere, dicens, quia ad Abraham dictum esset a Domino: ambula coram me et esto sine macula, et Zachariam atque Elisabeth pronuntiatos esse iustos ambos ante Dominum, incedentes in omnibus iustificationibus Domini sine querela;— quod quidem ab Origene dictum ab eo proferri compluribus nobis notum erat — cui [*]( 3 ) responsum per me est: nos filii Ecclesiae catholicae sumus; non exigas a nobis, pater, ut doctores super doctores esse. audeamus aut iudices super iudices. patres, quos uniuersa per Orbem Ecclesia probat, quorum communioni uos adhaerere gaudetis, damnabilia haec esse dogmata decreuerunt: illis probantibus nos oboedire dignum est. cur interrogas filios quid sentiant, cum patres audias quid decernant?\' [*]( AVCTORES 1 lubricum—2 tenere Iob 40, 20 sec. LXX 11 Gen. 7, 1 12 Luc. 1, 6 ) [*]( 1 ad uers. -bricum-2 ne in margine. Ψ || in ancistro] mancistro T || ancigtro] ΣΦΧΨb anchistro cf antichristo (antichisto g) shg 2 tenere (supra aUeram e rasura, fort. puncti) \'P || ne] Σ2ΥΦ ne m. 1 aut 2 in ras. ΧΨ nan (ut uid.) El 3 nichil XW 6 senserint (i ex n corr. m. ut uid. 1) W 7 heresi codices || quã∗ nc̄| nc in ras. m. 1 et in marg. rasura (notae ut uid.) Ψ 8 Ne∗ecclam (eras. c uel a) Σ|| praesertim∗∗∗∗∗∗∗|ad cuius (eras. ad cuius ut uid.) H 9 conuolauimua (ui 8. 8. m. 1) 2 || cũ cum ras. supra c et ras. (notae ut uid.) in marg. V 10 tentaret X 11 dicens] ΣΥΦΧ dicebat Ψυ 13 zacchariam s || et v || elisabeth] ΣΨ belisabeth ΥΦΧ 14 incedentibus S 15 quidem] quidem et Ψ || origine ΧΨ1 16 proferi X || cui] ΥΦΧΨυ ei 2; cf. Histor. 6, 3 § 5 20 ecla (corr. m. 1) s || communione (e radendo in i mut.) Φ || uos] ΣΥΦΧΨ, in mg. b nos υ 21 dampnabilia ΣΥΦΧ 22 obędire X ) [*]( Y. ) [*]( 39 )

610

Ad quod ille diu disputans et nostris propter imperitiam ignoti nobis interpretis — quem saepissime uiri primarii et religiosi Passerio et Auitus presbyteri et Domnus exduce uel praue interpretantem uel plura subprimentem uel alia ex aliis suggerentem confutauerunt — nostris, ut dixi, actionibus uel interpolatis plerumque uel tacitis, episcopus Iohannes ait:

\'si sine adiutorio Dei hoc hominem posse diceret, pessimum et damnabile erat; nunc autem cum adiciat, posse hominem esse sine peccato non sine adiutorio Dei, uos quid dicitis? an

forte uos Dei adiutorium denegatis?\' cui respondi ego: \'testibus et testificantibus etiam nunc uobis et supra memoratis uiris anathema ei, qui negat adiutorium Dei. ego certe non nego, praecipue cum e contrario in haeretioos confutarim\'.

dein cum, intellecto iudice et interprete prodito, clamaremus, Latinum esse haereticum, nos Latinos, haeresim Latinis magis partibus notam Latinis iudicibus disserendam, ac se paene impudenter ad iudicandum — cum quidem nos accusatores non essemus — et unus et suspectus ingereret, dici a pluribus necessarium fuit: \'non potest quisquam idem et haereticus esse et aduocatus et iudex\'.