Divinarum Institutionum

quid ergo inquit deo cultus hominis confert beato et nulla re indigenti? uel si tantum honoris homini habuit, ut ipsius causa mundum fabricaret, ut instrueret eum sapientia, ut dominum uiuentium faceret eumque diligeret tamquam filium, cur mortalem fragilemque constituit? cur omnibus malis quem diligebat obiecit, cum oporteret et beatum esse hominem tamquam coniunctum ac proximum deo et perpetuum, sicut est ipse, ad quem colendum et contemplandum figuratus est?

quamquam haec fere in prioribus libris sparsim docuimus, tamen quoniam: proprie id materia nunc exigit, qua de uita beata disserere propositum est, explicanda sunt ista diligentius et plenius, ut dispositio dei et opus uoluntasque noscatur.

cum posset semper spiritibus suis immortalibus innumerabiles animas procreare, sicut angelos genuit, [*](EPITOME 24-599,2] c. 64,4 (ut cura hominis — mundo). ) [*](AUCTOBES § 7] Epicur. frg. 371 (pag. 250, 14). ) [*](BHS(ab 8)P] 1 colatis/enim (interpvmction. er. et w add. m. 2) P 2 *is (ante enim), h er., B qui intellegit colit haec B omnium rerum P 3 uerum om. P 4 inceptione perfectione om. P 8 u cum suo parente denuo incipit cod. S (fol. 160a) 9 uideaturque] ut uideatur H O 12 nulla re] nulla (corr. m. 3) P 14 faceret eumque] faceret ut (s. I. m. 3) eum P 15 tamquam (t ex i m. 2) P 17 oportebat H 19 7 (i. e. et) inseruit Slf 20 quawquam Ps libris om. H 21 docuimus] discussimus Heumanmis, sed cf. pag. 602, § 1 docuerim 22 quam (exp. m. 2) P, quia edd.; an (in) qua ? cr. pag. 585,26 prorpo\'situm P2 24 semper] semel HeumannttS, recte? )

ergo ut eas grauibus et uexabilibus membris indueret, quoniam consistere in medio inani non poterant ponderibus et grauitate corporis deorsum premente, sedem illis ac domicilium primo condendum esse decreuit.

itaque lneflabili uirtute ac potentia praeclara mundi opera molitus est: suspensis in altitudinem leuibus elementis et grauibus in ima depressis et caelestia : firmauit et terrena constituit.

non est necesse nunc exsequi singula, quoniam in secundo libro uniuersa exsecuti sumus. lumina igitur posuit in caelo, quorum moderatio et claritas et motus aptissime ad utilitates uiuentium temperatus est, terrae autem, quam sedem uoluit esse, fecunditatem uaria gignendi ac proferendi dedit, ut ubertate frugum et herbarum et uirentium pro natura et usu cuiusque generis alimoniam ministraret.

tum perfectis omnibus quae ad condicionem mundi pertinebant, [*]( 16 in secundo libro] c. 9 ss. ) [*](BHSPj 1 constaret ? Thilo 2 ineuarrraMlc B2 3 procrearet H m 4 Dbecillis B, inbecillib: (m pro n m. 3) P inligatos H2 5 ut] et B utrirsque (i in ras. et s s. I. m. 2) B naturae SP; naturis edd. ; natura - uid. esse ablatiuus, cf. pag. 509,13; 600, 26 uirtute (~ m. 3) P 6 delicata Bx, corr. B2 7 sed] sed ut H inequabile fe ex e m. 3) P 8 supra ut add. cum P3 9 induerit (-it ex -&) P3 10 inaniw BJ 11 deorfsnim P2 praemente* (s ? er.) B isejdem B1, sediej 82 illis B1, illius (exp. m. 2) P 13 praeclaram H operam H 14 et (ante caelestia) om. H 16 uniuersa] omnia H 17 proposuit H moderationes SP claritates SP et (ante motus) om. H 18 aptissime om. S utilitatis P temperauit SP 19 an sedem (eorum) ? uariam H 20 ut] et B\', curro B3 ubertatem (-tè II) HPX, m del. P3 et (ante uirentium) om. SP uirentium] uirentium prouidentium H, uiuentium S 21 cuique S alimoniam (lras. ex d) P administraret SP, sed cf. Buenemannum 22 conditionem Bl, corr. B3 mundi] hominis BP, uiuendi Schoellius perti**nebant (ti er.) H )