Divinarum Institutionum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.

et [*](AUCTORES 3-9] cf. Orac. Sibyll. II 253-255; VIII 410 s. ) [*](BHSP] 1 uirescentium S; recresceutium Pacianus adureat P1, alt. a del. ln tantu (~ m. 2) B sensum H 2 deus om. S etiam] et S, et in P 3 exanimauit ut uicl. Bx, in ms. corr. B2 tunc B, tu* P 4 restringentur B comburentur SP; cf. ad conburet pag. 638, 12 6 sentieWt B2 habent. B2 in se aliquid B 7 uis] uirtus S 8 **noxius (in er.) B qui BHS accipit BH 9 obtemperet (op- S) SP 10 animam H omnes] nam omnes P 11 destinentur H 12 tunc B 13 hii SP°r 14 detecta om. H 18 acciperint H nercl B1 19 res se habet edd. traditur1 P2 20 qui] qui sit H sirnlt B2 multo bis, pro expunct., B stovici B2 22 et om. B moutiores surrectiores H 23 obsculorum more H eam (a in ras. ex u ? m. 2) B )

653
tamen idem testati sunt non auctorem se certum, sed opinionem sequi, ut Maro qui ait:
  1. sit mihi fas audita loqui
    2. .

quamuis igitur ueritatis arcana in parte corruperint, tamen ipsa res eo uerior inuenitur, quod cum prophetis in parte consentiunt: quod nobis ad probationem rei satis est.

errori tamen eorum subest ratio non nulla. nam cum prophetae adsiduis contionibus praedicarent iudicaturum esse de mortuis filium dei et haec adnuntiatio non lateret, quoniam rectorem caeli deum non alium putabant esse quam Iouem, iudicare aput inferos Iouis filium tradiderunt, sed tamen non Apollinem aut Liberum aut Mercurium, qui caelestes putantur, sed eum, qui et mortalis fuerit et iustus, uel Minoem uel Aeacum uel Rhadamanthum.

corruperunt igitur poetica licentia quod acceperant, uel opinio ueritatem per diuersa ora sermonesque uarios dissipatam mutauit.

nam quod peractis ad inferos mille annis rursus ad uitam restitui cecinerunt, Marone ita dicente:

  1. has omnis, ubi mille rotam uoluere per annos,
  2. Lethaeum ad fluuium deus euocat agmine magno,
  3. scilicet inmemores supera ut conuexa reuisant
  4. rursus et incipiant in corpora uelle reuerti,
[*](AUCTORES 3] Aen. VI 266. 19 ss.] ibid. VI 748 ss. ) [*](BHSP( -3)] 1 se] se* (d er.) P wet B2 2 qui om. S 3 qui (sed del. m. 3) loqui P post loqui statim ad ergo semel fieri (pag. 655,4) transilit P 4 corru*perirn\'t (m er., n m. 2) H 5 uerius B quod (d in ras. ex in ? m. 2) B, quo H 7 eorum] forum H Taam1 B2 8 tfe1 B 9 non om. H 10 dominum B; deum male omittunt edd. 12 aut (ante Liberum) ras. ex apud H qui* (a er.) H sed] et H 13 iniustus H minoen S *eacum (a er.) B, eacum H 14 radamauthum B, rhadamantum HS poeta S acceperunt H 15 uel] uel quod H opinio ueritatem om. S ueritatis H ora om. H 16 dissipatam Heumamvus, dissipata C; cf. II 10,6 17 annis (i in ras. ex o ? m. 2) B rursum B 19 omnis B cum codd. Vergil., omnes H, enim omnes S ubi] ide S annos\' (\' est distinctio) B 20 letheum BS, laetheum II magno\' B 21 super I aut Bt, supera ,*ut B1 reuixent H 22 uelle om. S reuertere S )
654

haec eos ratio fefellit, quod resurgent defuncti non post mille annos mortis suae, sed ut restituti rursus in uitam mille annis cum deo regnent. deus enim ueniet, ut orbe hoc ab omni labe purgato rediuiuas iustorum animas corporibus innouatis ad sempiternam beatitudinem suscitet.

itaque praeter aquam obliuionis uera sunt cetera; quam idcirco finxerunt, ne quis illis opponeret: \'cur ergo non meminerint se aliquando uixisse aut qui fuerint aut quae gesserint?\' sed nihilominus tamen ueri simile non putatur et res tota uelut licenter ac fabulose ficta respuitur.

nobis autem de resurrectione adfirmantibus et docentibus animas ad alteram uitam non oblitas sui, sed in eodem sensu ac figura esse redituras illut opponitur: \'tot iam saecula transierunt: quis umquam unus ab inferis resur-

rexit, ut exemplo eius fieri posse credamus?\' at enim resurrectio fieri non potest dominante adhuc iniustitia. hoc enim saeculo necantur homines ui ferro insidiis uenenis et adficiuntur iniuriis egestate carceribus tormentis proscriptionibus.