Divinarum Institutionum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.

nemo cogitando aut disputando adsequi potest. neque ego nunc reprehendo eorum studium qui ueritatem scire uoluerunt, quia naturam hominis deus ueri adipiscendi cupientissimam fecit, sed id arguo, id reuinco, quod honestam illorum et optimam uoluntatem non sit secutus effectus, quia neque quid esset uerum ipsum sciebant neque quomodo aut ubi aut qua mente quaerendum.

ita dum succurrere humanis erroribus cupiunt, ipsi se in plagas et in errores maximos induerunt. ad hoc igitur me opus coarguendi philosophiam susceptae materiae ordo ipse deduxit.

nam cum error omnis aut ei religione falsa oriatur aut ex sapientia, in eo conuincendo necesse est utrumque subuertere.

cum enim sit nobis diuinis litteris traditum cogitationes philosophorum stultas esse, id ipsum re [*](EPITOME 5-21] c. 25, 2 s. ) [*](B(G)BPHPVJ 1 ubceribus (exp. m. 2) V *etiaiiisi (a er.) B defecero G 3 causedicis (e ex i) P5 4 ueritati\'s V2 5 ipsa BGP, ipsam IiHV 7 oppressuiri BP, oppres[s]iuiri G, oppressum iri BH, iri oppressu/ / (corr. m. 2) V; cf. ad pag. 23, 4 8 illte1 pu de tenui] de- •t tinuit G 9 exillis (exp. m. 3 ?) P semanat H clara et] clareat (corr. t rint m.3)B 10 supra nec add.t si V2 doctrina litterarum] litteris BG extitert (corr. m. 2) V 12 aut] ac H atSjsequi H1 ego] enim V 14 cupidissimam B, cupidissima G 1C insecutus P 17 ipsum om. P 19 plagas I seterrores G in (ante errores) om. GP maiimas H induerunt HptV, induxerunt BGRP tn. recentm. 20 in coarguendi filoso desintt codicis G pag. 42 (20) 22 in eo] ideo B\', corr. B* 23 an utramque scribendum ? diuiuis om. P 24 filosojforum (fo mltl. m. 3) B re et] recte H )

179
et argumentis docendum est, ne quis honesto sapientiae nomine inductus aut inanis eloquentiae splendore deceptus humanis malit quam diuinis credere.

quae quidem tradita sunt bremter ac nude. nec enim decebat ut cum deus ad hominem loqueretur, argumentis adsereret suas uoces, tamquam aliter fides ei non haberetur, sed ut oportuit locutus est tamquam rerum omnium maximus iudex, cuius est non argumentari, sed pronuntiare.

uerum ipse, ut deus: nos autem cum ad res singulas testimonia diuinae uocis habeamus, profecto monstrabimus quanto certioribus argumentis possint uera defendi, cum etiam falsa sic defendantur, ut uera soleant uideri.

quare non est quod philosophis tantum honoris habeamus, ut eorum eloquentiam pertimescamus.

loqui enim bene potuerunt ut homines eruditi, uere autem loqui nullo modo, quia ueritatem non didicerant ab eo qui eius potens esset.

nec sane magnum aliquid efficiemus, quod illos ignorantiae redarguemus, quam ipsi saepissime confitentur.

in eo solo his quoniam non creditur in quo solo credi debuit, conabor ostendere numquam illos tam ueridicos fuisse quam cum sententiam de sua ignoratione dixerunt.