Divinarum Institutionum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.

qui [*](BRSHPV] 1 qui⌊n⌋ V2 si om. V 2 re* (s er.) B ubi] ut S 3 ue∗∗rendum (ne ? er.) P supra te add. tibi R2 bona causa 8 bono P1, corr. P2 4 alias P1, mal*as P2 5 defendisti* (s er.) H sed] et H C ad V 8 ⌈ob⌉ B morerere R, morte morereris B, morereris SH, morere⌈re⌉ P, morere V 9 laudes (e ex i) P2 10 tua* (m er.) B dispositione BH 11 sapientes H, sapient⌊ae⌋ sic V 12 errorem (exp. m. 2) R 13 te om. H uenerari] adorare uenerari H 14 ii RI, hii B, hi R2SHPV 16 sed] si B ii R1, hii BPV, hi R2SH 17 errare se] t\\rrari RV 18 expectat B 19 fribolis BRIH, friuulis V 21 quod] quia quod R quia om. R 22 est codd. recent. et eM., esse C uideant H, fort. recte 23 ipsi i. e. idem, cf. Sittelium, die lok. Verschied. d. lat. Spr. pay. 115 quem] quo P1, corr. P2, quam V1 credunt Y, credant cett. 25 liniamentis C uasculh (s er.) P 26 facta R ac] ex R, et P)

105
ergo colunt simulacra, corpora sunt hominibus carentia, quia se corporalibus dediderunt nec uident plus aliquid mente quam corpore, cum sit animi officium ea subtilius cernere quae acies corporalis non potest intueri.

quos homines idem ille philosophus ac poeta grauiter accusat tamquam humiles et abiectos, qui contra naturae suae rationem ad ueneranda se terrena prosternant. ait enim:

  1. et faciunt animos humiles formidine diuum
  2. depressosque premunt ad terram.
aliut quidem ille cum haec diceret, sentiebat, nihil utique colendum esse, quoniam dii humana non curent.

denique alio loco religiones et cultus deorum inane esse officium confitetur:

  1. nec pietas ulla est uelatum saepe uideri
  2. uertere se ad lapidem atque omnis accedere ad aras
  3. et procumbere humi prostratum et pandere palmas
  4. ante deum delubra nec aras sanguine multo
  5. spargere quadrupedum nec uotis nectere uota.
quae profecto si cassa sunt, non oportet sublimes et excelsos animos auocari atque in terram premi, sed nihil aliut quam caelestia cogitare.

inpugnatae sunt ergo a prudentioribus falsae religiones, quia sentiebant esse falsas, sed non est inducta uera, quia qualis aut ubi esset ignorabant.