Divinarum Institutionum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.

Prophetae, qui fuerunt admodum multi, unum deum praedicant, unum locuntur, quippe qui unius dei spiritu pleni quae futura essent pari et consona uoce praedixerint.

at enim ueritatis expertes non putant his esse credendum: illas enim [*](18 paulo post] c. 8, 8 ss. EPJTOME 14-16] c. 3, 1. 21-23] c. 3,2 (- praedicatoribus). ) [*](BRSMpPV] 1 (m)ulti B effectus M 2 c(up)iditatem B u(el> (post metum) B admi⌜se⌝rationem B3, administrationem PV 3 onvnibus1 P, om V mente(s) B ⌜p⌝utarentur (a ex e) P, utarentur V 4 pr(o)fecto B ipsa P\' (~ add. P2) V 5 uidebitur B tantum M 6 gnbernatione M possideat M simul edd., semel C 7 est om. R 8 quod — isti a- conglutinatione fissurae periit R 9 〈prae〉esse B 10 eetera) B dii non P 11 un(us) B ac ante potcns] et R omn ium R 12 iis scr., his BSMPV, hiis R ut edd., et C edd. a cn utibus B seruient B edd., seruiunt S 13 nec] sed PV 14 q(uod) B seniit R1 15 dns M 18 qui] quia M reputant M 19 aperi⌜e⌝mus B3 21 quia B 22 loquntur (q ex c) B3 uniu(s) B 23 praedixerunt BS)

12
non diuinas, sed humanas fuisse uoces aiunt: uidelicet quia de uno deo praeconium faciunt, aut insani aut fallaces fuerunt.

atquin inpleta esse inplerique cottidie illorum uaticinia uidemus et in unam sententiam congruens diuinatio docet non fuisse furiosos. quis enim mentis emotae non modo futura praecinere, sed etiam cohaerentia loqui possit?

num ergo fallaces erant qui talia loquebantur? quid ab his tam longe alienum quam ratio fallendi, cum ceteros ab omni fraude cohiberent? idcirco enim a deo mittebantur, ut et praecones essent maiestatis eius et correctores prauitatis humanae.

praeterea uoluntas fingendi ac mentiendi eorum est qui opes adpetunt, qui lucra desiderant: quae res procul ab illis sanctis uiris afuit.

ita enim delegato sibi officio functi sunt, ut derelictis omnibus ad tutelam uitae necessariis non modo in futurum, sed ne in diem quidem laborarent contenti extemporali cibo quem deus subministrasset. et hi non modo quaestum nullum habuerunt, sed etiam cruciatus atque mortem.

amara sunt enim uitiosis ac male uiuentibus praecepta iustitiae. itaque ii quorum peccata et arguebantur et prohibebantur excruciatos eos acerbissime necauerunt. ergo a quibus afuit studium lucri, afuit etiam uoluntas et causa fallendi.

quid quod aliqui eorum prmcipes aut etiam reges fuerunt, in quos cadere non potest suspicio cupiditatis ac fraudis, [*](BRSMpPV] 1 uoces fuisse SM 3 adquin B et sic fere ubique, atquin R, atqui S et sic fere ubique, at*quin ex antquin P; in RMHPV plerumque atquin, raro adquin uel atqui in plerisque BM co∗tidie (t er.) B et sic saepissime, cottidie B, sed plerumque cotidie cum cett. * ci uitinia (a s. I. m. 2, ci m. 1) P, u⌞a⌟ticinia V1 4 congruens om. S furiosos fuisse R 5 semotae (s s. 1. R2) RSM G posset (e ex i) R2 ert (i. e. erunt) M 7 qui talia loquebantur om. BRSM \'his R2 8 ceteris RlVac, ceteros (0 ex alia litt. m. 2) S 10 humanam VI 11 petunt M 12 ad illis V ⌞ab⌟fuit S2, fuit PV 13 sibi1 P2 14 non B \\indi)em B 15 temporali M 16 et om. PV hii R, hi qui M nou ulla (inter n et u uidet. n euanuisse; II euanid. restituit m. 3) B, ullum M 17 mortem amaram. M s:unte)nim B 18 ii edd., hii BRJf, hi SP V et om. M 19 aceruissime BacPac V uegauerunt PacV 20 (ante studium) affuit (pr. f in eras. d) R, a,b:fuit 82, fuit l\'V affuit R, ⌞ab⌟fuit S7 re 22 adere (s. I. m. 2) R, in mg. t cadere m. al. antiqua posset M suspitio MPac(corr. Plt) )

13
et tamen praeconium dei singularis eadem qua ceteri diuinatione fecerunt?