Epitome Divinarum Institutionum

non adficiunt morte, sed excogitant nouos inauditosque cruciatus, ut fragilitas uiscerum doloribus cedat, et si non cesserit, differunt adhibentque uulneribus curam diligentem, ut crudis adhuc cicatricibus repetita tormenta plus doloris inmittant. et (dum) hanc aduersus innocentes carnificinam exercent, pios utique se et iustos et religiosos putant — talibus enim sacris d(ii) eorum delectantur —, illos uero impios et desperatos [*](INSTITUTIONES 1-5] V 19, 23. 11 (non est-potest). 5- 12] V 13, 6—10 (-redcant). 12-729, 3] V 11,11-17. 15-18] V 9, 12. 21] V 9, 10. 25—729, 3] V 9, 13 s.; 19, 6 s. 17. ) [*](11 1 adquin T 3 preter T uolumtaria T 8 praecibus T 9 placant Pf, placat T uolumtatis T 10 penitentiam T 12 uolumtatem T ad T 13 forte Da et Heum, sed cf. Inst. V 11,15 21 morte Pf, mortem T, in mortem Btten conl. Tac. ann. IV 45 25 dum-exereent Da, exercent T; exercentes Pf; an cum-eaercent ? cf. Inst. VI 1, 9 cum uiuero se eqs. 27 dii eorum Da coni. Inst. V 10, 17 et Buen conI. Inst. V 11,18, deorum T )

quae ista est peruersitas, ut qui torquetur innocens desperatus atque impius nominetur, carnifex autem iustus piusque dicatur?

Sed recte ac merito puniri eos aiunt, qui publicas religiones a maioribus traditas execrantur. quid? si maiores illi stulti fuerunt in suscipiendis religionibus uanis, sicut iam supra ostendimus, praescribetur nobis quominus uera et meliora sectemur?

cur nobis auferimus libertatem et quasi addicti alienis seruimus erroribus? liceat sapere, liceat inquirere ueritatem.

sed tamen, si libet maiorum defendere (religiones), cur inpune habent Aegyptii, qui pecudes et omnis generis bestias pro diis colunt? cur de diis ipsis (mimi) aguntur et qui eos facetius deriserit, honoratur? cur audiuntur philosophi, qui aut nullos deos esse aiunt aut, si sunt, nihil curare nec humana respicere aut nullam esse omnino quae regat mundum prouidentiam disserunt?