Epitome Divinarum Institutionum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.

Haec sunt mysteria deorum. nunc etiam originem religionum requiramus, ut et a quibus et per quae tempora institutae fuerint eruamus.

Didymus in iis libris qui inscribuntur È;Yji\'\'Įaewç -tvBaptxTj; Melissea fuisse tradit Cretensium regem, cuius filiae fuerint Amalthea et Melissa, quae Iouem nutrierint caprino lacte ac melle.

hunc nouos ritus ac pompas sacrorum introduxisse et primum diis sacrificasse, id est Vestae, quae dicitur Tellus, — unde poetae: primamque deorum Tellurem — et postmodum Deum Matri.

Euhemerus autem in Sacra Historia ipsum Iouem dicit, postquam imperium ceperit, sibi multis in locis fana posuisse. nam circuiens orbem ut quemque in locum uenerat, principes populorum amicitia sibi et hospitii iure sociabat. cuius rei ut posset memoria seruari, fanum sibi creari iubebat atque ab hospitibus suis annua festa celebrari. sic per omnes terras cultum sui nominis seminauit.

quando autem isti fuerint facile colligi potest. scribit enim Thallus in historia sua Belum regem Assyriorum, quem Babylonii colunt quique Saturni [*](INSTITUTIONES 2 - 6] I 21. 39 s. 7-9] I 22, 18. 9—14] I 22, 19. 15] locus Vergilii non est in Instit. 15-23] I 22, 20—24. 23-691, 5] I 23, 1 s. 4 (ab ab excidio). 5. ) [*](AUCTORES 9] pag. 220 Schmidt. 15] Verg. Aen. VII 136 s. 16] cf. frg. XI. 24] cf. ad lust. I 23, 2. ) [*](T] 1 presto T 5 sacris Pf, sacriis T tympana ex cymbala Holdero manu 1, Studemundo m. 2 in T correctum uidetur feriuntur Do. feruntur T 10 t!HTHC£UC niN WIMKHO, T mellissea T cretensium (r in ras. vel ex alialitt. m. 2 ?) T 11 Melissa Pf, fellisa T 12 que T 13 ponpas T 14 di\'i\'s T2 que T 17 storia T coeperit T 21 iuuebat T adque T 22 numinis uir doctus ap. Cleric. XI195 24 ttblallus T bellum T )

691
fuerit aequalis et amicus, antiquiorem fuisse Troico bello annis CCCXXII, et sunt ab Ilio capto anni MCCCCLXX.

unde apparet non amplius quam MDCCC esse annos, ex quo nouis deorum cultibus institutis humanum genus inciderit in errorem.

Merito igitur poetae commutatum esse aureum saeculum memorant, quod fuerit regnante Saturno. nulli enim tunc dii colebantur, sed unum et solum deum nouerant.

postquam se terrenis ac fragilibus subiugauerunt colentes ligna et aera et lapides, commutatio saeculi facta est usque ad ferrum.

amissa enim dei notitia et uno illo uinculo humanae societatis abrupto uastare se inuicem, praedari ac debellare coeperunt.

quodsi sursum oculos suos tollerent ac deum intuerentur, qui eos ad aspectum caeli suique excitauit, numquam se curuos et humiles facerent terrena uenerando. quorum stultitiam Lucretius grauiter incusat dicens: et faciunt animos humiles formidine diuum depressosque premunt ad terram:

qua reddunt uec intellegunt quam uanum sit ea timere quae feceris, aut ab iis aliquod sperare praesidium quae muta et insensibilia nec uident nec audiunt supplicantem.