De Mortibus Persecutorum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part II, Fasc 2. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1897

At uero illud publicae calamitatis et communis luctus omnium fuit, census in prouincias et ciuitates semel missus. censitoribus ubique diffusis et omnia exagitantibus hostilis tumultus et captiuitatis horrendae species erant.

agri glebatim metiebantur, uites et arbores numerabantur, animalia omnis generis scribebantur, hominum capita notabantur. in ciuitatibus urbanae ac rusticae plebes adunatae, fora omnia gregibus familiarum referta, unus quisque cum liberis, cum seruis aderant, tormenta ac uerbera personabant, filii aduersus [*]( 2 poena penes eum Bal (cf. ad u. 5), poenis eum C; e poenis eorum Bauldri, poena tum HeumatJn, c poenis tum Buenemunti 3 n in sole. fi in carceris C, corr. Bal 4 fere C in—cotidiana Bal, in illa erant cotidiano C; in illos erant cotidiana Bauldri, haec illi erant cotidiana Heumann 5 in-gladii Bal, In causa pena tuox poena in hunc locutn irrepsit ex superiortt [u. 2] Bal, immo ex marg.) capitis et animaduènoi agladii C; in curia poena capitis et animadnersio gladii Lenglet 6 beneficium Columbus, beneficii C; beneficii loco Bal 7 impetrauerunt Halm bona morte C, corr. Bal 8 <prae> his Gale, hic Bohtrtllus, huic Lenglet fuerunt Bauldri, fuerant C 13 literarum C; <et> litterarum anonymus p. 48 14 inmissi C 16 omnium] initium Galt, sed cf. Buenemannum ciuitatis, s. I. corr., C simul Gale 19 mitiebantur C 21 fora Columbus, foras C 22 ad unus quisque-aderant cf. c. 37, 1 (lIlergebantur) )

199
parentes suspendebantur. fidelissimi quique serui contra dominos uexabantur, uxores aduersus maritos.

si omnia defecerant, ipsi contra se torquebantur et cum dolor uicerat, adscribebantur quae non habebantur.

nulla aetatis, ualitudinis excusatio. aegri et debiles deferebantur, aestimabantur aetates singulorum, paruulis adiciebantur anni, senibus detrahebantur. luctu et maestitia plena omnia.

quae ueteres aduersus uictos iure belli fecerant, et ille aduersus Romanos Romanisque subiectos facere ausus est, quia parentes eius censui subiugati fuerant, quem Traianus Daciis assidue rebellantibus poenae gratia uictor imposuit.

post hoc pecuniae pro capitibus pendebantur et merces pro uita dabatur. non tamen isdem censitoribus fides habebatur, sed alii super alios mittebantur tamquam plura inuenturi, et duplicabatur semper, illis non inuenientibus, sed ut libuit addentibus, ne frustra missi uiderentur.

interea minuebantur animalia et mortales obibant et nihilo minus soluebantur tributa pro mortuis, ut nec uiuere iam nec mori saltim gratis liceret. mendici supererant soli a quibus nihil exigi posset: quos ab omni genere iniuriae tutos miseria et infelicitas fecerat.

atquin homo pius misertus est illis, ut non egerent. congregari omnes iussit et exportatos nauiculis in mare mergi. adeo hominem misericordem, qui prouiderit ne quis illo imperante miser esset!

ita dum cauet ne quis simulatione mendicitatis censum subterfugiat, multitudinem uerorum miserorum contra omne ius humanitatis occidit. [*]( 2 post omnia 4 litt. ut uid. er. (d.d. agnosdtur) C 4 ante ualitudinis add. nulla Graeuius, aut Xic. Heinsius, uel Heumann 5 defferebantur C 7 ueteres J uictores Bal (in Erratis), ad uictores Bentleius ueteres ex C ascrips. 8 et] ea edit. Oxon. 1680, haec Lenglet subiectia C, corr. Bal 10 Daciis defendit Lenglet, datiis C; Dacis Bal, fort. recte pene C, corr. Bal 11 inposuit C post haec anonymus p. 49 12 hisdem C 17 nihilo Columbus, nihil C 19 possit C, corr. Bal iniuriae tutos Bal (in Erratis), iniuria aetatis C 20 infelicitas ex infelicitatis C fecerat ex fecerit C pius Tollius, irapius C 21 illis. ut non egerent, congregari cum C distingui mauult Halm p. 163 23 cauet Columbus, cauit C 25 uerorum Bauldri, uiroTum C; uere Heumann )

200