In Hieremiam Prophetam Libri Sex

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 2, Pars 1: In Hieremiam Prophetam (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 59). Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1913.

[*]( 31(38), 38—40 )Ecce dies ueniunt, dicit dominus, et aedificabitur ciuitas domino a turre Ananehel usque ad portam anguli. et exibit ultra norma — siue iuxta Symmachum funiculus — mensurae eius contra eam super collem Gareb et circumibit Goatha — siue iuxta LXX de electis lapidibus — et omnem uallem ruinarum — pro quibus Theodotio ipsum uerbum Hebraicum posuit Phayarim — et cineres et omnem Asaremoth - quod melius legimus Asademoth, pro quo Aquila suburbana interpretatus est — usque ad torrentem Cedron et usque [*]( 3 cf. Matth. 26, 53 5 *Hier. 31 (38), 37 (35) 19. 21 *Hier. 31 (38), 39 23. 24 *Hier. 31 (33), 40 ) [*]( 1 et om. υ putatur MA erant МPa.c. 3 «duodecim L de XII Mr, (de exp.) A duodecim milia P 7 semin M 9 genus ΜΑυ 11 reprobari Ap.c.m3,υ 12 testimoniū Pa.c. 13 adsentiamus VP non om. V 14 neque] non » hii P 17 Hananeel Vwlg. 18 aageli Pa.e. exiuit P,Ma.c. exiliet Ap.c.m3 normā M 19 eius contra eam] in eon- spectu eius Vulg. 20 circuibit MAVP iuxta om. V 21 LXX] p girū add. s. u. m2A rninarum] cadauerum Vulg. 23 fagarim P cjneres P cineris M cum Vulg. omnem Asaremoth] uniaersam regionem mortis Vulg. asare Aa.c.m3 asseremoth V 24 quod—asademoth in mg. L, om. V, Aa.c.m3 quo Aquila] qua aliqua P35 cedrom La.c.ei )

410
ad angulum portae equorum orientalis, sanctum domini; non euelletur et non destruetur usque in aeternum.

Qui mille annorum in terra Iudaea regnum Christi recipiunt, Iudaei uidelicet et nostri iudaizantes, conantur ostendere turrem Ananehel et portam anguli et collem Gareb et Goatha et uallem Phagarim et omnem Asademoth et torrentem Cedron et locum anguli portae equorum orientalis et ibi dicunt sanctuarium domini, id est templum, esse condendum mansurumque in perpetuum.

quod quia post captiuitatem temporibus Zorobabel et Ezrae non possunt monstrare conpletum, transeunt ad Christi tempora, quem in consummatione mundi dicunt esse uenturum, ut aurea atque gemmata iuxta Apocalypsin Iohannis descendat Hierusalem et hoc terrae spatio, hoc est ab illo loco usque ad illum locum, aedificetur per circuitum.

suspicionisque suae hanc aurulam capiunt, quod a turre Anathoth, quae hodie appellatur Hieremiae, tribus ab Hierusalem milibus separata usque ad torrentem Cedron — qui scribitur in euangelio et est in ualle Iosaphat, ubi hortus erat, in quo et ludas proditor tradidit saluatorem — ciuitatis fundamenta iaciantur.

\'lecturi,\' inquiunt, (sumus in consequentibus Anamehel, filium Salom, patruelem fuisse Hieremiae, cuius emit agrum; et haec est turris Ananehel\' [*]( 12 cf. Apoc. 21, 2. 10. 11. 18-21 18 cf. Ioh. 18, 1. 2. 5 20 cf. Hier. 32 (39), 7-9 ) [*]( 1 porta. (e s. ») M 2 non euelletur] bone uellitur P diatrue(i)tur M(P) usque] ultra Vulg. 3 aeternum] perpetuum v cum Vulg. 4 indaizates L 5 turrim Ap.e. ananahel A VP garep P 6 goatbam P fagarim P sademoth Ap.r. asedemoth V 7 cedrom L 8 tibi Ma.r. 10 zorobobel P ezdrae MA 11 consummationem LMVP 12 esse u. dicunt P aureaṁ L 13 iurta s. w. m2M apocalypsi Ma.c.m3 apocalipsin V Apocalypaim v 14 hoe] id v 15 suspic(t)ionesque P,LAa.c. 16 anathoh La.c. anatoth VP 17 ab] ad V a v torrem La.c. - 18 cedrom La.c. euu̇angelio L et] id L 19 ortus MA 20 incesatur P lectur Ma.c.m2 21 ananeċhel (alt. a ex m) L anamahel V (?) anamechel P sallom (pr. l s. u.) A salon P(V?) Sallum υF )

411
ignorantes Hebraicam ueritatem; hic enim iuxta Hebraicum scribitur: a turre Ananehel, per \'nun\' uidelicet mediam litteram, ibi autem: ecce Anamehel, filius Sellum, patruelis tuus, ueniet ad te, per mediam \'m\' litteram.

inuocantes igitur dominum saluatorem, qui habet clauem Dauid, qui aperit, et nemo eludit, et qui eludit, et nemo aperit, qui signatum quoque Isaiae librum et omnium prophetarum aperuit et adorauerunt uiginti quattuor seniores tenentes citharas, quod solus potuerit diuina reserare mysteria, aggrediamur aedificium ciuitatis, ad quam propheticus sermo dirigitur: gloriosa dicta sunt de te, ciuitas dei, et: fluminis impetus laetificat ciuitatem dei.

aedificatur itaque ecclesia a turre \'oboedientiae\' siue \'gratiae\' et \'donorum dei\' — hoc enim interpretatur Ananehel — usque ad portam anguli; quae licet uideatur initium habere sublime, quamdiu in ista carne consistimus, rectam ueritatis lineam non - possumus possidere, sed in angulo stamus et fractis lineis exitque ultra funiculus mensurae contra eam, id est portam anguli, super collem Gareb, qui in linguam nostram uertitur aut \'incolatus\' aut \'scabies\', ut doceant nos aduenas [*]( 2 Hier. 31 (38), 38 3 Hier. 32 (39), 7 5 *Apoc. 3, 7 7 ct. Esai. 29, 11 8 cf. Apoc. 5, 8 11 Ps. 86, 3 Ps. 45, 5 13. 14 Hier. 31 (38), 38 cf. Hieron. Nom. Hebr. p. 52, 30. 53, 10. 11 18 *Hier. 31 (38), 39 19 Hier. 31 (38), 39 cf. Nom. Hebr. p. 3-3, 24. 54, 17 20 cf. I Par. 29, 15. Ps. 38, 13 . ) [*](1 hinc MVP,Aa.r. alt. bebraicam P scribitur a LV scriptura Ma.c.m3 scriptū e a (a s. u. m3) A scripturam P 2 tunc s. u. m3A ananahel Y (= lin.14) 3 aDamahel V ananehel P Sallum 4 medim P mem (em add. m2) L,v: cf. p. 379, 9. 10 6 pr. eludet Ma.c. clande claudit VP alt. et om. MAVPv alt. claudit VP 7 esaie MVP,Aa.c. 8 et] non add., sed eras. M quē Ap.c.m2 9 cytharas n pot. erat Aa.c.m3 potuit F reserare m3A re sacrae m1A pandere mU 10 quem Aa.c. 13 ecclesiam P hobedientiae P 15 iniO (sic) V _sublimen V.La.c. quamdiu] tam add. in mg. m2L 16 i∗sta L consistimur Ma.c. subsistimus υ 18 exit Мp.r. 19 gereb L gaureb P; cf. p. 409,20 lin- guam nostram scripsi lingua nostra codd. υ; cf. p. 416,22 20 uertitur om. M.A incolatur P iscabies P; di add. s. u. m2A doceat Ρυ )

412
esse atque peregrinos et auribus prurientes et ad nouitatem dogmatum pessimorum facile praebere consensum.

et circumibit, inquit, Goatha, pro quo interpretati sunt LXX: per gyrum electis lapidibus, qui uoluuntur super faciem terrae et angulari lapide constringuntur dicente apostolo Petro: et ipsi tamquam lapides uiui superaedificamini, do mus spiritalis, sacerdotium sanctum, offerentes spiritales hostias as et acceptabiles deo per Iesum Christum.

et omnem, inquit, uallem Phagarim — quod interpretatur ruinarum — et cineres — subauditur \'circumibit\'—,ut, quamquam nobis uideamur in collibus, tamen semper timeamus ruinas et consideremus cineres et paenitentes dicamus cum Dauid: quia cinerem quasi panem manducaui et poculum meum cum fletu miscebam. unde et iacentibus dicitur: numquid, qui cadit, non resurgit?, dicit dominus.

et uniuersam, inquit, Sademoth, quod nos uertimus in regionem mortis unum nomen in duo uerba diuidentes: (sade\', quod dicitur \'regio\', et \'moth\', quod interpretatur \'mortis\', pro qua Aquila uertit \'suburbana\' siue \'arua\' et \'rura\'. \'regio\' autem \'mortis\' regio peccatorum est et \'suburbana\' regio uoluptatum, quae pergit usque ad torrentem Cedron-ubi traditus [*]( 1 cf. II Tim. 4, 3 2 Hier. 31 (38), 39 3 *Hier. 31 (38), 39 4 cf. Zach. 9, 16 5 cf. Eph. 2, 20. I Petro 2, 6 6 »1 Petro 2, 5 9. 10 *Hier. 31 (38), 40 13 *Pa. 101, 10 15 *Hier. 8, 4 15. 16 Hier. 31 (38), 40 16 *Hier. 31 (38), 40 17 cf. Hieron. Nom. Hebr. p. 49, 1 19 *Hier. 31 (38), 40.\'cf. Hieron. Nom. Hebr. p. 47, 22. 53, 10 cf. Ezech. 18, 4 21 Hier. 31 (38), 40 cf. Ioh. 18, 1. 2. 5 ) [*](1 pr. et] non add. v prudentes Ma.c.Aa.c.m2 parientes V alt. et M 2 facilel non add. v praeberet M circoibit La.c. circumiuit P 6 tamquam (quam s. u. m2) M domos V,Mp.c.Aa.c.m2 7 pr. spiritales MP,La.c. spirituales (u s. u. m2) A spale F sacerdotum V alt. spirituales Ap.c.m2 9 phagarim uaUem P 11 semp (sup s. u. m3) A 10 cinere P 13 quasi LV sicut cet. 14 fletuip LAa.c. 15 cada P resurget V,MAp.c. Pa.c. dñm Pa.c. 16 uniuersa F asademoth Lp.c.m2 sademooth V regione V 17 asade Lp.c.m2 18 et om. V mooth MAVP quo MAVυ 19 siue—suburbana in mg. m2L 20 uoluptatu (sic) V 21 quem P cedrom La.c. )

413
est dominus —, qui interpretatur \'tenebrae\'.

uide, quanta habeat loca ecclesia et quod illud apostolicum: ut sit sine macula et ruga, in futuro et in caelestibus reseruetur. audis angulos, audis scabiem. audis ruinas et cineres et regionem mortis et tenebras, et de tua uirtute et inpeccantia gloriaris!

denique sequitur: et usque ad angulum portae. et hic angulus, ne ulla uera iustitia, ne certa uictoria in isto saeculo demonstretur. ipse quoque angulus portae quamquam sit \'orientalis\', unde lumen egreditur, tamen \'equorum\' appellatur, ut indigere nos doceat cursu atque certamine et tandem cum domino audire mereamur: ascendisti equos tuos et equitatio tua salus.

in porta orientali, in porta quadrigarum sanctiScatio domini est, ut tunc nos perfectos arbitremur, quando dixerimus ad dominum: currus dei decem milium multiplex, milia laetantium; dominus in eis. istiusmodi aedificatio, quae super fundamentum Christi posita est, de qua loquitur et apostolus: ut sapiens architectus fundamentum posui, numquam destruitur, sed manebit in perpetuum. obscura et difficilia latius disserenda sunt, ut manifesta breuius percurramus.