In Hieremiam Prophetam Libri Sex

soleo in commentariis et explanationibus. quorum mos est diuersas interpretum sententias ponere. huiuscemodi miscere sermonem: \'quidam hoc dicunt, alii hoc autumant, nonnulli sic sentiunt! quod et ipse [*](5 Grunnius] scil. Rofinns; cf. p. 221, 4 6 cf. Iudd. 11, 35 etc. cf. Hier. 9, 5 7. 8. 12 cf. Rufini sent. Sext. praef. 9 Xysti] scil. papae Sini (Xysti) II 13 ab his] scII. ab Origentstis: cf. p. 221, 4 ) [*]( 1 si in ras. m2R anullus Ma.r. 2 elanitur Aa.c.m3 auellitur m2A eleuabitur V sit1 sic D sic si sit (si sit postea add.) M si sit A sic ait Erasmusv ieconias P(=lin.15) euellam DV 4 iudeā ORD oquiaAa.r. 6 Iinguaque sna V 7 sixti Ap.c.m3 phjthagoraei (h s. u.) Opythagorae R pytagorei D pithagora k P 8 est om. V 9 xysti MA xisti ORVP syxti D Yromanae AD.Mp.c. romani cet. urbis Romanae v 11 patriarcarum MP pro et om. v profetarum V 12 fit non V sit A solita temeritatej soliditate merita Ma.c. soliditate erit a te Aa.c.m3 pro soliditate Ap.c.m2 k insania ml et mBA insaniae Ap.c.m2 anullum Aa r. milium P 14 allaӨIaN MP atlaOTaN (apaten s. u.) A AIIӨΑΟᾹΝ F et om. P inpeccantia V inpeccantium Pa.c. 15 se proiecturum υ 16 comminatus R comminaturū Ma.r. 17 filosofforum P 18 uolnmen] & add. P 19 sententias ponere interpretum υ 20 a verbis -cemodi miscere rursus incipit T sermone P 21 et om. T ipsi V mirabiiis Oa.c.m2 )

quia igitur benignitas uersa est in calumniam, nunc dico et illi, qui mortuus est. et isti, qui uiuit et heresin illius instaurare conatur, magistrum eorum Origenem hunc locum referre ad Christum, quod de manu dei patris instar anuli auulsus sit et missus in terram captiuitatis, in uallem lacrimarum. crucique traditus, matrem quoque eius — hau dubium quin synagogam — captam atque proiectam.

et non pertimescit ista commemorans hoc. quod sequitur: terra, terra. terra, audi uerbum domini! haec dicit dominus: scribe uirum istum abominatum siue sterilem. et reliqua intellegere de domino maiestatis. scribit autem hoc, ne discipuli eius negare audeant, in quinto Stromatum Iibro.

[*](22, 28 )Numquid uas fictile atque contritum uir iste Chonias? numquid uas absque omni uoluptate —- siue utilitate-? quare abiecti sunt ipse et semen eius et protecti in terram, quam ignorabant? Pro eo. quod nos diximus: numquid uas fictile atque contritum, Symmachus transtulit: numquid purgamentum siue [*]( 1 Grunnius] cf. p. 267, 5 discipulus—illius] Pelagium dicere uidetur; cf. lin. 6 5 illi] seil. Rufino 6 istil scil. Pelagio; cf. p. 151. 13 9 cf. Ps. 83, 7 11 *Hier. 22. 29. 30 13 Hier. 22, 30 18 *Hier- 22, 28 20 Hier. 22, 28 21 *Hier. 22, 28 ) [*]( 1 discipulos P discipuli v eius add. s. u. m3M iouinianus Mp.c.m3 2 illius) nnnlU alii in ras. m3M me a. u. m2M 4 certo nomine om. T å calumnia V ille P illi qui) aliqui 0 alii qui Da.c. est om. Y 6 istius (s s. ụṣ m3) M iste P uiuunt Mp.c.m3 heresin T heres in ODn.c. heresim HVP heresis ι̣ṇ M, (i sim s. sis m3) A haeresim v 7 originem P,TMa.c. 8 patris in mg. m2T missus j sit add. D, exp. R 9 tra- ■litur P 10 han (sic semper fere ante dubium Lp.c. uel primitus; cf: p. 88, 4. 211, 9 etc.)] haud OBD haut (ex aut) TA V aut MP qui Ma.c.m2 sinagogam OTBVP 11 loquitur T 12 tert. terra om. M 13 abhominatam Âp.e. 14 de s. u. M dni Mp.c. maiestate M scribo Bp.c.m2 15 audiant P 16 uictile P 17 chonias B iechonias TDMAV,Oa.c. cum Vulg. ieconias P; tf. p. 209, 12 18 sint P ipsi V 19 terra P ^ purgat uentum V quisquiliae uiles] quisqailibiles P )

et cum hoc de Iechonia dicatur. filio Ioiacim. audet quispiam ad typum referre Christi et ex eo, quod apostolus dicat dominum saluatorem imaginem esse dei inuisibilis, primogenitum omnis creaturae. id est sapientiam, uerbum, ueritatem, uitam atque iustitiam, eum appellari anulum. qui proiciatur uel auellatur de manu domini et regi tradatur Nabuchodonosor?

abiecti sunt, inquit, ipse et semen eius et proiecti in terram. quam ignorabant, quod de Iechonia factum nemo dubitat. \'Iechonias\' interpretatur \'domini praeparatio\'. cui in praesenti loco prima syllaba, id est domini nomen, aufertur et dicitur \'Chonias\', ut subaudiatur \'perditioni et interitu praeparatus\'.

[*](22,29.30 )Terra. terra, terra. audi sermonem domini! haec dicit dominus: scribe utrum istum sterilem, utrum, qui in diebus suis non prosperabitur; nec enim erit de semine eius uir, qui sedeat super solium Dauid et potestatem habeat ultra in Iuda.

Si uoluero per loca notare singula, quanta LXX uel praetermiserint uel mutauerint, longum fiet, praesertim cum possit diligens lector ex utraque editione considerare, quid mutatum, quid additum, quid subtractum sit. pro \'sterili\' in Hebraeo scriptum est \'ariri\', quod Aquilae prima editio \'sterilem\'. secunda ὰναύξητον,id est [*]( 2 *Hier. 22, 28 5 cf. Col. 1, 15 7 cf. Ioh. 14, 6 8 cf. Hier. 22. 24. 25 9 *Hier. 22, 28 14 *Hier. 22, 28 23. 24 Hier. 22, 30 24 *Hier. 22, 30 ) [*](1 proicetae F in s. u. A 3 ieconias (sempe-r) P utilitatis Oa.c. uilitas Ta.c.m2 4 dicitur v audeat Ap.c.mS referre ad tvpom P 5 et om. V dicit Ap.c. dñm in ras. M, om. V 6 inuisibilem M 7 sapientia P uitam in mg. m2T, exp. Y atque uitam et r 8 eum om. T 9 traditur P nabucod. MP 10 ipsi codd. (corr. M) 11 dubitet P,Mp.c. 12 in om. F 13 sillaba BDFV 14 iechonias TV, (iec eras.) M ieconiaa P interitui D,Ap c.m2,υ 19 haba Ta.c.m2 iudea V 20 per] pro V 21 possint Ma.r. 22 auditum (d ex t) V 23 quidue Mp.c.m3 qd T hebraico M 24 aquila et O,Ma.r. -eTON (e in ras.) 0 ZHTON T, (anauzetoD & u.) A -NTONa (a add. m2) B -HYON fanaizeion s. u. m3) M .ѠrѠN V -IНТON P)

et oritur quaestio, quomodo possit stare prophetia de stirpe eius nullum esse generatum, qui sederit super thronum Dauid nec princeps fuerit ultra in Iuda, cum dominus atque saluator de huius natus sit semine, super cuius ortu loquitur Gabrihel ad Mariam: ecce concipies in utero et paries filium et uocabis nomen eius Iesum. ipse erit magnus et filius altissimi uocabitur et dabit ei dominus deus sedem Dauid patris sui et regnabit super domum Iacob in aeternum et regni eius non erit finis.

possumus ergo hoc dicere, quoniam illud, quod deest in LXX, uidelicet in diebus eius non prosperabitur siue non crescet. ignorantibus fecerit quaestionem. LXX enim transtulerunt: scribe uirum istum abdicatum hominem, quia non crescet de semine eius uir, qui sedeat super thronum Dauid, princeps ultra in Iuda, quod in Hebraico bis positum est; quod putantes, qui ab initio scripserunt, in Graecis libris additum subtraxerunt.

respondeamus igitur. quod in diebus lecboniae non successerit ei uir, qui sederit super thronum eius, sed multo post tempore de semine eius natus sit, qui solium eius optinuerit. potest autem et sic solui: non sedebit quidem super thronum Dauid uir et homo, sed sedebit deus regnumque eius non erit terrenum et breue, ut fuit Dauid, sed perpetuum atque caeleste dicente scriptura: regnabit super domum Iacob in aeternum et regni [*]( I. 2 *Hier. 22, 30 7 Luc. 1, 31.*32. 33 12. 13. 15 *Hier. 22, 30 26 Luc. 1, *32. 33 ) [*]( 1 simmachus A 2 abhominabilem DV,Ap.c. 3 stare possit r propbeta P 4 principes Ha.c. 5 iudea Va.c. 6 super] ṣụο̣ p̣ṛο̣ M suo per P ,.Aa.r. hortu V ortum P gabriel TR 7 concipiens M 8 ipse- rit T,Ra.c. 9 uacabitur M dauit Ma.c. ei] illi F 10 patri V sui] eiaa F regnauit MVP (— Im. 26) reg (sic) F super] in F domo F 12 ergo om. P haec T 13 eius] suis Ap.c.m2 crescit P 14 fuerit 0 15 addicatum V 16 crescit P 17 «ebraico D 19 grecis T,Mp.r. crecis P .20 qUia Ma.r.21 poatempore P 22 solium] sem*** A optinuemnt O sic] ita F 23 sed s. u. M )

de Iechonia Salathiel, de Salathiel Zorobabel et per ordinem uenitur ad Christum. sed in diebus Ioiachin non successit ei rex filius, quomodo patri ipse successerat, sed fuit in captiuitate et Salathiel et Zorobabel et usque ad Christum nullus regiam optinuit potestatem. hoc autem idcirco, quia in Hebraico scriptum est: in diebus eius et in tempore ipso. quo ille fuit, non erit uir, qui sedeat super solium Dauid. omnes enim fuere captiui et de stirpe Dauid nullus deinceps in terra Iudaea tenuit principatum.