In Hieremiam Prophetam Libri Sex

[*]( 22,13-17 )Uae, qui aedificat domum suam in iniustitia et cenacula sua non in iudicio, amicum suum opprimit frustra et mercedem eius non reddit t ei; qui dicit: aedi ficabo mihi domum latam et cenacula spatiosa, qui aperit sibi fenestras et facit laquearia cedrina pingitque sinopide! numquid regnabis, quoniam confers te cedro.

pater tuus nonne comedit et bibit et fecit iudicium et iustitiam tunc, cum bene erat ei? iudicauit causam pauperis et egeni in bonum suum; n numquid non ideo, quia cognouit me?, dicit dominus. tui uero oculi et cor ad auaritiam et ad sanguinem innocentem fundendum et ad calumniam et ad cursum mali operis.

LXX: 0 qui aedi ficas domum [*]( 2 cf. IV Reg. 25, 4—7 3. 5 Hier. 22, 11 7 Hier. 21, 1 24 *Hier. 22. 13-17 ) [*]( 2 urbis Mo.r. 3 babylone P ibiq; Mp.c.m3 4 complectio V reI OTP regis F,Ra.e. regis rei D ex V.MAa.c. 6 ioiacim B ioiachim Op.c. ioacim TMP ioachim DF A V (sic semper) 7 faasur A hasur FV fasur T 8 helchiae (pr. h eras.) M elchiae T 8 sofoniam P 9 regeml poplm g- regem m2 A reges P et de rege ODF (regie) R sed isie) de rege eras. T et ad rege M et ad regem VP,m1A uel de rege m3A 10 sede- cia TF sedechia D.Op.c.,Am3 sedecii MP aedechia (h s. v.) mlA sedecise R sedechiae V 11 in om. V 12 in om. Ta.c.m2 13 oppmit P opprimet Vulg. reddet P,Aa.c. cum Vulg. 14 domum mihi P 15 apperii DV 18 nonnel numquid non Vulg. 22 auria P aU. ad om. TP 2B pro ad om. P 24 quia edificas OB )

numquid regnabis, quia tu contendis contra Acha v, patrem tuum? non comedent et non bibent; melius erat tibi facere indicium et iustitiam bonum. non cognouerunt, non iudicauerunt indicium humili que iudicium pauperis. nonne hoc est ignorare te me?. dicit dominus. ecce non sunt oculi tui recti nec cor tuam bonum, sed ad auaritiam tuam et, ut sanguinem innocentem effundas. et adiniquitatem et homicidium, ut facias ea.

Utramque editionem ex integro posui. ut et Hebraica ueritas et difficultas uulgatae editionis facilius cognoscatur. est autem sermo contra Ioiacim. filium Iosiae, regem ludae. de quo supra diximus, quem constituit Nechao Pharao, rex Aegypti, pro Ioachaz, fratre suo. quem uinctum duxit in Aegyptum. legimus autem et tam Kegum quam Paralipomenon narrat historia undecim annis regnasse in Hierusalem Ioiacim, filium losiae. et regnasse crudeliter et exstitisse impium et postea mortuum; nec tamen eius sepultura narratur banc habente scriptura sancta consuetudinem, ut omnes reges et mortuos referat et sepultos. hunc [*]( 17 cf. p. 259.10 cf. IV Beg. 23, 33. 34 20 ef. IV Reg. 23, 36. 37. 24, 6 (5). II Par. 36, 5 24 cf. I Reg. 25, 1. 31. 6. 13. III Reg 2. 10 etc. ) [*]( 2 eum) que ex cd m2A 3 reddet VP, (is s. et) m2A reddit OTB,Mp.c.,v redit D 5 caedro OM (semper) litas inopide P 6 acaz P 7 commedent TV tibi erat v 8 iostiam 0 bona V 9 hnmilis Da.r..v 10 ignora P te ignorare v , 12 ad om. T.RPa.c. 14 et] ad add. P 14 facies P,Aa.e. 15 et ut R pro et om. MP 17 regem Engelbrecht regia codd ; cf. p. 259, 5. 260, 4. 264,2. 8 18 farao P achaz Vaeaz P 19 legemus Ma.c. et om. MAp.c. ut P 20 regnum МRa.c. in regnorum Mp.c.Ap.c.m3 20 quam1 i add. Ap.c.m3 narrat M narrante Ap.c.m3 20 paralipemenon M 22 extitisse DFV, (pr. i ex e) M extisse T extetisse P impiom] amplum T 23 habentes Ma.r.Aa.c.m3 habens (ex habentes) m2 A sacra v consuetudine Pp.r. 24 pr. et om. T hanc Ra.c.m2 )

plaugit itaque supra dictum regem, quod confidat in iniustitia et putet esse perpetuam regiam dignitatem faciatque sibi cenacula et amicos opprimat operantibusque non reddat mercedem suam et aeternam palatii sui aedificationem arbitretur.

\'numquid.\' ait sermo diuinus. regnare poteris in perpetuum. quoniam conferre te cupis cedro excelsae, patri tuo Iosiae uidelicet, regi iusto? pater,\' inquit, *tuus et comedit et bibit et fruitus est opibus regiis; nec tamen in eo offendit deum. quod habuit diuitias, sed in eo placuit. quod fecit iudicium atque iustitiam, et idcirco tam in praesenti saeculo quam in futuro bene ei fuit et erit.

iudicauit,\' inquit, \'causam pauperis et egeni et in eorum refrigerium. quos audiuit, et proprie in bonum suum. haec autem omnia euenerunt ei prospera, quia me cognouit, dicit dominus. tui uero, o loiacim. oculi declinant ad auaritiam et, ut innocentem sanguinem fundas.

ad calumniam et ad cursum mali operis! iuxta LXX uero quem sensum habeant, intellegere non possum: cum enim cetera sibi aliqua ei parte consentiant, illud. quod infertur: numquid regnabis. quoniam tu contendis in Achaz patre tuo?, pro quo in Hebraeo scriptum est \'araz\'. et hic sermo \'cedrum\' significet. manifestum est. quod nullum sensum habeat, illudque, quod sequitur: non comedent et non bibent et cetera. quae ita inter se dissipata [*]( 1 cf. p. 264, 13 cf. p. 261, 16 13. 14 Hier. 22. 16 15 *Hier. 2\'2. 16 21 *Hier. 22, 15 24 *Hier. 22, 15 ) [*](1 autem torr. m3A ex? dicimus P 3 confidet P in om. AV patet Ma.c. 5 reddet Da.c. reddeat V mercedem suam non reddat P et om. r 6 dininis MAa.c. 7 im T excelso Op.c.Ma.c. 8 rege Ma c. 10 diuitiis Ma.c. 12 ei] egit R 14 quas Ta.c. quod F 15 omnia autem T eis V 16 o om. P 17 fundene Ap.c.m3 19 sensus V habeat Va.c. possunt P 20 ceteras M 21 num Pp.r. ta om. P 22 acaz P suo V ebreo F 23 et] ut Engelbrecht 24 illud Y illud quoque r 25 que R ita| secnntur V )

possumus antem hunc locum iuxta άναγωγήν contra hereticos accipere. qui aedificant sibi domum non magnam et ecclesiae ubertate latissimam. sed paruulam. aedificant autem non cum iustitia atque iudicio aliena diripere cupientes: unde dicitur: aedificasti tibi domum paruulam, cenacula perflatilia, quae circumferuntur omni uento doctrinae, et distincta fenestris; non enim habent perpetuum aedificium nec solidam firmitatem.

et contignata, inquit, cedro: uidentur quidem contignationem habere pulcherrimam, sed ad imbres et perse-cutionum tempestatem cito putrescunt et corruunt. litaque sinopide: et ipsi enim passionem domini et sanguinem pollicentur, sed in perpetuum non regnant, quia contendunt et ad iracundiam prouocant \'araz\'. id est \'cedrum\', patrem suum. omnis enim hereticus nascitur in ecclesia, sed de ecclesia proicitur et contendit et pugnat contra parentem.

quodque infert: non comedent et non bibent, subauditur \'corpus et sanguinem saluatoris\'; ceteraque his similia. erroremque omnem dicit inde descendere, quod ignorauerint deum nec habeant rectos oculos, sed cor eorum pronum sit ad auaritiam. ut aliena diripiant et deceptorum sanguinem fundant; hoc est enim facere homicidium. obscura latius disserenda sunt. [*]( 6 *Hier. 22, 14 7 cf. Eph. 4, 14 8. 10. 12 *Hier. 22, 14 18 *Hier. 22. 15 ) [*]( 2 autem exp. M. om. F 3 aNaτƜΓΗΝ TM aNaTƜTHN R ANA- ΓΟΓΗΝ F aNaΓΓƜιΥιm (anagogen s. u.) A aNalWTeN P anagogen Dv heredicos M ereticos P quis edificant B aedificat P 4 et om. P ubertatem P 6 aedificas A tibi om. P 7 circnmferant P 8 fenestras V 9 habet P 10 contignata-quidem om. V 11 pnlchaerimani (sic) A pulcerrimam P ad] ab V imbre. (m eras.) V 12 tempestate VP litaque] § add. s. u. M 13 enl s. u. A quidem r 16 sed de ecclesia s. u. M de om. ab add. s, u. B 17 contra] su6 add. in mg. m3 M quoque Aa.c.m2 19 is T & roremque (sic) V errorem quem P 20 dum P 21 erectos F 22 deripiant P 23 latas (sic) P )