Epistulae

Quid igitur faciam? negem me eiusdem dogmatis esse? non credent. iurem? ridebunt et dicent: \'domi nobis ista nascuntur\'. faciam, quod solum cauent, ut sacra eorum atque mysteria in publicum proferam et omnis prudentia, qua nos simplices ludunt, in propatulo sit, ut, qui neganti uoci non credunt, credant saltem arguenti stilo. hoc enim uel maxime cauent, ne quando contra auctorem suum eorum scripta teneantur.

facile dicunt cum iuramento, quod postea alio soluant periurio; ad subscriptionem tergiuersantur quaeruntque suffugia. alius: \'non possum\' inquit, \'damnare, quod nemo damnauit\'; alius: \'nihil super hoc a patribus statutum est\', ut, dum totius orbis prouocatur auctoritas, subscribendi necessitas differatur; quidam constantius: \'quomodo\', inquiunt, \'damnabimus, quod synodus Nicena non tetigit? quae enim damnauit Arrium, damnasset utique et Origenem, si illius dogmata reprobasset\'.

scilicet uno medicamine omnes simul morbos debuere curare; et idcirco spiritus sancti neganda maiestas est, quia in illa synodo super substantia eius silentium fuit. de Arrio tunc, non de Origene quaestio erat; de filio, non de spiritu sancto. confessi sunt, quod negabatur; tacuerunt, de quo nemo quaerebat. quamquam latente et Origenem, fontem [*]( 4 cf. Cic. Academ. II 80 et ad fam. IX 3,2. Tac. dial. 9 ) [*]( 1 se om. D orgiis ex origenes Q origenis ex orgis m2G iurgiis 91 organis Bl origenis DN origeniste B2 federentur (ex foderetur Q) DNQB stromateon s 2 sententia B2 nostra D couenit (s.l. 1 coponit) Q plenissime Gp.c.m2DQB2 3 faciant N negent N 4 credunt iurem D tredent iures 91 credentiorem N dno bis G dno uis N de (e in ras.) nobis B; a (in ras. m2) nobis B2 nascantur N noscuntur (o in ras. m2)B2 5 faciant N canent Q ut in ras. m2B2 ac Blp.e. 6 et in ras. m2B2 ut Blp.c. omnes W prudentiam N; add. eorum in mg. m2 Q, s eludunt B2 7 ut] et D negantis B2p.c.m2 accusanti G 10 alii N, om. G , a subscriptione Q a. superscriptione D 11 suffragia DQB alios 91Z) damn. inq. 91 12 institutum B2 14 inquit (-id) DQB2,Blp.c. damnauimus D quos (os in ras. m2)B2,g synhod. G sinod. WDN B 15 nicaena G arriau (alt. a exp., seq. ras. 1 litt.) Q 16 dogma DN 17 debere DBPQBaa.c.ml curari Bafyp.r.Baa.c.ma et] ergo et BX,B2 in mj. m2 18 synhodo (h eras.) G sinodo UDNB2 (saepius) substantiam D,B2a.c. 19 fuit g 20 de quo] quod N 21 latentem U et om. N fomites B2,BX (ex fontes) a.c.m2 )

alioquin hoc argumento nec Valentinus nec Marcion nec Cataphrygas nec Manicheus damnari debent, quia synodus eos Nicena non nominat; quos certe ante synodum fuisse non dubium est. quodsi quando urgueri coeperint et aut subscribendum eis fuerit aut exeundum de ecclesiis, miras strophas uideas.

sic uerba temperant, sic ordinem uertunt et ambigua quaeque concinnant, ut et nostram et aduersariorum confessionem teneant, ut aliter hereticus, aliter audiat catholicus. quasi non eodem spiritu et Apollo Delphicus atque Loxias oracula fuderit Croeso et Pyrrho diuersis temporibus, sed pari inludens stropha.

Exempli causa subiciam: \'credimus\', inquiunt, \'resurrectionem futuram corporum\'. hoc si bene dicatur, pura confessio est. sed quia corpora sunt caelestia et terrestria et aer iste et aura tenuis iuxta naturam suam corpora nominantur, corpus ponunt, non carnem, ut orthodoxus corpus audiens carnem putet, hereticus spiritum recognoscat. haec est eorum prima decipula; quae si deprehensa fuerit, struunt alios dolos et innocentiam simulant et nos malitiosos uocant et quasi simpliciter credentes aiunt: \'credimus in resurrectionem carnis\'.

hoc uero cum dixerint, uulgus indoctum putat sibi posse sufficere, maxime, quia id ipsum et in symbolo creditur. interroges ultra: circuli strepitus commouetur, fautores clamitant: \'audisti resurrectionem carnis, quid quaeris amplius?\' et in peruersum studiis commutatis [*](14 cf. I Cor. 15,40 ) [*](1 percusserintC-B2 eum 21 de] dei B2 2 substantiam DB2,Qa.r.Bhp.c.m2 arrianumque Q damnauerunt (-mpn- QB)DQB hac G 3 ualentius 21 martionQ marchion B cataphrigas W catafrigas DN,Q (ex catafrictas) catafasgas G catafrige .(ge in ras. m2)B2 cathafrigę B1 Cataphryges s 4 manichaeus G nicena eos DQ nicaena GW nominauit DB1 6 urgeri GNB1 argueri D argui QB2 et om. B2 ei N 7 e(ęQ)cclesia DQ stropas D strofas G 8 quaeque] ras. 8 litt. G alt. et om. G \'9 comfessione N contineant B2 cath. aud. g 10 spiritu] xpo G 11 fuderit 51 fuderint (fuerint D) cet. pyrro G (ex pyro) DQ pirro NB 12 illudetes (sic) in ras. m2B2 a(in ras. m2)lludentes Q 13 Exempli] hinc, -non a credimus, nouum capitulum incipere uidit Engelbrecht causa] add. pauca s 14 est conf. Bl 15 alt. et] e G 16 carne W 18 struunt GW instruunt cet. 19 mal. nos DQ 20 in exp. B2, om.DQB1 resurrectione G 21 posse om. s 23 strepitum D audistis NB 24 queritis N dubitas B2 )