Epistulae

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.

Uerumtamen uelut incunabula quaedam nascentis fidei conprobemus, ut, qui sub alienis signis deuotus miles fuit, donandus - laurea sit, postquam suo regi coeperit militare. balteo posito habituque mutato, quidquid castrensis peculii fuit, in pauperes erogauit. legerat enim: qui uult perfectus esse, uendat omnia, quae habet, et det pauperibus et sequatur me et iterum: non potestis duobus dominis seruire, deo et mamonae.

excepta uili tunica et operimento pari, quod tecto tantum corpore frigus excluderet, [*](2 epist. XIV 2, 3 (p. 46, 17) 9 cf. Act. 10, 2. 22. 48 13 cf. Horat. c. IV 2, 9 15 *Matth. 19, 21 17 *Matth. 6, 24 etc. ) [*]( 1 conseruaret <P conseruarit Kp.c.m2 conuersaris G 2 quond. om. G 3 in pal.-chlam.] quidam fidelis uir in palatio militans snb F 4 militiam s clamide (-dem Ø) codd. praet. 91 candente r eius] suum r trit. sit quod] terebat et F trit.] tributum G 5 stans ante] stante (st eras.) G ieinnis St 6 portabat F quod adh.] ac F alt.] alteris Ka.c.m2 altaris y indnmenti G alteris s militauerit D militabat F militat Ka.c.m20 7 ad hoc] adhuc tantum F haberet GKW habebat F ut in G obpr. pup. B obpr. GB 8 miserisque D mihi—12 ut om. F iste Ga.c.%ID 9 cornil. s cornill. 91 istum KY 11 quaedam om. GKY 12 ut s. l. G qui ergo F milia xpi F 13 don.-milit.] dubium non est, quod, postquam suo regi militare coepit, donatus sit laurea r donatus ΓGΨ,Ka.c.m2 aurea K\'l\'a.c.m2 14 baltheo <P quicquid D\'I\'B qdqd (= quodquod) s; add. in illo G castrensi Gp.r. castrinsiia <P peculi Ga.c.K saeculi W 15 perf. esse om. W 18 mammonae(e) YB excepto T tunica om. W 19 quo DB )

559
nihil sibi amplius reseruauit. cultus ipse prouinciae morem sequens nec munditiis nec sordibus notabilis erat. cumque arderet cotidie aut ad Aegypti monasteria pergere aut Mesopotamiae inuisere choros uel certe insularum Dalmatiae, quae Altino tantum freto distant, solitudines occupare, auunculum pontificem deserere non audebat tota in illo cernens exempla uirtutum domique habens, unde disceret.

in uno atque eodem et imitabatur monachum et episcopum uenerabatur. non, ut in plerisque accidere solet, adsiduitas familiaritatem, familiaritas contemptum illius fecerat, sed ita eum colebat, quasi parentem, ita admirabatur, quasi cotidie nouum cerneret. quid multa? fit clericus et per solitos gradus presbyter ordinatur. Iesu bone, qui gemitus, qui heiulatus, quae cibi interdictio, quae fuga oculorum omnium! tum primum et solum auunculo iratus est.

querebatur se ferre non posse et iuuenalem aetatem incongruam sacerdotio causabatur. sed quanto plus repugnabat, tanto magis omnium in se studia concitabat et merebatur negando, quod esse nolebat, eoque dignior erat, quod se clamabat indignum. [*]( 1 nil fia.c. mor. prou. GK¥ 2 munditiua Gs mundi istius V 3 cott. Gfi quot. S aegipti K egypti GPB 4 qui K 5 distantis s solitudinis GKØ occuparet Φ 6 tanta GI\',Ka.c.m2 tot S in s. l. B, om. s illa s 7 domique] denique B in] et in Y unde-imit. bis Ka.c., sed et altero loco om. 8 pr. et om. K, altero loco 1\' mon.-uen. s. 1. m2K, om. Ψ9 in] im s, om. GΚΨ accedere KD solet et s adsid.-fec.] saepe (ex sicut m2) assiduitas familiaritatem, ita familiaritas contemptum parit (ex parat m2) r fam. fam:] familiaritate rite G 10 illi G feceret s facere D quasi-adm. om. D 11 cott. GΦΨ quot. S quod s 12 solitus Φ,Ψa.c. grados U,Ψ (ex grandos) gadus Φa.c. 13 heiul. UΚΨ eiul. cet. pr. quae] qui D 14 tunc ØB thuuc G primo G abuncula (auuncnlo Ø) m (eras. G) iratus Gs auuncolo W auucolo 21 15 quer. B quaer. cet. se] sed 91 iuuen.-sacerd.] iuuenilis aetas sacerdotio incongrua est F iubenalem G iuuenilem xI\'p.c.m2DB (ef. supra F) 16 quanto-18 ind.] plaerique ad sacerdotium electi quantum plus pro animae humilitate repugnant, tantum magis in se omnium studia concitant eoque digniores fiunt, qui se fatentur indignus r plus s. l. m2 K, om. GW 17 in se omn. stud. ΓΚ,Φ (studium), in se stud. omn. GD 18 eo quo W eo quod s quod] qio S dicebat GKW )

560
uidimus Timotheum nostri temporis et canos in Sapientia electumque a Moysi presbyterum, quem ipse sciret esse presbyterum.

igitur clericatum non honorem intellegens sed onus primam curam* habuit, uthumilitate superaret inuidiam, deinde, . ut nullam obsceni in\'se rumoris fabulam daret, ut, qui mordebantur ad aetatem eius, stuperent ad continentiam. subuenire pauperibus, uisitare languentes, prouocare hospitio, lenire blanditiis, gaudere cum gaudentibus, flere cum flentibus; caecorum baculus, esurientium cibus, spes miserorum, solamen lugentium fuit. ita in singulis uirtutibus eminebat, quasi ceteras non haberet.

inter presbyteros et coaequales primus in opere, extremus in ordine. quidquid boni fecerat, ad auunculum referebat; si quid forte aliter euenerat, quam putarat, illum nescire, se errasse dicebat. in publico episcopum, domi patrem nouerat. grauitatem morum hilaritate frontis temperabat. gaudium risu, [*](1 cf. I Tim. 4; 12 cf. Sap. 4, 8 2 cf. Num. 11, 16 8 Rom. 12, 15 ) [*]( 1 thimotheum GK nostris D temporibus 91D 2 a moysi GK a mosi 91 a moyse VB amos s moysen D quem-alt. presb. s. l. m2 K, om. GXF 3 igitur—inuid.] uir sapiens officium clericatus non honorem putat (ex potet m2) esse, sed onnF. magnanimis uir est, qui non inuidiam humilitate superat i7 4 primum s curam om. 91 humilitatem G,\'l\'a.r. sup.] add. et K,P (eras.) 5 nullam nobis D in se obsce(aeK)ni GKV fabulO K,I\'a.c. ut qui—contin.] aduliscens, ita te exhibe, ut senioris, inter quos uiuis, dum admirantur uitam tuam, decipi non signantur aetatem r alt. ut] et GKW mouebantur B 6 stuperet s 9 baculum S esurientibus Ψ cibis s 10 lugentibus G¥ ita-12 ordine] aduliscens, si uis esse perfectus intcr fratres et quoaequalis tuos, esto primus in opere, extremus in ordine, et ita in singulis uirtutibus emine, quasi ceteras non habeas r in om. D 11 quoaeq. (-lis F) rK 12 quidquid-14 nouerat om. r quidquid 91 quodquod Φ qui equid cet. ad s. l. m2K, om. T auunculo KW ferebat s 13 quod <P alter <P aliquid G, om. D putarat 9t -uerat cet. 15 grau.—temp.] uir sapiens grau. morum hilaritate (ex helaritatem m2) frontis temperat r grauitate Ψ hylaritate B hi(her)laritatem ra.c.m2K0xl\' frontis om. W gaudium-cont. et om. r risum \'1\' in risum D ritum 91 rictu s in risu s )

561
non cachinno, intellegeres.

uiduas et uirgines Christi honorare ut matres, hortari ut sorores cum omni casae. iam uero, postquam domum se contulerat et relicto foris clerico duritiae se tradiderat monachorum, creber in orationibus, uigilans in precando lacrimas deo, non hominibus, offerebat; ieiunia in aurigae modum pro lassitudine et uiribus corporis moderabatur. mensae auunculi intererat et sic adposita quaeque libabat, ut et superstitionem fugeret et continentiam reseruaret.

sermo eius et omne conuiuium de scripturis aliquid proponere, libenter audire, respondere uerecunde, recta suscipere, praua non acriter confutare, disputantem contra se magis docere quam uincere et ingenuo pudore, qui ornabat aetatem, quid cuius esset, simpliciter confiteri; atque in hunc modum eruditionis gloriam declinando eruditissimus habebatur.

illud\', aiebat, \'Tertulliani, istud Cypriani, hoc Lactantii, illud Hilarii est. sic Minucius Felix, ita Uictorinus, in hunc modum est locutus Arnobius\'. me quoque, quia pro sodalitate auunculi diligebat, interdum proferebat in medium. lectione quoque adsidua et meditatione diuturna pectus suum bibliothecam fecerat Christi. [*]( 1 cachinno ØB cac(ccΨ)inno UΚΨ caccinu G cacinnfl D cachinnum S intellegebat G uirg. et nid. S honerare Sl 2 hortare sp.c. 3 domi se D ae domum K se domi GF et om. D rel. foris cler.] si quis relicto clericato r 4 se om. ØB tradederit T sit creber r 5 offerat T in—corp.] in eo (eo eras. Ii) KW; in aurigaecorp. in mg. inf. m2K 6 modo T uiribus] ueribi 21 moderetur r 7 mensae—reseru.] si monachus ad conuiuium fuerit a saeculare rogatus, ita adposita quaeque degustet, ut superstitionem fugiat et continentiam non relinquat r 8 pr. et om. TD fugiret 21 fugiat T seruaret D sermo—prop.] cum aliqua nobis de scripturis proferuntur, debemus r 9 et] erat G per S prop.] deponeret s 10 resp. uer. om. J uerecundae (ex -diae G) GK recte ΦΨ praua] superflua T 11 et dispo(u s.l.m2)tantem I se] nos T 12 ingenito ØB quid] quia ex qua G esse <P 14 tert. aiebat G tertuliani KDΦΨ 15 hoc] illud B lactanti G,Ka.c. illud] hoc B hilari GK hylarii B minutius (ex -os <P) DΦΨ 16 uicturinus ΚΨ, Φa.c. 17 quia ex qui m2K solitate G<Pa.c. 18 lectione (-nem G) quoque GK\'l\' lectionemque s lectioneque S lectione B, ? 21 ad(d s.i.X)siduae (e exp. K) GK assudue s 19 diuturnus s bibliotecam \'l\' bybliotecam K ) [*]( LIV. Hieron. Eplst. I. ) [*]( 36 )

562