Epistulae

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.

Legi etiam quaedam scripta, quae tua dicerentur, in epistulas apostoli Pauli, quarum ad Galatas cum enodare uelles, uenit in manus locus ille, quo apostolus Petrus a perniciosa simulatione reuocatur. ibi patrocinium mendacii susceptum [*]( 16 cf. Hieron. in Pauli epist. ad Gal. 2, 11 sqq. (XXVI 338, 31- 342, 16 M) ) [*]( 1 distat s appareiet l 2 adhuc] add. interpretis s ebracis s hebreicis L hebraicis FDMIB litteris ex. FL,la.c.m2 litteris et ex. DMB,lp.c.m2 3 quod (d exp.) M uel tot <P peritissimis Lp.r. peritissimus FØ effugerit l 4 decorum Fa.c.m2 pr. uel om. s consiliis FLDMl maiori sp, FLDMl maiore sp. S maioris sp. B 5 quam si] quasi W non] nam B 6 certe TVl praeęm. M,Bp.c. 7 munire W 8 exist. illi] existi molli W po»»(s s. Z.)teriores B potentiores FLDl,Ma.c.m2 9 hebreorum WB 10 mordatiue .WΜΦΒ mordicus S ut fertur] infertur F ut in fas. L sol. W<P, add. autem (B del.) cet. 11 consensirent <p relinquerunt F quanto s 12 remaneret Fa.c.m2; add, et aut obscura sunt aut manifesta S 13 pr. eis Ws illis eet. (cl. Hier. ep. CXIl 20) posse-ralli om. W potuisse S si] add. enim (del.) B autem S 14 rei] ei F 16 scriptam s epiis Bp.r. 17 pauli ap. Bp.c. quar.] add. unam S e me (del.) nodare F scripto (seg. ras.) uelles F 18 a om. F • 19 sim. reu. om. s reuocaretur FDl.Ma.r.; add. dictumque FLDMl,B in mg. suspectum F )

499
esse uel abs te, tali uiro, uel a quopiam, si alius illa scripsit, fateor, non mediocriter doleo, donec refellantur — si forte refelli possunt — ea, quae me mouent.

mihi enim uidetur exitiosissime credi aliquod in libris sanctis esse mendacium, id est eos homines, per quos nobis illa scriptura ministrata est atque conscripta, aliquid in libris suis fuisse mentitos. alia quippe quaestio est, sitne aliquando mentiri uiri boni, et alia quaestio est, utrum scriptorem sanctarum scripturarum mentiri oportuerit; immo uero non alia, sed nulla quaestio est. admisso enim semel in tantum auctoritatis fastigium officioso aliquo mendacio nulla illorum librorum particula remanebit, quae non, ut cuique uidebitur uel ad mores difficilis uel ad fidem incredibilis, eadem perniciosissima regula ad mentientis auctoris consilium officiumque referatur.

si enim mentiebatur apostolus Paulus, cum apostolum Petrum obiurgans diceret: si tu, cum sis Iudaeus, gentiliter et non Iudaice uiuis, quemadmodum gentes cogis iudaizare? et \'recte illi uidebatur Petrus fecisse, quem non recte fecisse et dixit et scripsit, ut quasi animos tumultuantium deleniret, quid respondebimus, cum exsurrexerint peruersi homines prohibentes nuptias, quos [*]( 15 *Gal. 2, 14 20 cf. I Tim. 4, 3 ) [*]( 1 abs] ab F a LDMIB copiam F (m eras.), L ille FL illam D illas (i ex u) tp 2 done W repellantur FL refellit Fa.c. reuelli <P 3 possint Ba.c. quem emouent D 4 aliquid FLtp libros sanctos W sanctis libris FLDM1B esse] habere FLDl,3Ia.e. haberi Mp.c.B id est] id l ad FL 5 quos] add. homines FL est min. est tp adque Fa.c.m2W 6 conscripta 0; add. et illos per quo3 nobis innotuit in mg. B aliquod W suis libris S tuis W mentitus FW,La.c. 7 sicne Fp.r. sine W alio W 8 oportuerat W 9 est quaestio S admissa tp amisso F ammissio (alt. i del.) D 10 semel in] simili L quantum tp 11 eorum F 12 ut cuique] utique F uidebit W difficiles Ll incredibiles La.c.m2l 13 reg.] add. uel FLDl,MB (eras.) 14 referetur F 15 apostulo petro Fa.c. 16 uiues F,l,a.c.m2 17 cog. gent. FLDMIB 18 pr. et om. W 19 ut] et DMl animus FLDtpl,Ma.c.m2 delineret 0 deleniro Fa.c.m2 deliniret lłfp.r.B deliniretur LDl,Ma.r. quid] quod non tp 20 exsurrexerit Fa.c.m2 et resurrexerint tp insurrexerint (pr. in in ras.) B reuersi CP quod F ) [*]( 32* )

500
futuros ipse praenuntiauit, et dixerint totum illud, quod idem apostolus de matrimoniorum iure firmando locutus est, propter homines, qui dilectione coniugum tumultuari poterant, fuisse mentitum, scilicet non quod hoc senserit, sed ut illorum placaretur adueršitas?

non opus est multa commemorare. possunt enim uideri etiam de laudibus dei esse officiosa mendacia, ut apud homines pigriores dilectio eius ardescat, atque ita nusquam certa erit in sanctis libris castae ueritatis auctoritas. nonne adtendimus eundem apostolum cum ingenti cura commendandae ueritatis dicere: si autem Christus non resurrexit, inanis est praedicatio nostra, inanis est et fides uestra. inuenimur autem et falsi testes dei, quia testimonium diximus aduersus deum, quod suscitauerit Christum, quem non suscitauit.

si quis huic diceret: \'quid in hoc mendacio perhorrescis, cum id dixeris, quod, etiamsi falsum sit, ad laudem dei maxime pertinet" nonne huius detestatus insaniam, quibus posset, uerbis et significationibus in lucem penetralia sui cordis aperiret clamans non minore aut fortasse etiam maiore scelere in deo laudari falsitatem quam ueritatem uituperari?

agendum [*]( 2 cf. I Cor. 7, 10-16 10 *I Cor. 15, 14—15 ) [*]( 1 pronuntiauit FW praenuntiarint s praenuntiabat (prae ex per mH) L 2 firmanda FLD 3 dilectatione Bp.c. tumultuanti F 5 non Ws, add. enim cet. 6 de om. F officia W 7 lectio s numquam 1 8 certauerit F libr. sanctis S libr.] in (del.) libr. F litteris LDМl,B (libr. ac litteris p.c.) castae] certe F 9 non F cum om. W 10 ueritatis (ex caritatis) cura commendandae (dan m2) M uer. comm. (commetante L; add. gratia l gratiae [del.] B) FLDIB commendenda W commend ante s 11 pr. est om. W praed.-est om. L 12 uestra] nostra Fa.e.m2LB; add. et s autem] aut Fa.c.m2 enim B hoc s .13 qui 1 quoniam s aduersum lp.c. dflm s 14 susci- tauerit W4> -uit cet. non om. FØ 15 hunc D hue s dicere 0 hoc] isto s 16 id om. FLDMl quod om. 1 17 nonne] add. ut in mg. B detestatur (P -stetur (-tus s. l.) M -staretur FLDIB insania FLD possit FLDΦ,Ma.c. 18 luce F aperire D,LMp.c.m2 19 maiores L maiori DMIB 20 laudare Ml falsitate Fp.e.L uit. uer. S uituperare M )

501
est igitur, ut ad cognitionem diuinarum scripturarum talis homo accedat, qui de sanctis libris tam sancte et ueraciter existimet, ut nolit aliqua eorum parte delectari per officiosa mendacia potiusque id, quod non intellegit, transeat, quam cor suum praeferat illi ueritati. profecto enim, cum hoc dicit, credi sibi expetit et id agit, ut diuinarum scripturarum auctoritatibus non credamus.