Epistulae

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.

crastinum in scripturis sanctis futurum tempus significat, sicut Iacob in Genesi loquitur: exaudiet me cras iustitia mea et, ubi altare extruitur a duabus tribubus Ruben et Gad et dimidia tribu Manasse et a cuncto Israhele ad eas legatio mittitur, cum Finees pontifici respondent idcirco se altare fecisse, ne cras filiis suis colendi deum possessio denegetur. et multa istius modi in ueteri repperies instrumento.

qui ergo de futuris nos [*](6 *Matth. 6, 34 9 *Gen. 30, 33 cf. Ios. 22, 24 ) [*](r = Lugdunensis 600 s. VI (continet p. 487, 2 Bufficit-6 perdamus et p. 488, 15 loxuria-18 est). ) [*](G = Neapolitanus VI. D. 59 s. VII (om. p. 490, 1 Tertia- 491, 23 cunctis). ) [*](tp = Vindobonensis lat. 2171 s. IX. ) [*](D =. Vaticanus lat. 355 + 356 s. IX-X. ) [*](0 = Guelferbytanus 4156 s. IX—X. ) [*](C = Vaticanus lat. 5762 s. X. ) [*](B = Berolinensis lat. 18 s. XII. ) [*]( 2 ad amandum T ad amandum pr(a)esbyterum (add. de diuersis questionibus DB) GytDCB ad amandum psbm de eo, quod scriptum est in euangelio: nolite solliti (sic) esse de crastino <P; Hieronymi nomen exhibent tituli in GxpDCB 3 brenis] domino uere sancto et suscipiendo fratri amando presbjtero hieronymus. breuis S breui B explicare G ualeo B 4 stringit Φ5 significat Φ 6 mattbeum G matthaeum C matheuin cet. 7 suff.] add. enim DC in diae C eras ΨΦ 8 sign. om. 0 sicut et ΨΦ9 exaudiat DCB instruitur B 10 a om. 0 duobus ΨΦ tribus Φgat D gaz B dimidiam 0 11 et om. S a om. tp israhelem G istf P cum esse 0 fines Ga.c. phinees C 12 pontifice (-cae 0) ΨΦ responderent B respondissent D respondisse C 13 denegaretur S huius Ψ 14 reperies pC inuenies yt testamento rpa.c. ergo] seq. ras. 3 liti. y )

487
cogitare prohibuit, concessit de praesentibus propter humanae uitae fragilitatem. quod autem dicit: sufficit diei malitia sua, hoc modo intellege: sufficit nobis de praesentibus huius saeculi angustiis cogitare; quid necesse est sensum ad incerta et futura extendere, quae aut consequi non possumus aut forsitan cito inuenta perdamus? xayia enim, quam Latinus uertit in \'malitiam\', apud Graecos duo significat, et malitiam et adflictionem, quam ϰάϰωσιν Graeci dicunt et hic magis pro malitia transferri debuit.

quod si contentiose t quis ducitur nolens ϰαϰίαν adflictionem sonare et angustias, sed malitiam, illo sensu explanandum est, quo mundus in maligno, hoc est in malo, positus sit — et in dominica oratione dicimus: Ii be rat nosamalo — et sufficiat nobis contra malitiam huius saeculi praesens habere certamen.

In secundo proposuisti loco de beati apostoli Pauliprima ad Corinthios epistula, in qua loquitur: omne peccatum, quod fecerit homo, extra corpus est; qui autem fornicatur, in corpus suum peccat. legamus ergo paululum superius et sic ad haec uerba ueniamus, ne de extremis partibus et, ut ita dicam, cauda capituli totam [*]( 11 cf. I Iofa. 5, 19 12 Matth. 6, 13 16 *I Cor. 6, 18 ) [*]( 2 dicit his (del.) B adicitis DC adicit S dei s 3 intellegere G intelligitur C suffit 0 4 cog. ang. S 5 et fut. om. F possimus Bp.r. 6 fora. om. F KAKIA y cacia GD kacian C catia B, spat. uac. in s quam] quae C que D latinis D 7 apud-mal. om. s 8 quam] quod DCB, om. yj KAKOCIN xp cacosin G cacos DC chaco (add. s. 1. sin m2) B, spat. uac. in s grae(e)ce tpDC his tp,Ba.c. 9 transferre debui C debuit] add. afflictio B contentione S contentiosa tp quis ducitur corruptum, fort. uis dici (cf. ep. LXIX, 5: lie contentiosum clames esse, quod diximus); quodsi contentiosus esse quis ducitur coni. Engelbrecht coll. I Cor. 11, .16 quis] quid s 10 nolens om. y KAKIAN tp cacin G cacia DC catia B, spat. uac. in sonare om. D, s. I. B dici C 11 sensil G quod ΨΦ hoc est in malo om. y 12 dicamus tps liberas B 13 et} ut CB, om. D malitia G 15 proposuisti scripsi (cf. infra p. 490, 1 propositio) posisti (in mg. m2 suisti) xp quaesisti cet. 17 quodcumque y 19 ergo] enim B paulum B paulo S 20 de s. I. G )

488
sententiam nosse cupiamus.

corpus, inquit, non fornicationi, sed domino, et dominus corpori. deus autem, qui dominum suscitauit, et nos cum illo suscitauit per uirtutem suam. nescitis, quia corpora uestra membra Christi sunt? tollens ergo membra Christi faciam membra meretricis? absit. an nescitis, quia, qui coniungitsemeretrici, unumcorpusest? erunt, inquit, duoincarneuna. quiautemiungitsedomino, unus spiritus est. fugite fornicationem. omne peccatum, quod fecerit homo, extra corpus est. qui autem fornicatur, in corpus suum peccat et reliqua.

sanctus apostolus contra luxuriam disputans et in superioribus dicens: escae uentri et uenter escis; deus autem et hunc et illa destruet consequenter uenit ad fornicationem. etenim luxuria mater libidinis est uentremque distentum cibo et uini potionibus inrigatum uoluptas genitalium sequitur atque, ut ita dictum sit, pro membrorum ordine ordo uitiorum mutandus est.

omne itaque peccatum, uerbi gratia furtum, homicidium, rapina, periurium et cetera his similia post factum paenitudinem habent et, licet inuitet lucrum, tamen mordet conscientia; uoluptas sola ac libido etiam in ipso tempore paenitendi praeteritos stimulos patitur et titillationem [*]( 1 *I Cor. 6, 13-18 13 *I Cor. 6, 13 ) [*]( 1 nosse om. <P capiamus y>$non] (ldd. est codd. praeter rp fornicationis G 3 dom.] add. ihm xpm B suscitabit g 4 an nescitis s 5 nienbra y ubique sunt xpi DCB ergo om. B alt. membra s. l. m2 B 6 nescis 1jJ 7 iungit G erunt] add. enim codd. praeter y 8 carnem unam C coniungit S 9 omnem C 10 quodcumque xpDC 12 et-dicens] dicit (it in ras. B) DCB 13 escae 1jJ esca cet. 14 pr. et om. xp hunc] haec Dsa illas S destruit 1jJ 15 libidini C 16 cybo Ta.c.m2xp cibo 0 s 17 ut s. I. B et 0 ita r alibi cet. (cf. p. 155, 14-16?) sit i7 est cet. ordo] add. quoque ip 18 mutandus T (uitandus m2) Ψ, om. cet. (mutandus est = mufi eingetauscht werden; satu inficete dictum, quod addito ut ita dictum sit uix excusatur) 21 conscientiara DC libidam 0 22 penitudi- nis ip praeteritur 1jJ )

489
carnis et incentiua peccati, ut per haec, quae corrigi cupimus cogitantes, rursum sit materia delinquendi.

aliter: cetera peccata forinsecus sunt — quidquid enim egerimus, in alios agimus —; fornicatio non solum conscientiam fornicantis, sed ipsum maculat corpus, ac secundum sententiam domini, in qua ait: propter hoc relinquet homo patrem et matrem et adhaerebit uxori suae et erunt una caro, etiam ipse cum meretrice unum- corpus efficitur et peccat in corpus suum, dum templum Christi facit corpus- esse meretricis.