Epistulae

Quae est igitur ista Somanitis uxor et uirgo tam feruens, ut frigidum calefaceret, tam sancta, ut calentem ad libidinem non prouocaret? exponat sapientissimus Salomon patris sui delicias et pacificus bellatoris uiri narret amplexus: posside sapientiam, posside int.ellegentiam. ne obliuiscaris et ne declinaueris a uerbis oris mei et ne dereliqueris eam et adprehendet te; ama illam et seruabit te.

principium sapientiae: posside sapientiam et in omni possessione tua posside intellegentiam; circumda illam et exaltabit te; honora illam et amplexabitur te, ut det capiti tuo coronam gratiarum, corona quoque deliciarum protegat te. omnes paene uirtutes corporis mutantur in senibus et increscente sola sapientia decrescunt ceterae: ieiunia, chameuniae, huc illucque discursus, peregrinorum susceptio, defensio pauperum, standi in oratione perseuerantia, uisitatio languentium, labor manuum, unde praebeantur elemosynae, et, ne sermonem longius traham, cuncta, quae per corpus exercentur, fracto corpore minora fiunt.

nec hoc dico, [*](4 *Prou. 4, 5-9 ) [*](1 ista ig. HD soman. H Buman. K sonam. Za.c. sunamites P snnam. cet. 2 et tam B 3 salamon HZ solomon K 4 dilic. K,Z (delit. m2) dilit. HI\' diuit. D 5 intell.] add. et s. I. m2B 6 pr. et ne] neque k declines kB alt. et ne K\'P ne cet. neque S derelinqueris H,ZTa.r. derelinquas kB 7 eam] illam S adpraeendet (ex -dat) P, adpraehendit K seruauitH esaltabit k exaltanit D 8 sapientiam] sapientia H 9 et om. H intell. 2x in mg. (sapientiam in t.) 11 eam H 12 gratiam H dilic. 2a.c.m2 delit. ka.r.B dilit. H protegat (a in ras. m2) B proteget SDh 13 omnea] quoniam D mutatur H 14 sensibus Z,Ba.c. incresc. K\'lF cresc. cet. cet.] add. nires s. I. m2B cetera 2Dk 15 ieiuniae K, l\'a.c.m2 crebra ieiunia k ieiunia uigilia H ieinnia nigiliae et eleemosynae S chamaeun. P camenn. K,W (cameon. m2) cameniae (-ie) 2 (i eras.) DB, om. H decursus D 16 defensi H standi in or.] instantia orationum et (et Om. s) 2DkBg orationem KYf 17 manum H ele(yH)mosinae H.Ia.c.kY elymosynae Pa.c. hclemosy(iB)ne DB eleemosynae s 18 sermone Sk longis Ka.c.m2 protraham Sp.c.m2 19 fiant k; add. necesse est Km2k¥ hec B )

senectus uero — rursus admoneo — eorum, qui adulescentiam suam honestis artibus instruxerunt et in lege domini meditati sunt die ac nocte, aetate fit doctior, usu tritior, processu tem poris sapientior et ueterum studiorum dulcissimos fructus metit.

unde et sapiens ille Graeciae, cum expletis centum et septem annis se mori cerneret, dixisse fertur dolere, quod tunc egrederetur e uita, quando sapere coepisset; Plato octogesimo et [*]( 9 cf. Ps. 1, 2 12 cf. Cicero Tusc. disp. III 69 14 cf. Cicero Cato maior 13 ) [*]( 2 laborem Ka.c.W ardentissimum studium ΚΨsanctimoniam K 3 orationes K\'I\' dominam D dominum ihm k frequentiam KV. non frigeat k uegeat H 4 pler.] quibusdam KV sensibus af in mg. 2 cum aetate Pp.c. marcessit KZa..e. marescit II 5 adul.-et] multa corporis bella sustenit (-tinet m2) aduIe(ex i m2)- scentia et ita incipientia iobenibus e adulisc. ea.c.m2KHP,Wa.c.m2 adolesc. DkB,xFp.c.m2 sustinet bella ZDkB sustenit e (-tinet m2) sustinuit Pa.c. interter P, om. k 6 incentiuas H et om. H titillationis e 7 uiridioribus K (ex uiridibua ori m2) \'P uiridibus cet. suffocatur s et] ut SDB potest e explere 2B seruare eP fulgurem e feruorem II 8 uero om. 1JF rurs. adm. om. eZB qui] si tamen e adulisc. eKHP,Ψ (ex adolesc. m2) adolesc. kB 9 artubus KXF actibus ZDkB intras. ea.e.P et- nocte om. e 10 fitj sit P usu-ll sap. om. H tritior] instructior et B 11 et om. e dulcissimum e 12 metet HtZp.c. reddit e pr. et om. k ille] ille uir ZD\'I\' uir ille B graetiae K gratiae H; add. themistocles k themostecles s. l. m2B themostenes (n ex d) 2 themosten D; Hier. nomine non posito de Theophrasto loqui conicias coll. Cic. Tusc. disp. III 69 cum] clericum D CVII Hk centum septem P ZD centum decem B 13 doleret K ex dolore 2 et dolere D se dolere kB 14 e] a Z. LXXXI D octogens. K octuages. IIB octoginta 2 (ex octuag.) et uno] primo k ) [*]( l-IV. Hieron. Epist. I. ) [*]( 27 )

Sophocles, cum propter nimiam senectutem et rei familiaris neglegentiam a filiis accusaretur amentiae, Oedipi fabulam, quam nuper scripserat. recitauit iudicibus: et tantum sapientiae in aetate iam fracta specimen dedit, ut seueritatem tribunalium in theatri fauorem uerteret. nec mirum, cum etiam Cato, Romani generis disertissimus, censorius iam et senex, Graecas litteras nec erubuerit nec desperauerit discere. certe Homerus refert, quod de lingua Nestoris iam uetuli et paene decrepiti dulcior melle oratio fluxerit.

sed et [*]( 1 cf. Cicero Cato maior 13 7 cf. Cicero Cato maior 22 12 cf. Cicero Cato maior 26 14 cf. Hom. II. I 249 ) [*]( 1 mort. est HDkΨ,Σ in mg. (om. in t.) socr. Pp.r. et socr. ZDkB et isocr. S 2 labore] dolore laboreque ZDk sudore laborS B tac. cet. phil.] cet. phil. (add. in mg. praeterco) P 3 pytagorum H pitagoram kB phitagoram KP2DY democretum Za.c.D xenocraten PB xenograten (ex sen.) Z senocratem D senocraten P zeno H zenonem et ZDkB 4 cleantem PkB eleantem ZD cleaten H cly(ιΨ)antem K1\' 5 omerum ZB; add. et Z e(s.l.Σ)siod. ZDk aeaiod. B hysiod. K hisiod. xl\'a.c. symonidem K simodem k 6 stesicor. Pp.c.ZDk stesiocr. B stisicor. K1\',Pa.c. sterior. H grandis ΚΗΨnatus K\'l\' natu qui Zl; cycneum H eyng(eP)neum KP cungneum I\'a.c. cigneum kB solito (alt. o in ras. m2) B solido H,1\'a.r. 7 dulcis Ba.c.m2 uicina iam H sopocles K\'l\' soffocles H 8 acus. KH 9 ae(cHkhoeBhePhyKhιΨ)dippi KHPZDk l\'B 10 tantae Hk iam om. k 11 fau. th. ZDkB fauore KH conuerterot ZDkB 12 Cato] add. censorius et (et om. g) ZDkBg diss. HDk1\',B (pr. s exp.) censurius H censorinus KI\' censor (in mg. m2) B, om.ZDlc 13 et s. 7. m2B, om. k senis ex senes Z gr. litt: om. H pr. nec] non ΚΗΨ erubuit kB erubuerat grecas litteras H alt. nec] non H disperauerit K\'l\' de(iH)sperauit HkB 14 discere post litteras tr. ZDkB certe (= saltem) cum discere iungendum censet Engelbrecht 15 melli H et s. I. m2B, om. Zk )