Epistulae

Grande piaculum, euersae sunt ecclesiae, orbis audire non potest, si mundiorem uirginitatem diximus esse quam nuptias, si parem numerum inpari subiecimus et ueteris testamenti typos euangelicae ueritati profecisse monstrauimus! cetera, quae in libro nostro reprehensa sunt, uel leuiora puto uel ad eundem sensum pertinentia; unde ad ea respondere nolui, ne et libelli excedere magnitudinem et tuo uiderer ingenio diffidere, quem patronum causae meae ante habui, quam rogarem.

igitur hoc extrema uoce protestor, me nec damnasse nuptias nec damnare; respondisse aduersario, non meorum insidias formidasse. uirginitatem autem in caelum fero, non quia habeo, sed quia miror, quod non habeo. ingenua et uerecunda confessio est, quo ipse careas, id in aliis praedicare. numquid, quia graui corpore terrae haereo, auium non miror uolatus nec columbam praedico, quod radit iter liquidum celeris neque commouet alas?

nullus se decipiat, nemo blando adulatore praecipitet. prima est uirginitas a natiuitate, secunda uirginitas a secunda natiuitate. non est meus sermo, antiqua sententia est: nemo potest duobus dominis seruire, carni et spiritui. caro concupiscit aduersus spiritum et spiritus aduersus carnem; haec inuicem sibi aduersantur, ut non, quae uolumus, illa faciamus. quando [*](15 Verg. Aen. V 217 19 Matth. 6, 24 20 cf. Gal. 5, 17 ) [*]( 3 parem] imparem (im exp.) 3 inpare K 4 typus Ep.c.m2 5 pnta AD 6 pr. ad om. D, s. I. m2A pestilentia D nol. resp. 3 7 ne et libelli] noui belli (b ex u) D pr. et om. A excidere K,E1\'a.c.m2 excederem AJIi 8 difficere Ka.c.m2 deficere \'1\' 9 rogare K,Ya.c.m2 hac šp.c. 11 eorum Ap.r. autem s. I. 8 12 pr. habeo] habeam S alt. quia] add. magis KAD\'lr,Rip.c. mirer S 13 inuerecunda B quod KD,ASa.c. quid lI\'a.c. cares %p.c. 14 haereo] hcbreo Y\'a.r. oneror Sp.c. oneror (exp. A) hereo AD,IIp.c.m2 15 mirabor B radat ?\'p.c. gradiatur AD graditur TIp.c.m2 16 celeris EK celeri ?,a.c. celer A celeres cet. 17 adulatori IP; add. se AD,IUBp.c.m2 praecipit et \'I\' a nat.] a prima nat. Sp.c. 18 sec. est uirg. B 19 non potestis B domini D 20 spiritu D 21 et spir.] spiro TIB spiro autem AD sibi inu. <3 22 quaecumque Jla r. ) [*]( LIV. Hieron, Epist. I. ) [*]( 25 )

Christus uirgo, mater uirginis nostri uirgo perpetua, mater et uirgo. Iesus enim clausis ingressus est ostiis; in sepulchro eius, quod nouum et in petra durissima fuerat excisum, nec ante quis nec postea positus est; hortus conclusus, fons signatus, de quo fonte manat fluuius ille iuxta Amos, qui inrigat torrentem uel funium uel spinarum: funium peccatorum, quibus ante alligabamur; spinarum, quae suffocabant sementem patris familiae.

haec est porta orientalis in. Hiezechiel, semper clausa et lucida et operiens in se uel ex se proferens sancta sanctorum, per quam sol iustitiae et pontifex noster secundum ordinem Melchisedech ingreditur et egreditur. respondeant mihi, quomodo Iesus clausis ingressus est ostiis, cum palpandas manus et latus considerandum et ossa carnemque moristrauerit, ne ueritas corporis fantasma putaretur, et ego respondebo, quomodo sancta Maria sit et mater et uirgo: uirgo post partum, mater ante, quam nupta.

igitur, ut dicere coeperamus, Christus uirgo, uirgo Maria utrique sexui uirginitatis dedicauere principia; apostoli uel uirgines [*]( 4 cf. Ioh. 20, 26 5 cf. Matth. 27, 60. Luc. 23, 53 etc. 6 Can 4, 12 7 cf. Ioel 3, 18 9 cf. Matth. 13, 24-30 10 cf. Ezech. 44, 1-3 12 cf. Mal. 4, 2 13 cf. Ps. 109, 4. Hebr. 5, 6 et 10. 6, 20. 7, 11 et 17 14 cf. Ioh. 20, 26-27 ) [*]( 1 tibi al. %B 2 respicies A scribtura K scripturas Pp.c.m2 tractata AD sint Ka.c. Y 4 hostiis A ianuis B; add. et AD, E$p.c.m2 5 sepulcro EDB eius] enim 3 et] est KY 6 antea S ortus %B 7 ille fl. man. AD fl. ille man. W qui iuxta amos B 8 Amos] add. in mg. m2 at iohel II, iohel AD pr. funium] fluuium ADa.c.m2 uel sp. fun. s. l. K pecc. fun. 5* 9 ante alig. EKfia.c. antea lig. JIB ante alligamur A ante alligabantur S suffocant S 10 familias AD,Bp.c. familiam ša.c. in] ut ait AD 11 hiezechihel D hiezecihel E iezechiel B ezechiel KAY alt. et om. B in se s. l. E 13 noster om. D 14 respondeat Ep.c.?J respont Ea.c. ingr. est cl. S clausus K, \'I\'a.c. 15 hostiis AD 16 pbantasma S 17 pr. et s. I. m2K alt. et om. B 18 pr. mater] add. eius ?J alt. uirgo om. E, s. l. § 19 uirgo semel E,%a.c. 20 sexus Aa.c.SdD )

uolumus opipare comedere, uxorum haerere conplexibus et in numero uirginum ac uiduarum regnare cum Christo: idem ergo praemium habebit fames et ingluuies, sordes et munditiae, saccus et sericum? Lazarus recepit mala sua in uita sua et diues ille purpuratus, crassus et nitidus, fruitus est bonis carnis, dum aduiueret, sed diuersa post mortem tenent loca — miseriae deliciis et deliciae miseriis commutantur —: in nostro arbitrio est uel Lazarum sequi uel diuitem. [*]( 6 cf. Apoc. 20, 4 8 cf. Luc. 16, 19-31 ) [*]( 1 diacones Kd 2 eleguntur KD,AxI\'a.c. uiduae Kp.c.m2S alt. aut] et d 3 quod d nobismet S inl. om. d si sub. in ras. m2 B 4 substantibus Ilp.c.m2D subantibus substantibus (exp.) A cubantibus Kp,c.m2\'F; add. nobis S 5 oppipare § opipare sopire d obsiare (s. I. ut oppipare m2) B adhaerere AD,llp.c.m2 inhaerere d 6 ac] et S 7 hab. fam. pr. AD famis K\'F inluuies Aa.c.mSD inmundit(cA)ies AD 8 syricum KA XI\' sericus d recipit Aa.c.m2fl\'F pr. sua del. ml K, om. d 9 purp.] add. et g carn. bon. AD 11 misenae] add. ac si in nostro in ras. m2 B 12 est arb. § diuit.] add. explicit in domino apologeticum E explicit apol(l)ogeticus ad pammachium (add. cursim contulimus bethlem K, add. emendaui in bethlehem 11) KHT ) [*]( 25* )