Epistulae

Et audiui uocem domini dicentis: quem mittam et quis ibit ad populum istum? et dixi: ecce ego, mitte me. et ait: uade et dic populo huic: aure audietis et non intellegetis. interrogantis sunt uerba domini, non iubentis, quem debeat mittere et quis [*]( 1 cf. Apoc. 1, 16 cr. Marc. 12, 41-44 etc. 2 cf. Matth. 17, 24-27 6 Ps. 119, 2 8 Ps. 119, 3 10 Ps. 119, 4 13 *Esai. 47, 14-15 15 *Esai. 6, 8-9 ) [*]( 1 minuta] testamenta FL,Σa.c.m2 2 mulier om. B uidua om. DS mittat F dona] domuni S 3 reppertus F (corr.), L 4 hac WBS haec cet. duplici forcipe BS quae s. I. 2 unione W unionis cet. 5 et LZDB, om. cet. CXVIlIImo F CXVIIII LSD 6 deum rogare B dominum rog. F2 rog. domiuum S 7 an. meam] me W meam s. l. B alt. a om. W et-dolosam] in mg. illf. m2 2 8 sancti LB,Wp.r. sanctus cet. quid] qui W 9 tibi om. B dictum est 2B, om. FDS 10 desolatoris B 11 prophetiae FLD,2p.c. desolatur F dissolator L (dessolatorius m2), 2 (ex dissoluatur) 12 faciet W facit FS a om. D 13 est om. F in s. I. 2 esaye (esaya m2) B 14 liii 2 (corr.), DBS, om. IV adiutorio W 15 et] sequitur et s diceutis domine F (domini m2), 2 (et s. I. domini) domini] dm D, om. L quem ex qui m2 F 16 pr. et] aut B et dixi s. I. 2 17 alt. et om. W 18 intellegitis (corr.) F2,La.c.m2 interrogandi W )

audiui ego hoc in loco non paruam Hebraei mei disputationem, cuius pauca ponam, ut sensum hominis aduertas. aiebat: (de Moysi etEsaia, quis melius fecerit, requiramus: utrumne Moyses, qui, cum a deo mitteretur ad populum, ait: precor, domine, non sum dignus et rursum: prouide alium, quem mittas, an Esaias, qui, cum non fuisset electus, ultro se obtulit dicens: ecce ego, mitte me.

nec ignoro\', dicebat, \'periculosum esse de sanctorum meritis disputare et aliquid uel minus uel plus adserere uelle de eo, quem dominus coronauit; sed quia ipse dixit: quaerite et inuenietis. pulsate et aperietur uobis, etiam nos, non ut de aliquo detrahamus, sed ut scripturae sensum scientes ad eius nos dirigamus exempla, debemus inquirere, quod potest facere quaestionem.

qui Moysi\', inquit, \'adsertor est, humilitatem eius praedicat et mansuetudinem, quod se indignum iudicans ministerio dei maior effectus sit; Esaias uero, quia ultro se obtulit, incipiens prophetare a maledictis coepit: aure audietis et non intellegetis, et cernentes aspicietis et non uidebitis.

ob quod multa [*]( 1 Esai. 6, 8 2 *Esai. 6, 9 9 *Ex. 4, 10 10 *Ex. 4, 13 12 Esai. 6, 8 15 Matth. 7, 7 etc. 22 *Esai. 6, 9 ) [*]( 1 sit it. BS it. sit I iturus cet. facile F (e s. l. m2), Z,Bp e.m2 re spond F respondet S 3 intellegitis Fa.c.m2, LZD 4 et cern.- ujd. om. W 5 contexit W contexuit cet. in hoc FLZS 7 ponat D agebat Tf moysi W moysen B moise L moyse cet. esaye (esaya mJS) B 8 requir. quis m. fec. S utrum FS 10 praeuide FΣ 12 ne W 13 pr. uel om. D 14 disserere FSDS coronabit L 15 queritis (queretis m2) F 16 non s. l. D pr. ut W;B (in mg. m2), om. cet. 17 dirijjamur D 18 qui WB quique cet. 19 adserto F est om: F humilitatis D et] ac DS et hac (hanc m2) F 20 affectus W 21 quia] qui in W qui S 22 intellegitis Fa.c.m2, LSD 23 cern.-uid.] cetera DS ob] hoc W quod inde S umlta] mala S multa mala S )

cui simile est illud Hieremiae: accipe calicem uini meri huius de manu mea et potionabis omnes gentes, ad quas ego te mittam, et bibent et uoment et insanient et cadent a facie gladii, quem mittam in medio eorum. quod cum audisset propheta, non rennuit, non secundum exemplum Moysi dixit: precor, domine, non sum dignus et: prouide alium, quemmittas, sed amator populi sui et putans, quia ex potu calicis inimicae gentes interficerentur et ruerent, calicem meri libenter accepit non intellegens in omnibus gentibus etiam Hierusalem conprehendi.

denique inter ceteras nationes: et accepi, ait, calicem de manu domini et potionaui omnes gentes, ad quas misit me dominus, et Hierusalem et ciuitates Iuda et reges eius etprincipes eius ad ponendas ea in desolationem et ininuium et in sibilationem. pro qua prophetia, licet in plerisque codicibus ordo peruersus sit, quid etiam in alio loco dicat, ausculta: seduxisti me, domine, et seductus sum; [*]( 2 Esai. 40, 6 3 Esai. 6, 8 5 Esai. 40, 6 6 *Hier. 32, 1-2 (25, 15-16) 11 *Ex. 4, 10 *Ex. 4, 13 16 *Hier. 32, 3-4 (25, 17-18) 22 *Hier. 20, 7 ) [*](1 pop. SUO L2 pro] s. I. 2, om. L habitus] abominabitur F 2 ei eras. L quod FZD 3 auferens W 4 planare W debuisset 2 5 dixi ait 1VDS dixit FB ait L2 hieremie W in hieremia (ihe- B) cet. 6 uini 1V, om. cet. 7 omn.] ad (s. l. m2) omnes 2 mittam te 2 8 uoment] bibentem tuo mentae W et (ut S) cadant DS a] in Fa.c.m2 facie mea et 2 9 earum LD,Bp.c.m2 10 pr. non s. I. L 11 dicit 2 et] exp. S, om. g 13 ex] et FD inimici et L a calice 2 14 accepit DB accipit W excepit cet. non om. S 15 israhel F israhelem LΣ conpr. den.] conpraehendisse F denique] sed L,2 (in vig. af denique m2) 16 accipe ll 17 omne W et] ad 2 in W Hier.] israhelein L isrt (in mg. ai hierusalem m2) 2 20 pr. in om. DS propheta 2 21 sit peru. S etiam W, om. cet. )

e contrario, qui adsertor est\', dicebat, \'Esaiae, illa proferat: prophetam non tam suo merito quam misericordia dei confisum, postquam seraphim audierit: ecce tetigit hoc labia tua et auferet iniquitates tuas et peccata tua circumpurgabit, otio noluisse torpere et ultro in ministerium dei, quasi a peccatis liberum, zelo obtulisse se fidei.

Moysen uero, quia saecularibus eruditus fuerit disciplinis et interfecto Aegyptio conscientia eius aliqua ex parte sorduerit, unde et uox ad eum de rubo facta sit dicens: ne accesseris huc. solue calciamentum depedibus tuis; locus enim, in quo tu stas, terra sancta est, et scierit sibi aduersus magos, aduersum Pharao, pessimum regem, futurum esse certamen, se excusasse dicentem: precor, domine, non sum dignus, pro quo in Hebraeo legitur: non habeo labia circumcisa septuaginta interpretibus sensum potius quam uerbum de uerbo exprimentibus.

ex quo [*]( 5 *Esai. 6, 7 9 cf. Ex. 2, 11-15 11 *Ex. 3, 5 14 *Ex. 4, 10 ) [*]( 1 posuisti WD pauisti S sum s. l. B derisu S totam diem S 2 egi W exiui (iui in ras. m2) B exegi cet. subsanatione F subsannationem cet. e W et e cet. quia desertor est L,Zm2 mg. qui (quae 2i.t.) adsertorem FD,Zi.t. 3 isaiae (esaye B) dicebat S,Bp.c m2 proferat W profert BS profert et cet. propheta W propheta cet. sui B, om. S 4 confisum W confisus (s. l. et m2 B) cet. postquam a BS audierat FBS 5 tetigi 2 auferet S (cf. supra p. 74, 13), abstuli ZD abstulit cet. 6 circumpurgabit scripsi eoll. p. 74, 14 purgabit S purgaui 2 purgauit cet. ocium (ocio m2) B otium S o si F noluisse torpori Ba.c.m2 noluisse corpori S noluisset os aperire aperire (sic) Za.c. noluisset os aperire FL 7 et] sed S ministerio W,D (corr.) 8 se obt. fid. FSDB se (s. I.) obtulisset fid. L fid. obt. S moyses 2 qui W 9 fuerit FD fuerat cet. 10 sorduerit scripsi sorduerat codd. ad eum] s. 1. m2 2, ex eundem m2 B sit] est W 11 ne] non B huc] s. I. add. sed B calciamenta codd.praeter W 12 tu TVB, om. cet. 13 sciret BS magos et BS aduersus codd. praeter WS pharaonem codd. praeter W reg. pess. S 14 se] sed 2 15 dignus] seiJ. in mg. prouide alium Bm2 16 incircumcisa Fp.c.m2Ba.c. 1,7 sensum] s. l. m2 Z, om. FLS quam TVB,Zp.c. quam dixi cet. ex sensu quam S. )