Epistulae

quantum crimen est, ubi stuprum et adulterium parum est ? infelicissime mortalium, tu speluncam illam, in qua dei filius natus est et ueritas de terra orta est et terra dedit fructum suum, de stupro condicturus ingrederis? non times, ne de praesepe infans uagiat, ne puerpera uirgo te uideat, ne mater domini contempletur ? angeli clamant, pastores currunt, stella desuper rutilat, magi adorant, Herodes terretur, Hierosolyma conturbantur et tu cubiculum uirginis uirginem decepturus inrepis ?

paueo, miser, et tam mente quam corpore perhorresco ponere tibi uolens ante oculos tuos opus tuum. tota ecclesia nocturnis uigiliis Christum dominum personabat et in diuersarum gentium linguis unus in laudem dei spiritus concinebat; tu inter ostia quondam praesepis domini, nunc altaris amatorias epistulas fulciebas, quas postea illa miserabilis quasi flexo adoratura genu inueniret et legeret; stabas deinceps in choro psallentium et inpudicis nutibus loquebaris.

Pro nefas, non possum ultra progredi. singultus prorumpunt ante quam uerba et indignatione pariter ac dolore in ipso meatu faucium spiritus coartatur. ubi mare illud eloquentiae Tullianae? ubi torrens fluuius Demosthenis? nunc, nunc profecto muti essetis ambo et uestra lingua torpesceret. inuenta est res, quam nulla eloquentia explicare queat. repertum est facinus, quod nec mimus fingere nec scurra ludere nec Atellanus possit [*](2 Ps. 84, 12 3 cf. Ps. 84, 13 ) [*]( 1 pr. est ex erit m2A stuprum ex stuperunt D istuprom K ista promet \'j1 adulterum K parum] prm K 3 horta D de stupro] unde tu pro J 4 conditurus Aa.c.m2JC timens K\'P time n de om.HJ\'P praesepi DC 7 territur D territus A hierosolima B hi(y A)erusolyma AD hierosoly(i K)mae KJ hierosolimitae V conturbatur ADC 8 decept. uirg. s inrepes K paueo 0 AD paue 0 J tam-corp.] tota mente cum corp. ADC tam (tum J,om.K) tota mente quam corp. KJW 9 perorresco AD uolo J 11 pr. in om.C gentilium J laudem EGK laudes J laudibus cet. concinnebat A 12 hostia R quandam K quaedam A quadam D altarii Ep.c. 13 fuciebus C faciebus B illi D quasi om.K\'P flexo ex flexas K 14 et stabus Ep.c.m2ADC coroG 16 pror. singultus g lacrimae pror. H\'P pror. lacrimae ADC 17 dolere K 18 coortatui G 19 ubi-Demosthenis om.C 19 demost. KAWB demonsth. G demonst. D demosthenes E nunc nunc EG nunc eet. profecti KW fecto G 21 res ex rex D,s.i.G nullę (e A) loquentia Aa.c.m2D reppertum AD 22 minus Aa.c.m2JC atellinus G catellanus T. )

moris est in Aegypti et Syriae monasteriis, ut tam uirgo quam uidua, quae deo se uouerint et saeculo renuntiantes omnes delicias saeculi conculcarint, crinem monasteriorum matribus offerant desecandum non intecto postea contra apostoli uoluntatem incessurae capite sed ligato pariter ac uelato. nec hoc quisquam praeter tondentes nouit et tonsas, nisi quod, quia ab omnibus fit, paene scitur ab omnibus. hoc autem duplicem ob causam de consuetudine uersum est in naturam, uel quia lauacra non adeunt uel quia oleum nec capite nec ore norunt, ne paruis animalibus, quae inter incultum crinem gigni solent, et concretis sordibus obruantur.