Epistulae

qui sustinet tempestatem, uel petrae uel tecti quaerit refugium; quem hostis persequitur, ad muros urbium confugit; fessus uiator tam sole quam puluere umbrae quaerit solacium; si saeuissima bestia hominis sanguinem sitiat, cupit, utcumque potuerit, praesens uitare discrimen: ita et homo a principio conditionis suae deo utitur adiutore et, cum illius sit gratiae, quod creatus est, illius misericordiae, quod subsistit et uiuit, nihil boni operis agere potest absque eo, qui ita liberum concessit arbitrium, ut suam per singula opera gratiam non negaret, ne libertas arbitrii redundet ad iniuriam [*]( 2 *Hier. 15, 1 4 *III Reg. 13,2 12 *Ps. 89, 1 13 *Ps. 89, 1 ) [*]( 1 nomen esse s samuelis OB mose Y 2 ieremia OB ihezechiele q steterit q moses Y samuel OB 4 altare ter 0, semel Ba.c.m2 5 domui 0, om. YtjB 8 moyse Ba.c. mosi Y 9 lator 0 10 deinde 0 12 dns B est 0 13 generatione et generatione Y, t)p.c.m2 \' generationem et generationem O g. et g. B 14 generatione et generatione Ya.r. 15 abitatione B 17 tristia Ya.c.fy tristitia Yp.c. tristiciam OB depl. genus 0 22 si] et si B 23 cupit] add. et nititur s poterit 0 25 illiusque Yq, Bp.c.m2 27 cone. lib. ? gratiam s.l.Y 28 redundaret s ) [*]( LVI. Hieron. Epist. III, Hi1berg. ) [*]( 18 )

quod autem dicit: i n generatione et generatione, omnia significat tempora et ante legem et in lege et in euangelii gratia. unde et apostolus dicit: gratia salui facti estis per fidem et hoc non ex uobis, sed ex dei dono, et omnes epistulae eius in salutationis principio non prius pacem habent et sic gratiam, sed ante gratiam et sic pacem, ut donatis nobis peccatis nostris pacem domini consequamur.

Antequam montes nascerentur et p arturiretur terra et orbis, a saeculo et usque in saeculum tu e s. Septuaginta: antequam montes firmarentur et fingeretur terra et orbis, a saeculo et usque in saeculum tu es, deus. hunc locum quidam praua distinctione subuertunt, maxime hi, qui ante uolunt fuisse animas, quam homo in sexti diei numero conderetur.

ita enim legunt atque distingunt: domine, refu g ium factus es nobis in generatione et generatione, priusquam montes firmarentur et fingeretur terra et orbis, ut scilicet postea consequatur: a saeculo usque in saeculum tu es, deus. ita enim disserunt: si dominus, antequam montes firmarentur et fingeretur terra orbisque terrarum, refugium fuit hominum, ergo fuerunt animae in caelestibus, antequam hominum corpora formarentur.

nos autem, ut proposuimus, lectionem ita debemus distinguere: antequam montes firmarentur et fingeretur terra et [*]( 2 *Ps. 89, 1 5 *Eph. 2, 8 6 cf. Rom. 1,7; I Cor. 1, 3; II Cor. 1,2 etc. 10 *Ps. 89,2 12 *Ps. 89, 2 17 *Ps. 89, 1-2 25 *Ps. 89, 2 ) [*]( 1 qui * B 2 se esseO se s.l.m2B dixit 5" generatione et generatione Y generationem et generationem 0 3 et generatione om. Ba.c.m2 4 euuang. Y GdonodeiS" 8 donatis (s in ras. 2 liit. m2) B nobis om. 0 11 alt. et om. ς 12 tu es] add. deus C Sept. — 14 tu es om. 0 14 et om. Y in] ad q 15 quidam locum 0 dist.] interpretatione 0 maxime om. 0 hii YOa.r. uolunt ante 0 16 homo] add. fieret et 0 17 distinguunt g 18 in generatione et generatione (-nem Y) Yf) in generationem et gene_ationem B a generatione in generationem 0 19 foimarentur 0 20 saeculo] add. etO, sed cf. LXX cod. Vatic. et p. 275, 5. 6 21 in in ras. m2B ad Y edisserunt Bp.c.m2 24 firmarentur Ba.c. 26 formarentur 0 )