Epistulae

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.

Succumbendum est huic loco neque narrare adgrediar, quod dicendo minus faciam. ad explicandam incredibilis gaudii magnitudinem et Tulliani fluuius siccaretur ingenii et contortae Demosthenis uibrataeque sententiae tardius languidiusque ferrentur. [*]( 8 *I Ioh. 4, 18 9 cf. Eph. 6, 16 et 14 et 17; Esai. 59, 17 20 cf. Uergil. Aen. II 774 etc. ) [*]( 1 manibus A2 et palleis Al$SD apalliis ex apelliis m2A2 4 caput orbis A- 5 lybico A2l)SD libico AlD exul ipsa g exula B 6 pronuba JS quod A1 Pun. linguae g 7 omne D 8 dei dilectio g 9 luricam Ala.cSSD 10 seruat A2a.c.m2B 12 his] add. et aliis quampluribus f 13 praepositi AID inpedimentu A2 14 munilia Aaa.c.ftD centibus A.1a.c.m2A2 centes (fort. uoluit centies) AJp.c.m2 16 inspirata A2 D genubus g pedibus A4 17 et] merorisque B ostendit g obstupuit AlliSBp.c.m2 18 neptae A?$ia.c.,A2D 19 gaudio om.AII 20 cupiebat 98 B 21 atque] et g ac] et All B atque c 22 nutabant g 23 su(ex i m2)ccurrendum A2 neque] ne quid Alp.c.m2 25 et Tull. fluu. sicc. ing.] ut tull. fluuii sicc. eloquium A2 ingenii in textu, eloquii in mg.58 demostenis 5SDB demosth(st AJ)enes a.c.rraAaA1 26 ferentur A2 )

181
quicquid potest cogitare animus, quicquid sermo non potest explicare, illo in tempore factum audiuimus. certatim in oscula neptis et filiae ruunt. ubertim flere gaudio, iacentem manu attollere amplexarique trepidantem, agnoscere in illius proposito mentem suam et gratulari, quod nobilem familiam uirgo uirgi- nitate sua nobiliorem faceret. inuenisse eam, quod praestaret generi, quod Romanae urbis cineres mitigaret.

Iesu bone, quid illud in tota domo exultationis fuit? quasi ex radice fecunda multae simul uirgines pullularunt exemplumque patronae et dominae secuta est clientium turba atque famularum. per omnes domos feruebat uirginitatis professio, quarum cum inpar esset in carne condicio, unum erat praemium castitatis. parum loquor: cunctae per Africam ecclesiae quodam exultauere tripudio.

non solum ad urbes, oppida uiculosque, sed ad ipsa quoque mappalia celebris fama penetrauit. omnes inter Africam Italiamque insulae hoc rumore repletae sunt et inoffenso pede longius gaudia cucurrere. tunc lugubres uestes Italia mutauit et semiruta urbis Romae moenia pristinum ex parte recepere fulgorem propitium sibi aestimantes deum in alumnae conuersione perfecta. putares extinctam Gothorum manum et conluuiem perfugarum atque seruorum domini desuper intonantis fulmine concidisse.

non sic post Trebiam, Trasumennum et Cannas, in quibus locis Romanorum exercituum caesa sunt milia, Marcelli primum apud Nolam proelio se populus Romanus erexit. minori prius gaudio strata Gallorum agmina auro redempta nobilitas et seminarium Romani [*]( 23 cf. Cicero, Brutus 12 ) [*]( 1 non om.g 2 pr. in om.A1 aud.] est g 3 filiae] mater et filia AlD filia, mater et ania g prae gaudio g manum AI 5 uirgo om.B uirginitatem suam Ala.c. uirginitatis suae A2 6 inuenisset A2 8 illum A* fecundae A2 9 pulularunt A2 pollularent Ala.c.m2 10 clientum B omnia Al omne D 11 domus Al B 13 cunctae] nunc te A2 affricam Al B,Dp.c.m2 quondam exultabere A2 14 urbem A2 ad s.l.m2A? magalia g 15 omnia Al omne D affricam Dp.c.m2 16 conpleta A2 completae g 17 ltalia] ita A2 semi(seq. ras. 2 lilt., s.l. ruta m2)%3 18 recepere A*$SDp.c.m2,B cecipere cet. propitius A2 19 existimantes A2 dum B 20 Gotthorum g 22 trasume- -num B thrasumennum Ala.r.5sp.c.D thrasumenum Alp.rSsa.c. tra(n s.l.m2)sime- numls 24 praelio SQDB prelio A1 minoris A3 strata Gall.] gall. strata tunc A2 stratas Ala.r.D strata s (= sunt) B 25 aura (alt. a in ras.) D retenta A2 seminar(i s.l.)um A1 seminari(um s.i.)93 seminar(ium s.l.) B. )

182
generis in arce cognouit. penetrauit hic rumor orientis litora et in mediterraneis quoque urbibus Christianae gloriae triumphus auditus est.

quae uirginum Christi non huius se societate iactauit ? quae mater non tuum, Iuliana, beatum clamauit uterum? incerta apud infideles sint praemia futurorum: plus interim recepisti, uirgo, quam obtulisti. quam sponsam hominis una tantum prouincia nouerat, uirginem Christi totus orbis audiuit.

solent miseri parentes et non plenae fidei Christiani deformes et aliquo membro debiles filias, quia dignos generos non inueniunt, uirginitati tradere — tanti, ut dicitur, uitrum, quanti margaritum —; certe, qui religiosiores sibi uidentur, paruo sumptu et qui uix ad alimenta sufficiat uirginibus dato omnem censum in utrosque sexus saecularibus liberis largiuntur.

quod nuper in hac urbe diues quidam fecit presbyter, ut duas filias in proposito uirginali inopes relinqueret et aliorum ad omnem copiam filiorum luxuriae atque deliciis prouideret, fecerunt hoc multae, pro dolor, nostri propositi feminae; atque utinam rarum esset exemplum, quod quanto crebrius est, tanto istae feliciores, quae ne plurimarum quidem exempla sectatae sunt!