Epistulae

Neque uero inmoderata tibi imperamus ieiunia et inormem ciborum abstinentiam, quibus statim corpora delicata franguntur et ante aegrotare incipiunt quam sanctae conuersationis iacere fundamenta. philosophorum quoque sententia est μεσότητας ἀρετάς, ὑπερβολὰς κακίας εἶναι, quod Latinus ita potest sermo resonare: moderatas esse uirtutes, excedentes modum atque mensuram inter uitia reputari.

unde et unus de septem sapientibus: ne quid, ait, nimis. quod tam celebre factum est, ut comico quoque uersu expressum sit. sic debes ieiunare, ut non palpites et respirare uix possis et comitum tuarum uel porteris uel traharis manibus, sed, ut fracto corporis appetitu nec in lectione nec in psalmis nec in uigiliis solito quid minus facias. ieiunium non perfecta uirtus, sed ceterarum uirtutum fundamentum est et sanctificatio atque pudicitia, sine qua nemo u i debit deum, gradus praebet ad summa scandentibus nec tamen, si sola fuerit, uirginem poterit coronare. legamus euangelium 3 sapientium et stultarum uirginum, quarum aliae cubiculum ingrediuntur sponsi, aliae bonorum operum oleum non habentes extinctis lampadibus excluduntur. latus est super ieiuniis campus, in quo et nos saepe cucurrimus et multorum proprii habentur libri, ad quorum te mittimus lectionem, ut discas, quid boni habeat continentia et quid e contrario mali saturitas. [*]( 2 cf. Act. 9, 15 cf. I Cor. 7, 25 11 cf. Bonitzii index Aristot. s. u. flS- o6ti]s et vneepo).fJ 13 unus de sept. sap.] = Chilo Lacedaemonius 15 comico quoque uersu] = Terent. Andria 61 20 Hebr. 12,14 22 cf. Matth. 25, 1-12 ) [*]( 1 et in hum. corpore B imperatur (s.l. 1 suadetur m2D) ARD 5 thorum Ap.c.m2B 6 horrore Aasa.c.m2 7 enormem Ap.c.m2B 8 cyborum J.58 11 graecis uerbis haec latina superscripsit Am2: moderatas uirtutes supra modu malitias esse MECOTHCAC B EMECOTHETAC D EMECOTNETAC (NE exp.,s.l.H) A AIMECQTEICTAC m 12 esse del.m2A excidentes A fda.c.m2,D excedentia B 14 tam] tamen Aa.c.D 15 comico quoque ex comissoque m2A comiqcoque (pr. q eras.) D 16 pr. et s.l.m posteris Asa.c.m2 17 nec] ne D 21 summum ascendentibus B 23 sponsi ingred. g )

Imitare sponsum tuum: esto auiae matrique subiecta. nullum uirorum — et maxime iuuenum — nisi cum illis uideas. nullum scias, quem illae nesciant. saecularis quoque sententia est: eadem uelle et eadem nolle, ea demum firma amicitia est. ut adpeteres uirginitatem, ut Christi praecepta cognosceres, ut scires, quid tibi expediret, quid eligere deberes, illarum te exempla docuerunt, sancta domi instruxit conuersatio.

non igitur solum tuum putes esse, quod tuum est, sed et earum, quae suam in te expressere pudicitiam et honorabilium nuptiarum cubilisque inmaculati pretiosissimum germinauere te florem, qui perfectus afferet fructus, si humiliaueris te sub potenti manu dei et scriptum semper memineris: superbis deus resistit, humilibus autem dat gratiam.

ubi autem gratia, non operum retributio sed donantis est largitas, ut inpleatur dictum apostoli: non est uolentis neque currentis sed miserentis dei. et tamen uelle et nolle nostrum est; ipsum quoque, quod nostrum est, sine dei miseratione non nostrum est.

Eunuchorum quoque tibi et puellarum ac seruulorum mores magis eligantur quam uultuum elegantia, quia in omni sexu et aetate et truncatorum corporum uiolenta pudicitia animi considerandi sunt, qui amputari nisi Christi timore non possunt. scurrilitas atque lasciuia te praesente non habeat locum. numquam uerbum inhonestum audias aut, si audieris, non irascaris. perditae mentes hominum uno frequenter leuique sermone temptant claustra pudicitiae. ridere et rideri saecularibus derelinque; 2 grauitas tuam personam decet. Catonem quoque — illum dico censorium et uestrae quondam urbis principem —, qui in extrema [*](1 cf. Luc. 2, 51 4 Sallust. Catil. 20, 4 9 cf. Hebr. 13, 4 12 *Iac. 4, 6 15 *Rom. 9, 16_ ) [*]( 4 et] atqueB 5peteresB 6pr. quidexquodm2.il elegere A>sa.c.m2,D 7 domi] dni B 8 putes tuum g 9 pr. et om.AB 10 cubiculique B germen habe (corr. in habuere m2)B 11 perfectos Ap.c.m2B afferret B 16 dei mis. g 17 uelle] et uelle 93 nolle non A ipsum-18 nostrum est om.AD ipsumque, quod nostrum est in mg.m2^ ipsum quoque B ipsumque 93 18 nostrum non f 20 elegantur A$a.c.m2,D uultum A eligantia 5sp.c.m2 21 pr. et s.i.93 23 scurril. S3p.c.m2 scuril. cet. habeant g 24 irasc.] inesceris g (sed cf. p. 193, 7 sqq.) 25 mentis homines g 28 censorinum B in om.ç )