Epistulae

Nauigantes Rubrum Mare, in quo optandum nobis est ut uerus Pharao cum suo mergatur exercitu, multis difficultatibus ac periculis ad urbem t Maximam perueniunt. utroque litore gentes uagae, immo beluae habitant ferocissimae. semper solliciti, semper armati totius anni uehunt cibaria. latentibus saxis uadisque durissimis plena sunt omnia, ita ut speculator et ductor in summa mali arbore sedeat et inde regendae et circumflectendae nauis dictata praedicat.

felix cursus est, si post sex menses supra dictae urbis portum teneant, a quo se incipit aperire oceanus, per quem uix anno perpetuo ad Indiam peruenitur et ad Gangen fluuium — quem Phison sancta scriptura cognominat —, qui circuit omnem terram Euilat et multa genera pigmentorum de paradisi dicitur fonte [*]( 1 cf. I Tim. 6, 10 2 *Gal. 5,15 7 cf. Ex. 14,27—28 17 cf. Gen. 2,11 ) [*]( 1 carybdis rp.c.m2GlJ,Pa.c. caribdis ra.c.m2DB charibdis Nt karypdis P caraptis H et om.r mal. omniumGHNt ubi] add. ob (eras.)P scyllei Gy scillae(e)i FDB squillei H schillei Nt scyllae I]J 2 de quibus -3 consum.] et cogitet r 3 mutuo] ab inuicem P consummamini rjDB,(Pa.r. quomodo frequenter r 4 libycis N\'Pt lybicis rp.c.m2(P]C libicis ra.c.m2PDB lybyes H interdum] subito H,om.r sirtibus rvPV syrcibus B 5 quidue t quod P quanta (add. que s.l.m2)r uenenata animantia JT uenatorum H dese(§(i;)rta 1Jp 6 nutriant fJP 7 obtandum P,Da.c.Ct,B (s.l. nauigandum eras.) ob- tandus H 8 farao G\'Pt pharaho Pa.c.B demergatur r 9 maximam codd., fort. scrib. Abisamam coll. Ptolem. geogr. VI 7, 10 Auxumam Vallarsius perueniant Nt peruenitur DC utruque 1J; add. in Cg 10 belluae B habi- tant om.H semper armati om.G 11 arma C ueheunt G ueunt Ip B cy- baria v) cibariam GH latentibusque \'P latent in H latentes in t 12 plana DC ut s.l.D doctor aPDClPB mali] nauis Paom.aP 13 arboris Nt,B (ex ar- bori m3) circumflectente N circumplectendae G naues H dictata ex dicta V dictat ac Nt 14 praedicit cP praedicet ç,om.H menses ad Nt orbis V 15 teneat H incipiat HDB quam C 16 gangem DCNB fluuium in mg. m2y 17 physon GfJB fison HP script. sancta H con(m I]/)memomorat rfP circumit Cg omnem] totam Cg 18 euilath G euilac P paradissi G paradysi HNt paradiso lP dicitur om. {P )

ibi nascitur carbunculus et zmaragdus et margarita candentia et uniones, quibus nobilium feminarum ardet ambitio, montesque aurei, quos adire propter dracones et gryphas et inmensorum corporum monstra hominibus inpossibile est, ut ostendatur nobis, quales custodes habeat auaritia.

Quorsum ista ? perspicuum est. si negotiatores saeculi tanta sustinent, ut ad incertas perueniant periturasque diuitias, et seruant cum animae discrimine, quae multis periculis quaesierunt, quid Christi negotiatori faciendum est, qui uenditis omnibus quaerit pretiosissimum margaritum, qui totis substantiae suae opibus emit agrum, in quo repperiat thesaurum, quem nec fur effodere nec latro possit auferre?

Scio me offensurum esse quam plurimos, qui generalem de uitiis disputationem in suam referant contumeliam et, dum mihi irascuntur, suam indicant conscientiam multoque peius de se quam de me iudicant. ego enim neminem nominabo nec ueteris comoediae [*](2 licentia certas personas eligam atque perstringam. prudentis uiri est ac prudentium feminarum dissimulare, immo emendare, quod in se intellegant, et indignari sibi magis quam mihi nec in monitorem ) [*](9 cf. Matth. 19, 21 etc. 11 cf. Matth. 6, 19-20 etc. ) [*]( 1 deuehere DCB prouehere lP uehere GNt ueere Pa.c. ubi PDC zma- ragdus VD,B(ex zmaragdi m3) z(s.l. s)amaragdus G smaracdus H*P smaragdus cet. candente P candidius H 2 et uniones] umbones H ardeat B ambitio] add. sed D,add. ibi sunt et (et s.l.i)Nt 3 que om.HDNt gryph. et drac. 1]0 drachones G griphas P grifas HDB grifesNt grypas G gripas Ip 4 corpora V corporum uel H 5 custod*es P custodias Nt habet D,Ba.c. habent C 6 quorsum (quor eras.)N quursum V quorum H cur sint D ista] add. persecutus s.l.m2G huius saeculi F tanta] multa pericula JH 7 sustineant H ut et (exp.) ad B perit. diu. peruen. CS seruent rp.e.m2IpB 8 cumperic.] breui tempore, quod cum multis periculis, cum discrimine animae et corporis r quae] que cum B quaesierint G quaesiuerant Nt 9 negotiatori xpi Nt quaesiuit C 10 pre(ae)t(c)iosissimam margaritam yDCPB pretiosum H suae om. B 11 reperiat HPC reperiet B repperit ex reppetit r thensarum (sic)G pr. nec om.D fures G fodere H,om.r 12 auferri D 14 uitiis GHPW diuitiis cet.; add. suis Nt referunt VPDCW mihi] nobis propriae H 15 indicent GDNtB 16 iudicent Ba.c. indicant H 17 licentiae N praestringuam B constringam fJlp 18 prudentiam V immo] et H in om.yNWt 19 se] si Nt intellegunt H indignare D magis om.GV monitore H )

Audio religiosam habere te matrem, multorum annorum uiduam, quae aluit, quae erudiuit infantem et post studia Galliarum, quae uel florentissima sunt, misit Romam non parcens sumptibus et absentiam filii spe sustinens futurorum, ut ubertatem Gallici nitoremque sermonis grauitas Romana condiret nec calcaribus in te sed frenis uteretur, quod et in disertissimis uiris Graeciae legimus, qui Asianum tumorem Attico siccabant sale et luxuriantes flagellis uineas falcibus reprimebant, ut eloquentiae torcularia non uerborum pampinis, sed sensuum quasi uuarum expressionibus redundarent.