Epistulae

Alioquin absolutum bonum est et sine conparatione peioris esse, quod apostolus est, id est solutum, non ligatum, nec seruum sed liberum, cogitantem ea, quae dei sunt, non ea, quae uxoris. et protinus in consequentibus: mulier, inquit, alligata est uiro, quamdiu uiuit uir eius. quodsi dormierit uir eius, libera est: cui uult, nubat, tantum in domino. beatior autem erit, si sic permanserit secundum meum consilium. puto autem, quod et ego spiritum dei habeam.

et in hoc idem sensus, quia idem et spiritus; diuersae epistulae, sed unus auctor epistularum. uiuente uiro mulier alligata est et mortuo soluta. ergo matrimonium uinculum est et uiduitas solutio. uxor alligata est uiro et uir alligatus uxori in tantum, ut sui corporis non habeant potestatem et alterutrum debitum reddant nec possint habere pudicitiae libertatem, qui seruiunt dominatui nuptiarum.

quodque addidit: tantum in domino, amputat ethnicorum coniugia, de quibus et in alio loco dixerat: nolite iugum ducere cum infidelibus. quae enim participatio iustitiae cum iniquitate aut quae societas luci cum tenebris? quae [*]( 2 *I Cor. 7, 8—9 9 cf. I Cor. 7, 32—33 10 *I Cor. 7, 39—40 19 cf. I Cor. 7, 27 20 cf. I Cor. 7, 3-4 22 I Cor. 7, 39 24 *II Cor. 6, 14-16 ) [*]( 1 abstrahatur Ap.c.m2 faciet II 2 et s.l.m2A coiintios B quit B aliquid ATID 4 ut] sicut et B sin autem N se non AIID 5 enim est s enim om.B quam uri ab Hieronymo consulto omissum lector addidisse uidetur 6 aposto(ex u 7I)lus ATINB infers lP inferes K intulit cet. 7 alioquin om.D et] set D 9 et] sed D,om.N . 10 est ex es m2K 11 uir eius uiuit codd. praeterKlP 12 liberata P 14 cons. meum g 15 pr. et s.l.B in s.l.m2A 16 sensus] add. est AIID et om.Aa.c.m2TlD diuerse ex diue B;add. sunt N sedunusex secundumm2A 17 unus est N si uiuente N 19 all. uxoirKa.c.yt all. est ux. cet. ux. all. est g 20 pot. nun hab. B 21 possent Aa.c.m2TTD 23 etnic. Aa.c.rrCl hetnic. B ethnic. II et om.B 26 lucis g )

extemploque tollit, quod concesserat et, quasi paeniteat eum sententiae suae, retrahit: b e a tior erit, si sic permanserit, suique hoc magis dicit esse consilii. quod, ne contemnatur ut hominis, spiritus sancti auctoritate confirmat, ut non indulgens homo fragilitati carnis humanae, sed apostolus praecipiens sancto spiritu audiatur.

nec sibi in eo annorum puellarium debet uidua blandiri, quod non minus sexagenariae electionem praecipit. neque enim innuptas uel iuuenculas cogit, ut nubant, qui de nuptis quoque loquitur: t e mpus breue est; superest, ut et, qui habent uxores, sic sint, quasi non habeant, sed de his uiduis disputat, quae suorum nutriuntur alimentis, quae filiorum et nepotum ceruicibus inponuntur.

quibus imperat, ut discant domum suam colere et remunerari parentes et sufficienter eis tribuere, ut non grauetur ecclesia et possit certis uiduis ministrare, de quibus scriptum est: honora uiduas, quae uere uiduae sunt, hoc est, quae omni suorum auxilio destitutae, quae manibus suis laborare non possunt, quas paupertas debilitat aetasque conficit, [*]( 3 cf. Deut. 22, 10 cf. Leu. 19,19 5 I Cor. 7, 40 6 cf. 1 Cor. 7, 40 7 cf. I Cor. 7, 40 10 cf. I Tim. 5, 9 12 *I Cor. 7, 29 15 cf. I Tim. 5, 4 18 cf. 1 Tim. 5,16 19 *I Tim. 5, 3 20 cf. I Tim. 5, 5 ) [*]( 1 conuenientia ATID ad] cum ATID 2 inf.] infideli Bp.c.m2g fideli ex fidele A quis NB 3 boue] add. simul s.l.m2N 4 tecta B subtegmine (-nae A)ATla.r.,DNB extemplo Ka.c.m2 extimploque Kp.c.m2B exemploque ATID 6 permanserint N dicit om.ATlD 7 nec B condemnetur FlD condempnetur (—atur m2)A homines ATIa.c.,D 8 fragilitate Aa.c.m2TLD 9 in apostolo g praec. sancto spiro KP sancto spiro praec. ADB spir. sancto praec. TIN spiritus sanctus praec. g 10 puellarum Aa.c.N 11 sexaginariae KW sexagenaria(ex u m2A)m ATlD,Ba.c.m2 elect.] eligi s praecepit NB 12 cogerat B nuptiis KATTD quoque om.N 13 et om.B 14 quasi] add. qui N sed] et N 15 nutrientur N 17 remunerare NB alt. et om.ATTD subf. D 18 cetis (= ceteris) B ministrari Aa.c.m2TTD 19 uerae Tla.r.g 20 auxilio (auxlio 11) suorum ATID destit.] add. sunt s.l.m2KB 21 debilitas K debilitio (debilis corr.m2, debilitas corr.mS)A aetasque -oratio s.l.m2A aetas confecit Am2 )

honor autem inpraesentiarum uel pro elemosyna uel pro munere accipitur, ut est illud: presbyteri duplici honore dignis habeantur, maxime, qui laborant in uerbo et doctrina. et in euangelio dominus disserit mandatum legis, in quo dicitur: honora patrem tuum et matrem tua m, non in uerborum sono, qui inopiam parentum cassa potest adulatione frustrari, sed in uictus necessariis ministrandis debere intellegi.

iubente enim deo, ut filii alerent parentes pauperes et redderent beneficia senibus, quae paruuli acceperant, scribae et pharisaei e contrario docebant filios, ut parentibus responderent: \'corban, hoc est donum, quod altari pollicitus sum et in templi dona promisi, si tu a me acceperis cibos, uertetur in tuum refrigerium\'. atque ita fiebat, ut egentibus patre et matre sacrificium offerrent filii, quod sacerdotes scribaeque consumerent. si ergo apostolus pauperes uiduas — eas tamen, quae adulescentulae sunt et nulla debilitate franguntur – cogit suis manibus laborare, ne grauetur ecclesia et possit anus uiduas sustentare, qua excusatione utitur, quae opibus mundi affluit, quae potest etiam aliis ministrare et de iniquo mamona facere sibi amicos, qui possint eam in aeterna suscipere tabernacula?

simulque considera, quod uidua non eligatur nisi unius uiri uxor. et nos putabamus sacerdotum hoc tantum esse priuilegium, ut non [*](1 cf. I Tim. 5,5 3 cf. I Tim. 5, 3 5 I Tim. 5,17 7 cf. Marc. 7,10-13 8 Ex. 20,12 13 cf. Marc. 7, 11 19 cf. I Tim. 5, 4 et 16 21 cf. Luc. 16, 9 23 cf. I Tim. 5, 9 ) [*]( 1 quibus] felices sunt, quibus r deus om.Am2 dat. int. g 2 adol. Ap.c.m2NB 3 prop. ac lib. B ac] et s delegari Bp.c.ç 4 ele(i KP)mo- sina KAIIDIJI helemosina B eleemosyna s 5 digni s.l.B 6 qui ex que m2A quia D et] et in B 7 dixerit Aa.c.m2IlDN dixerat Ap.c.m2 9 non] ne D 10 uictis IIa.c.m2 iunctis D uariis Aa.c.m2 11 domino g ut s.l.B et s.l.B 13 e om.NB 14 ho est 77 • i - (= id est) B promissi D 15 si s.l.m2A cybo(s.l. u m2)s A uertitur KP uertentur II uertet D 16 fiebat] flebantN et] autN offerentAa.c.m2 18 adol. Ap.c.m2NB 20 uidua/ £ \'/J utetur N, Bp.c. quae] qui lP afluit K fluit Aa.c.m2IID 21 mammona Ap.c.m2II sibi facere g 22 possent Aa.c.m2JJD susc. tab. K P recipere tab. cet. tab. recipere g 23 uidua anus K non s.l.K uiri unius N 24 putamus g )