Epistulae

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.

Quomodo iuxta Matheum Maria Magdalene uespere sabbati cum altera Maria aduoluta pcdibus saluatoris secundum Iohannem[*]( 5 cf. Matth. 28, 9-10 6 cf. Ioh. 20, 11 14 cf. Ioh. 19, 25 15 cf. Matth. 27, 56. Marc. 15, 40 25 cf. Matth. 28, 9 )[*]( 1 uesperi ms et om.S\' 2 uesperam D 3 uenisse 77 et ex ut m2A quae DC saltem DO 6 feratur 71 7 se s.l.A 8 cucurrerat II concurrerit m 9 uiderat D tunc A 10 de] ex A magdala II contendat ITa.c.m2Ø — dunt D 11 uiderint s 12 iohannem A quaer. abs.] querentem abs. s 14 est] sit A mariae II,om.D cleophae C tertia maria s 15 mariam s.l.Il Iose g magdalenen D -nam C -nae ΑΠϐΦ 16 alii] aliam fi aliam mariam S3 iacob s lose g materteram] mater if> 17 un. uol. ϐΦ 18 cogn. om.A mlgdalene AØ etom.ms ex sup.] haec superflue A 19 inobliuissae s quid s primum in A 20 autem] hoc s aperto s 22 terra s 23 pr. et om.A dirupta 83$diruta II quid$24 his om.IT ruperit ex reperit s repperit C superit D 25 mariae II mariam maria (m ma- ria exp.) A magdalenae ΠϐΦ—na Bp.c.m2 26 sit ed. salu. cum s )[*]( 31* )

484
mane una sabbati audit a domino: noli me tangere; necdum enim ascendi ad patr em meum? — Quae prius ui- derat dominum resurgentem cum altera Maria et eius pedibus fuerat aduoluta, postea reuersa per noctem — domi enim desiderio eius manere non poterat-uenit ad sepulchrum, cumque lapidem, quo monumentum clausum fuerat, uidissetablatum, cucurrit ad Simonem Petrum et ad alterum discipulum, quem Iesus amabat plurimum, et dicit eis: tulerunt dominum de monumento et nescimus, ubi posuerunt eum.

error mulieris cum pietate sociatus est; pietas in eo erat, quod desiderabat eum, cuius nouerat maiestatem, error in illo, quod dicebat: tulerunt dominum de monumento et nescimus, ubi posuerunt eum. denique, cum Petrus et Iohannes introeuntes sepulchrum uidissent linteamina separata et sudarium, quo caput domini fuerat inuolutum, seorsum positum et resurrexisse crederent, cuius corpus non inuenerant in sepulchro, Maria stabat ad monumentum foris plorans.

cumque se inclinasset, uidit duos angelos in albis sedentes in loco monumenti ad caput et pedes, ubi positum fuerat corpus Iesu, ut sub tanta custodiae dignitate non crederet ab hominibus potuisse furari, qui ministris angelis seruabatur. dicuntque ei angeli, quos cernebat: mulier, quid ploras? secundum illud, quod dominus loquitur ad matrem: quid mihi et tibi est, mulier? nondum uenit hora mea, ut ex eo, quod appellauerunt mulierem, arguerent frustra plorantem et dicerent: quid ploras?

in tantum autem Maria Magdalene obstupefacta torpuerat et fidem miraculis territa [*]( 1 *Ioh. 20,17 6 *Ioh. 20, 2 12 Ioh. 20, 2 17 Ioh. 20,11 18 Ioh. 20,12 19 Ioh. 20,12 22 Ioh. 20,13 24 Ioh. 2, 4 26 Ioh. 20, 13 ) [*]( 1 una] au D,om.C , audierit g 2 que in ras.m2B audierat A 3 et] add. cum (eras.) s 4 reuersam C uersa A ob desiderio (-ium C) DC 5 lap. cum quo D monim. s 6 fuer. claus. IIC clusum 58ØB symonem 5SD 7 ad om.B 8 dom. in mg.<& dom. meum II 9 monu(ex i)m. s nescio 580 10 mulierum llerat om.TI in] de II illo] eo DC 12quoD 13 nesc.—eum] ceteraDC nescio ΠϐΦΒ eums.l.s 14 in (del. ϐ) sepulchrum Αϐ 15 quod ϐΦ 16et]utDB 17forasD 22queom.C eiom.77 quos cern. om.A 231ocutus est B loquebatur g 25 ex om.g appellarunt D 27 magdalenae ΠϐDΦ— na Bp.c.m2 stupefactaD et] ut A iiaellp.r.B territam 33 B terram A )

485
quasi in caligine possidebat, ut ne angelorum quidem praesentium sentiret aspectum, sed muliebriter responderet et diceret: ideo ploro, quia tulerunt dominum meum et nescio, ubi posuerunt eum. o Maria, si dominum credis et dominum tuum, quomodo arbitraris ab hominibus esse sublatum ?

nescio, inquit, ubi posuerunt eum. quomodo nescis, quem paulo ante adorasti ? cumque uideret angelos et, quos cernebat, ignoraret stupore perterrita, huc atque illuc faciem circumferebat nihil aliud nisi dominum uidere desiderans conuersaque retro uidit Iesum stantem et nesciebat, quia Iesus erat, non quo iuxta Manicheum et alios hereticos formam dominus uultumque mutasset et pro uoluntate diuersus ac uarius uideretur, sed quo Maria obstupefacta miraculo hortulanum putaret, quem tanto studio requirebat.

itaque et dominus isdem uerbis, quibus et angeli, loquitur ad eam: mulier, quid1 ploras? additque de suo: quem quaeris? at illa respondit: domine, si tu sustulisti eum, dicito, ubi posueris eum, et ego illum tollam. hic dominum\' non de confessione uerae fidei saluatorem uocat, sed humilitate et timore hortulano defert obsequium. et uide, quanta ignorantia!

quem custodiebat cohors militum, cuius sepulchro angeli praesidebant, ab uno hortulano arbitratur ablatum et ignorans inbecillitatem femineam tantarum se uirium repromittit, ut corpus uiri et perfectae aetatis, quod-ut cetera taceam-centum libris myrrae circumlitum [*]( 3 Ioh. 20,13 5 Toh. 20,15 9 cf. Ioh. 20,14 12 cf. Ioh. 20, 15 14 Ioh. 20,15 16 *Ioh. 20,15 22 cf. Eph. 4, 13 23 cf. Ioh. 19, 39 ) [*](1 in om.AD caliginem A 2 sed] et$si C 4 eum s.l.$ credis et] credidisses S3$credis D alt. dm A tuum quomodo tuum C 5 esse om.C 6 eum s.l.m2B odorasti$7 que om.D uidebat A 8 territa S3a.c.<Z> atque illuc] illucque DC 10 quo] quod ATICB manicheos A 11 mutauit C -bit D-sse Aa.c.m2B et] ut AC,B in ras.m2 12 quod A stupefacta C hortol. 58 ortol. DCB 13 quem] que B ita D et] ut A 14 hisdem DØO iisdem g 15 addiditque AC,Bp.c.m2 ille s 16 dicito mihi B 17 posuisti A illum] eum D<PC 18 non s.l.m2A 19 hortol. ,4p.c.m2S3 orto!. DB hortulanum$deferret A 20 cohors in ras. m2B corhs (h exp.) <1> chorus A sepulchrum A praesed. ϐΦ 21 hortol. Ap.c.m2ϐ ortul. Aa.c.m2 Ila.c. oito\\. DB arbitrabatur 33$ignoras/I fem.] in ea II 22uirium— perf. om.D repr.] add. et credit C ut] et (eras.) ut B 23 ceteram s myrrhae C mirre B.\' )

486
erat, aestimaret ab una et pauida muliere posse portari. cumque Iesus appellasset eam atque dixisset: \'Maria\', ut, quem facie non agnoscebat, uoce intellegeret, illa in errore persistens nequaquam dominum, sed \'\'rabboni\',idest magistrum, uocat.

et uide, quanta turbatio! quae hortulanum putans dominum nuncuparat, dei filium resurgentem magistrum uocat. itaque ad eam, quae quaerebat uiuentem cum mortuis, quae errore femineo et inbecillitate muliebri huc illucque currebat et corpus quaerebat occisi, cuius pedes uiuentis tenuerat, loquitur dominus et dicit: noli me tan g ere, tibi enim nondum ascendi ad patrem meum. et est sensus: \'quem mortuum quaeris, uiuentem tangere non mereris. si me necdum putas ascendisse ad patrem, sed hominum fraude sublatum, meo tactu indigna es\'.

hoc autem dicebat, non ut studium quaerentis obtunderet, sed ut dispensationem carnis adsumptae in diuinitatis gloriam sciret esse mutatam et nequaquam corporaliter uellet esse cum domino, quem spiritaliter credere deberet regnare cum patre. unde et apostoli maioris fidei sunt, qui absque angelorum uisu, absque ipsius saluatoris aspectu, postquam corpus eius in monumento non reppererant, crediderunt eum ab inferis surrexisse.

alii putant primum esse, quod a Iohanne narratum est, uenisse Mariam Magdalenen ad sepulchrum et uidisse reuolutum lapidem et postea regressam cum apostolis Petro et Iohanne solam ad monumentum remansisse et idcirco adhuc incredulam a domino fuisse correptam reuersamque domum rursum ad sepulchrum uenisse cum Maria et [*](2 cf Ioh. 20, 16 6 cf. Luc. 24, 5 9 *Ioh. 20, 17 19 cf. Ioh. 20, 8 20 cf. Ioh. 20,1—18 ) [*]( 1 existimaret C et om.D 2 Iesus om.A ut om.A 3 cognoscebat B in om.A 4 raboni ΑϐΦ et—6 uocat om.D 5 quae] quem 71(7,Bp.c.m2 ortul, Aa.c.m2JIØ ortol. ϐΒ putat77 nuncupauerat C 6 quae om.D 9 tibi s.(.$,om.?SD (ct. epist. LIX 4,2) 10 nond. enim 33D enim (inras.) nond. enim s sensus est A 12 necdum me DC me om.ϐΦ hominem Φ 15 diu. glor.] diuinitatem A 16 uelle DØ uelle B crederet debere ΠϐΦ,B (deberet) debere credere D cum patre regn. B 17 minoris D 18 ipsius s.i.S3 illius TIa.c.Bm2 monumenti s 19 repererant s repperant Aa.c.m2 repperert B in eum s resurrexisse A 20 primum put. B ab AB ante a DC maria AD 21 magdalene A—nam ϐCB, Φp.c. uidisset (texp.) A lap. a monumento DG,Bp.c.m2 alt. et in ras. m2B 22 regressa ADC iohannes ip sola D 23 incredula A a om.Ba.c.m2 correpta A 24 reuersaque S3$reuersam D rursus S3$sursum D cum] s.l. altera add. m2B )

487
ab angelo monitam exeuntemque de monumento adorasse dominum et tenuisse pedes eius. quando ab eo pariter audierunt: hauete. et illae accesserunt et tenuerunt pedes eius et. adorauerunt eum, quae in tantum profecerint, ut mittantur ad apostolos et audiant primum: nolite timere, secundo: ite et nuntiate fratribus meis, ut eant in Galilaeam; ibi me uidebunt.