Epistulae

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.

Aliter: Praecipitur nobis Salomone dicente: tu autem describe eatripliciterin consilio et scientia, ut respondeas uerba ueritatis his, qui proponunt tibi. triplex in corde nostro descriptio et regula scripturarum est: prima, [*]( 10 in alia quaestione] epist. CXIX ? 11 cf. Col. 2, 19 16 *Ps. 102, 2. 3 18 Ps. 106, 20 21 cf. Rom. 8,13 22 cf. Gal. 5, 22 23 *Prou. 22,20-21 ) [*]( 1 operatur A 2 pes amb.] perambulet <P aud. aur. g 3 stomanis B conquoquat -493 coquat [JD cocat B aluus ex alius m2B alius A uentcr Sa c. parte membr-D 4parteJ. truncatusDB apostolorum A,Ba cm2 5 corp. Christ. ς 6 omnia ADB aut om.D 7 si ut AB sicut cet. reppei ta/7 fuerit A spir. adh. g habentes II ha bentia (ntia in ras.m2) B,om.D 9 abscissas <P manibus s 10 habent D 11 et non om g co(n s.?.)pactum <f) 12 accipit DB accepit A accipiet g in cm.D administratione <7>, Ba.c.m2, ministratione A; add. corporis ç 13 ecclesiae ADB 14 corpus om.D 15 accipere pot. g 18 et om.A 19 int. in nobis D 20 uiu.] add. in II, Bs.l. 21 spiritui] spu A<J> in spiritu D 22 pacem om. Φ 23 discribe ΒΦ 24 ut] et D 25 uerbo ATl 26 discrip(b IT,Itio ΠΒΦ ) [*]( LV. Hicron. Epist. II, Hilberg. ) [*]( 33 )

514
ut intellegamus eas iuxta historiam, secunda iuxta tropologiam, tertia iuxta intellegentiam spiritalem.

in historia eorum, quae scripta sunt, ordo seruatur; in tropologia de littera ad maiora consurgimus et, quicquid in priori populo carnaliter factum est, iuxta moralem interpretamur locum et ad animae nostrae emolumenta conuertimus; in spiritali ϑεωϩία ad sublimiora transimus, terrena dimittimus, de futurorum beatitudine et caelestibus disputamus, ut praesentis uitae meditatio umbra sit futurae beatitudinis. quos tales Christus inuenerit, ut et corpore et anima et spiritu integri conseruentur et perfectam habeant triplicis in se scientiae ueritatem, hos sua pace sanctificabit et faciet esse perfectos.

multi simpliciter hunc locum de resurrectione intellegunt, ut et spiritus et anima et corpus in aduentu domini integra conseruentur. alii ex hoc loco triplicem in homine uolunt adfirmare substantiam: spiritus, quo sentimus, animae, qua uiuimus, corporis, quo incedimus. sunt, qui ex anima tantum et corpore subsistere hominem disserentes spiritum in eo tertium, non substantiam uelint intellegi, sed efficientiam, per quam et mens in nobis et sensus et cogitatio et animus appellatur, et utique non sunt tot substantiae, quot nomina.

cumque illud eis\' oppositum fuerit: benedicite, spiritus et animae iustorum, dominum, scripturam non recipiunt dicentes eam in Hebraico non haberi. nos autem in praesenti loco, ut supra diximus, spiritum, qui cum anima et corpore integer conseruatur, non substantiam spiritus sancti, quae non potest interire, sed gratias [*]( 20 *Dan. 3, 86 ) [*]( 1 eam D,B (ex ea m2) secunda] add. ut (ex et m2) A trophoJ. (f) semper 2 t( rtia ut A 4 quidquid 1) 5 emolumentum (f> 6 spiritalia (alt. a exp.) 33 ΘΕΟΡΙ (C s.l.A)A A.Ba.c., ras. 6litt. fi 7 de] ad D 8 fut. beat sit g futurorum D 9 Christ. tal. c talis Ba.c. <T> pr. et om AΒΦanimae AD 10 in se habeant triplicis in se (sic) 930 se om.A scientia 1> 11 sanctificauit ADaa.c. Ba.c.m2 facitIID 12utetinras.m2B pr. ets.l.D 13aduentu7T integriII)5 ex] in IIΒΦ 14 hominem A hoc loco D 15 sentiamus A anima AD qua] quo 930 quo] que (f> 17 uelint] uel f{> 18 pr. et om.B tert. et s.l.m\'2R appellantur D 19 et om.g quod Da.e.m2<T> eis illud II cis om.WT* 20 obp. BB app. A 21 domino s hinc scripturam A 22 ebraicoDa.c.<T? habere DΦ,Ba.c. ut om.%30 23 spir.] scriptum g 24 substantia D que ex qui m2B )

515
eius donationesque accipimus, quae nostra uel uirtute uel uitio et accenduntur et extinguntur in nobis. [*]( 1 quae] que (e in ras.m2) B,om.iJ> et om.B 2 acceduntur Ra.c,m2 accenditur (f> et om.D extinguuntur Tlp.e.g nobis] add. explicit ad hedibiam 33 amen. deo gratias. explicit ad hedibiam fi explicit ad hedibiam questionum CYM (s.l.ll) MY (ex I Π) K I (PlT) o N (= ϭυμμίϰτων) IID)

CXXI. AD ALGASIAM LIBER QVAESTIONUM UNDECIM.

1. Cur Iohannes discipulos suos mittit ad dominum, ut interrogent eum: tu es, qui uenturus es, an alium expectamus? cum prius ipse de eodem dixerit: ecce agnus dei, ecce, qui tollit peccata mundi? 2. Quid significet, quod in Mattheo scriptum est: harundinem quas-. satam non confringet et linum fumigans non [*]( 4 Matth. 11, 3 etc. 5 *Ioh. 1, 29 7 Matth. 12, 20 ) [*](G = Neapolitanus VI. D. 59 s. VII (continet initium epistulae usque ad p. 15, 18 eiusdem). ) [*](A = Berolinensis lat. 17 s. IX. ) [*](53 = Caroliruhensis Augiensis 105 s. 1 X-X. ) [*]( D = Vaticanus lat. 355 + 356 s. IX-X. ) [*]( s = Guelferbytanus 4156 s. IX-X (continet partem epistuiae a p. 24, 8 bene fuerit usque ad tinem). ) [*](C = Vaticanus lat. 5762 s. X (eontinet initium epistulae usque ad p. 20,7 in lege). ) [*](B = Berolinensis lat. 18 s. XII. ) [*](inc ad agalsiam (sic) questionum XI G incipiunt capitula questionum (questio D) ad algasiam et post capitulorum enumerationem ad a]gasia(ex u A)m questionum MMIKIWN (= συμμίϰτν) incipiunt questiones sci hieronimi ad algasiam AD hier ad algasiam liber quaestionum. incipiunt capitula et post capit. enumer. incipit praefatio et post praefationem incipit textus huius libri 85 incipiunt capta ad galafia C ieronimi ad algasiam et post eapit. enumer. explicit capitula; incipit prefactio (sic) et post praefationem explicit prologus. incipit liber-I-B; titidus periit una cum priore parte epistulae in s; Hieronymi nomen exhibent tituli in AftDB ) [*]( 3 capitubrum enumeratione caret C iohannis ℬ interrogarent AS&D 6 peccatum D 7 mattheo (matthaeo) semper G matheo semper fere cet. scribtum semper fere GS3 harundinem AD arund. cet., cf. ad p. 6,11. 8,19. 9, 2) 8 non om.D et om.G ) [*]( LYI. Hieron. Epiat. III, Hilberg. ) [*]( 1 )

2
extinguet. 3. Quem sensum habeat, quod in euangelista Mattheo scriptum est: si quis uult post me uenire, abneget se ipsum. quae est sui abnegatio aut quomodo, qui sequitur saluatorem, se ipsum negat? 4. Quid uult significare, quod in eodem Mattheo scriptum est: uae praegnantibus et nutrientibus in illis diebus et: orate, ut non fiat fuga uestra hieme uel sabbato?- 5. Quid sibi uelit, quod scriptum est in euangelio secundum Lucam: et non receperunt eum. quia facies eius erat uadens Hierusalem. 6. Quid sit uilicus iniquitatis, qui domini uoce laudatus est. 7. Quo sensu accipiendum sit, quod in epistula legimus ad Romanos: uix enim pro iusto quis moritur; nam pro bono forsitan quis audeat mori. 8. Quid sibi uelit, quod ad Romanos scribit apostolus: occasione accepta peccatum per mandatum operatum est in me omnem concupiscentiam. 9. Quare apostolus Paulus in eadem ad Romanos scribit epistula: optabam ego ipse anathema esse a Christo pro fratribus us meis et reliqua ? 10. Quid uelit intellegi, quod idem apostolus scribit ad Colosenses: nemo uos superet uolens in humilitate mentis et religione angelorum et reliqua. 11. Quid est, quod idem apostolus ad Thessalonicenses scribit: nisi discessio uenerit primum et reuelatus fuerit homo peccati et reliqua? [*]( 2 *Matth. 16, 24 5 Matth. 24, 19 6 *Matth. 24, 20 9 *Luc. 9, 53 10 d. Luc. 16, 1-8 12 Rom. 5, 7 15 Rom. 7, 8 18 Rom. 9, B 20 *Col. 2, 18 23 *II Thess. 2, 3 )[*]( 1 hab 93 habet s in om.B euangelio s matheo s.l.m2A Matthaei g 2 pos G 3 abneget-4 negat om.B semet ipsum A sui ex sua 95 4 qui om.58 quis Ap.c.m2 salu.] add. si s.l.m2A qui s.l.ml)8 quid ex qui D 6 et orate-sabbato om.B 7 in hieme g 8 uellitA 9 eum om.ç quia ex qui m2A 10 quid] quiD uillicusB 11 laudaturG sit] cstç 12 epist.] add. est G 13 moriatur B nam--mori om.B 14 uult g 19 uel. int.] sibi uelit g 20 ad Col. scribit ç scribit s.l.%3 scribens AD colosenses (colocenses B) codd. Colossenses g 21 uolens-reliqua om.B relegione Af$a c. 22 est] sit B 23 tessalon. G thesalon. 93DB t(h s.l.) esalon. A dissensio B 24 peccati] seq. filius (del.) 93 )

3

Filius meus Apodemius, qui interpretationem nominis sui longa ad nos ueniens nauigatione signauit et de oceani litore atque ultimis finibus Galliarum Roma praeterita quaesiuit Bethleem, ut inueniret in ea caelestem panem et saturatus eructuaret in domino ac diceret: eructauit cor meum uerbum bonum, dico ego opera mea regi, detulit mihi in parua scidula maximas quaestiones, quas a te datas mihique tradendas diceret.

ad quarum lectionem intellexi studium reginae Saba in te esse conpletum, quae de finibus terrae sapientiam uenit audire Salomonis. non quidem ego Salomon, qui et ante se et post se cunctis hominibus praefertur in sapientia, sed tu regina appellanda es Saba, in cuius mortali corpore non regnat peccatum et quae ad dominum tota mente conuersa audies ab eo: conuertere, conuertere, Sunamitis. etenim Saba in lingua nostra \'conuersionem\' sonat.

simulque animaduerti, quod quaestiunculae tuae de euangelio tantum et de apostolo positae indicant te ueterem scripturam aut non satis legere aut non satis intellegere, quae tantis obscuritatibus et futurorum typis inuoluta est, ut omnis interpretatione egeat et porta orientalis, de qua uerum lumen exoritur et per quam pontifex ingreditur et egreditur, semper clausa sit et soli Christo pateat, qui habet clauem Dauid, aperit et nemo claudit, claudit et nemo aperit, ut illo reserante introeas cubiculum eius et dicas: introduxit me rex in cubiculum s u u m.

praeterea satis miratus sum, cur purissimo fonte uicmo [*]( 4 Bethleem = domus panis 6 Ps. 44, 2 9 cf. III Reg. 10, 1-13 10 cf. Matth. 12, 42 13 cf. Rom. 6,12 14 Cant. 6, 12 15 cf. Onom. s. 10, 14; 60, 2 20 cf. Ezech. 43,1-4 et 44,1—2 22 *Apoc. 3,7 24 *Cant. 1,3 ) [*]( 1 de praefationis titulis cf. supra 2 apodemus B 3 beniens G,om.ADC de om.B 4 gall. finibus C gallie finibus D finibus galileorurnG 5 eructaretC ructuaret (ex-rit) S3 dum G dm ADB 6 eructuauit A eructuabit D ego om.93 7 scedula AB scedola 58 schedulaς 8 a quarum lectione ADCBap.r. 9 istudium G sabba B 10 uen. aud. sap. s salamonis G 11 solomon G 12 in om.C adpell. G 14 audis 93 15 sunamitesD salamitis 93a.c. 17 et om.B propositae 585 indicant te] indicantem C 18 aut non sat. int. om.B et om.AD 19 obuoluta B interpretationem Aa.r.D 20 exortus B 22 Dauid] add. qui DC,As.l.m2 cludit utroque loco G 24 dicis B 25 uicino relicto g e uicino 936 ) [*]( l* )

4
nostri tam procul riuuli fluenta quaesieris et omissis aquis Siloe, quae uadunt cum silentio, desideres aquas Sior, quae turbidis saeculi huius uitiis sordidantur. habes ibi sanctum uirum Alethium presbyterum, qui uiua, ut aiunt, uoce et prudenti disertoque sermone possit soluere, quae requiris, nisi forte peregrinas merces desideras et pro uarietate gustus nostrorum quoque condimentorum te alimenta delectant. aliis dulcia placent, nonnullos subamara delectant, horum stomachum acida renouant, illorum salsa sustentant.

uidi ego nauseam et capitis uertiginem antidoto, quae appellatur πικρά, saepe sanari et iuxta Hippocraten contraria contrariorum remedia. itaque nostram amaritudinem illius nectareo melle curato et mitte in Merram lignum crucis senilemque pituitam iuuenili austeritate conpesce, ut possis laeta cantare: quam dulcia gutturi meo eloquia tua, super mel ori meo.