Collectanea Antiariana Parisina

∗∗∗∗∗ [*]( 1 hoc sc. concilio Nicaeno; cf. p. 79, 8 3 militare Fab 5 conscribtores (alt. o ex e) A conscriptas res Cml praeteritorum catholicae ecclesiae scriptorum susp. Cou 6 scribturas A cunctas CFab seruauerunt CFab seruauerint Cou quorum fides add. Cou mansit usque coni. Cou mansisseque A 7 a add. Cm2 9 facultatem add. Fed potestatem add. Cou 9—82,1 lacunam indicaui, cf. textum graecum; Ualesius ita suppleuit: uerum miseri homines et infelici sensu praediti iterum ausu temerario se praecones impiae doctrinae renuntiarunt et )

σβυέϱων τη̄ς τω̃ν \'Ρωμαίων ϰϰλησίας - ἐγνωϰότες δὲ μα xal τὸν μετὰ τελευτὴν α̃ξιονμνήμης Κωνσαντῑνονμετὰ πάσης ἀϰϱιβείας xai ἐξετάσεως τὴν συγγϱα- ηεῑσαν πίστιν ἐϰτεϑειϰότα. ἐπειδὴ δὲ ὡςἐξ ἀνϑϱώπωνἐγένετο βαπτισϑεὶς xai [*]( i ) πϱὸς τὴν ὀφειλομέην εἰϱήνην ἀνεχώϱησεν,ᾰτοπον elvat μετ\' ἐϰεῑνόν TI xatvo- τομεῑν xai τοσούτους ἁγίους ὁμολοητάς, μάϱτυϱας, τοὺς xai τοῡδε τοῡ δόγμαto; συγγϱαϕεῑς re xai εὑϱετὰς ὑπεϱιδεῑν, οιτινες xard τὸν παλαιὸν τη̄ς ἐϰϰλη- σίας ϑεσμὸν ἅπαντα ϕϱονοῡντες διαμεμενήϰασιν. wv ó ϑεὸς τὴν πίστιν xai εἰς rovg covç χϱόνους τη̄ς βασιείας μετέδωϰε διὰ rov δεσπότου ἡμω̄ν \'Ιησοῡ Χϱιστοῡ, δι\' ov σοι ϰαὶ τὸ βασιλεύειν οὕτως ὑπη̄ϱξεν ὡς xai τη̄ς ϰαϑ\'ἡμᾱς οἰϰουμένης ϰϱατεῑν. πάλιν yovv oi ἐλεεινοὶ xai οὶϰτϱοὶ τῳ̄ [*]( t ) q ϱονήματι ἀϑεμίτῳ τολμήατι τη̄ς δυσσεβοῡς ϕϱονσζως ϰήϱυϰας ἑαυ- τοὺς ἀνήγγειλαν xai ὲπιχειϱοῡσιν ἀνατϱπειν πᾱν ἀληϑείας σύνταγμα. ὡς [*]( 10 τω̄ν om. Nic ϑὲ om. Soz Nic 12 ἐϰτεϑηϰότεσ p 13 ᾰτοπον ἐνομίσαμεν Theod (H) incongruum esse iudicamus Casa ἐϰεῑνο (r add.) s, Mau 14 μάϱτυϱας] praem. xai Soct Soz Theod Nic τοὺς add. δὲ Soz , τοῡδε om. Soz Nic 15 συγγϱαϕέας Soz Nic ἐϕευϱετὰς Theod (εὐεϱγέτασ A) παϱιδεῑν Theod despicere Casa τη̄ς| add. ϰαϑολιϰη̄ς Socr Soz 16 ϑεσμὸν ] add. τη̄ς ϰαϑολιη̄ς Nic ἅπαντες Nic; cf. per omnia sapuisse Cast 17 μεταδέδωϰε Soz xai διὰ Theot (praeter HT) δεσπότου | xvgiov Socr 18 οὕτως om. Nic 19 ol om. Soz Nic 20 τολμήματι] ϕϱονήματι p ϰήϱυϰας] add. τε Soz Nic 21 πᾱν] aad. τὸ τη̄ς Soer ) [*]( LXV. Hilarius pare 4. Feder. ) [*]( 6 )

∗∗∗∗∗.tunc etiam conabantur conuellere; quod fuerat positum ratione. et cum pietatis tuae litterae iusserunt tractari de fide, offerebatur nobis a supradictis turbatoribus ecclesiarum adsociato Genninio et Gaio nouum nescio quid.considerandum, (quod) multa peruersae doctrinae continebat. at uero cum uideretur displicere, quod offerebant publice in concilio, putauerunt aliter esse conscribendum. equidem haec breui tempore saepe mutasse manifestum est.

et ne frequentius ecclesiae perturbentur, placuit statuta uetera rata et inmutabilia seruari. ad [*]( 1 nunc Ualesius 2 etj etenim Cou 3 offerebantur A 4 considerandum y consideratum A (quod) consideratum Eng 5 quod add. Cy, om. Eng at uero COli adeo AFab 7 tempore] noli addere eos, cf. p. 86, 15 8 ecclesiae frequentius Cy 9 statuta Fed istatuta A instituta Cy rata et inmutabilia Fed rata atque inuiolabilia Ualesius rationabilia AC instruendam Cm1 struendam A )

γὰϱ xard ro cov πϱόσταγμα ro συνέδϱιον τη̄ς ovvodov συνεϰϱοτεῑτο, ϰἀϰεῑνοι τη̄ς idlag ἀπάτης ἐγύμνουν τὴν σϰέψιν. ἐπειϱω̄ντο γὰϱ πανουϱγία τινὶ ϰαὶ ταϱαχη̄ πϱοσϕέϱοντές τι ϰαινοτομεῑν, τη̄ς τοιαύτης ἑταιϱίας τοὺς συναλι- οϰομένους εὑϱόνες Γεϱμήιον, Αὐξέντιον ϰαὶ Γύϊον, τοὺς τὴν ἔϱιν xai dtxo- στασίαν ἐμποιοῡντασ. wv ἡ διδασϰαλία μία μὲν ovaa πα̃ν πλη̄ϑος βλασϕημω̄ν ὑπεϱβέβηϰεν. ὡς de συνεῑδον οὺχὶ τη̄ς τοιαύτηςπϱοαιέσεωςὄντας ovre ὁμογνωμοῡντας, ἐϕ\' οἰς ϰαϰω̄ς ἐϕϱόνουν, εἰς ro συμβολιον ἡμω̃ν μετήγαγον ἑαυτούς, w; δοϰεῑνἔτεϱόν τι γϱάϕειν. ὴν δὲ o ϰαιϱὸς βϱαχὺς ó xai τὰς γνώμας αὐτω̄ν ηξελέγχων. iva ovv μὴ τοῑς αὐτοῑς dei τὰ τη̄ςἐϰϰλησῑας πεϱιπίπτη xal ταϱαχὴ xai ϑόϱυβος ϰαλινδούμενος συγχέη, βέβαιον ἐϕάνη τὰ πάλαι ὡϱσμένα ἔννομα xai ἀμεταϰίνητα διαϕυλάττειν, τοὺς δὲ πϱοειϱημένους τη̄ς ἡμετέϱας ϰοινωνίας ὰποϰεχω- 4 ϱίσϑαι. δι\'η̑ν αἰτί τοὺς ἀναδιδάξοντας πϱέσβεις πϱὸς τὴν orjv ἐπιεί- [*]( 10 alt. τὸ om. s Theod συνεϱότητο s συγϰεϰϱότητο p xaxeivot p 12 πϱο∗ϕέϱοντεσρ ἑτεϱοίας Socr τοὺς om. Mau Theod 13 Γεϱμίνιον Mau Nic Γεϱμάνιιν Socr, (add. Ttva xai) Theod Germanium Cass ἔϱιν]αι̋ϱεσιν TheodCass 14 μία μὲν ouoaJ διαμνουσα Theod (ALT μένουα r) una quidem existens Casa μένουσα Soz (H μὴ μένουσα B, u. Parmentier) μὴ μένουσα Nic 15 τοιαύτης] αὐτη̄ς Socr, Soz (B). Theod (τοιαύτης B3), Nic αἱϱέσεως Soz Nic suae uolnntatis Cass οὐϑ\' Soz Nic 17 ἔτεϱον] om. Theod, aliud Cass τι om. Socr 18 iv\' Soz Theod Nic μὴ οὐν Socr dei om. Soz Nic 19 ϰυλινδούμενος SocrSoz ἅπαντας Soz, Theod (s), Nic 20 συνέχη SozNic διωϱισμένα 8 ἔννομα] om. SozNic ἔμμονα Socr 21 ϕυλάττειν SozNic τη̄ς] praem. ἀπὸ Socr 22 ἤν p ἀναδάδξαντασ p a.c.,s, Theod (Gz) )

Ob quam rem tuam rogamus clementiam, ut placidis auribus et sereno uultu uniuersos legatos nostros et respicias et audias neue aliquid permittat clementia tua iniuria ueterum conuelli, sed manere ea, quae a maioribus nostris accepimus, quos fuisse et prudentes et sine spiritu sancto dei non egisse confidimus, quia ista [*]( 1-2 legatos-nuntiarcnt add. Fed ex textu graeco; Ualesius suppleueral: legatos nostros direximus concilii sententiam per litteras nostras nuntiaturos 3 mandauimus Ualesius mandamus ACy ut add. Fed 4 ut et y utut A 5 hoc = eo post hoc suppl. quod a ueteribus statutum est Cou Ualens] add. et Cy 6 aliquid rectorum add. Fed 8 est] erit Eng 9 rogamus Cou rogantcs ACFab 10 sereni A ne uel Fab 11 aliquid om. TC Fab iniuriam A iura Fab uetera Fab )

ϰειαν άπεστάλϰαμεν, τὴν γνώμην τοῡ συνεδϱίουδιὰτη̄ς έπιτολη̄ςμηνύ- covra;\' τοίς δὲ πϱέσβεσι πϱό ye πάντων τοῡτο παϱεϰελυαάμεθα τὸ τὴν ὰλήϑειαν πιστώσασϑαι ἐϰ τω̄ν πάλαι ἀϱϰαίων xai dtxalwv ὁϱμωμένους. oi xui τὴν σὴν ὰναδιδάξυσιν ὁσιότητα, õτι οὐχ, ὦοπεϱ ε̌ϕησαν ὐϱσαάϰιός te xai Οὐάλης, ε̌σταιι εἰϱήνη, ει̌πεϱ rt τω̄ν διϰίων ἀνατϱπείη. πω̄ς γὰϱ εἰϱήνην οίόν τε α̌γειν τοὺς τὴν εἰϱήνην ϰαταλύοτας μα̃λλον γὰϱ ε̌ϱις xai ταϱαχὴ ix τούτων ovv ταῑς λοιπαῑς πόλεσι xai τη̃ τω̄ν \'Ρωμααίων ἐϰϰλησία γενήσεται .

3, Διὸ δὴἱϰετεύομεν τὴν oijv ἐπιείϰειαν, Iva πϱοσηνέσιν ἀϰοαῑς xai γαλη- ναίϕ βλέμματι τοὺςήμετέϱους πϱέσβεις ἀϑϱήσειας μήτε πϱὸς ὕβϱιν TWV τετελευτηϰότων ϰαινόν n μεταλλάττεινἐπιϱέϕειας, ἀλλ\' έάσης ἐμμένειν ἡμᾱς Toi; παϱὰ TWV πϱογόνων ὀϱισθει̃σι re xai νενομοϑετημένοις. οὔς Snavra μετὰάγχινοίας re xai ϕϱονήσεως xai πνεύματος dytov πεποιηϰέναι ϕήσαιμεν α̌ν. [*]( 15 δὲ] ye Socr 16 xai διϰαίων] dtxalws Soz Nie ώϱισμένων Soz Nic , 17 όσιότητα] ἀθεότητα pml ὁσιότητα ἀναδιδάξουσιν Theod ε̌ϕησεν Theod ait Casa re om. MauSoz Nic 18 εἰπέϱτι ρ 20 τω̃ν om. Theod yevrj- οηται s 21 δὴ] add. xai Socr γαληνιαίϕ Soz Nic γαληνϕ̃ Theod (r T γαληνίω zAc) 22 τοὺς ἡμετ. πϱέσβεις τὰ τη̃ς ἡμετέϱαςπϱεσβείας Socr μηδὲ Soz,Theod(rB3υ),Nic 23 ἀλλἀ Nic ἐάσεισ Theod (ANOLRT) ἡμᾱς ἐμμένιν Socr 24 δϱισθείσι p νεμομοϑετημένοισ p a. c. ἂπαντας Socr ) [*]( .6. )

nouitate non solum fideles populi perturbati sunt, uerum etiam et infideles ad credulitatem uetantur accedere. oramus etiam, ut praecipias tot episcopos, qui Arimino detinentur, inter quos plurimi, qui aetate et paupertate defecti sunt, ad suam prouinciam remeare, ne destituti sine episcopis laborent populi ecclesiarum.hoc etiam frequentius postulamus, ut nihil innouetur, nihil minuatur, sed maneant incorrupta, quae patris sanctae pietatis tuae temporibus et tuis religiosis saeculis permanserunt. nec iam nos fatigari aut conuelli a sedibus nostris tua sancta prudentia permittat, sed ut quieti (cum populis suis episcopi) uacent semper postulationibus, quas [*]( 1 et om. γ 3 plurimi; add. sunt Cou 5 sine] suis y; cf. textum graecum et Cass: ne desolatae sublatis principibus—ecclesiae 8 fatigare A 9 ut om. Cou 10 cum populis suis episcopi add. Cou ex texlu graeco )

τὰγὰϱ vvv παϱ\' ἐϰείνων ϰαινοτμον́μενα τοϊςμὲν πιστεν́σασινὰπιστίανἐμποι-[*]( 2 )ei, τοῑς de ἀπιστου̃σινὠμότητα. ἱϰετύομεν de hi, ῑνα ϰελεύσης τούς ἐπι- σϰóπους τοὺς ἐν ταῑς ὰλλοδαπαῑς διατϱίβοντας, ot); xai τό τη̄ς ἡλιϰίας ἐπίπονον xai τό τη̄ς πενίαςἐνδεὲς τϱύχει, τὴν εἰς τὰ oixeia ἁναϰομιδὴν ϱ̔ᾳδίαν ποιήσασϑαι, ῖνα μὴ ἒϱημοι τω̄ν ἒπισϰóπων ἀϕωϱισμένων ai ἐϰϰλησίαι δια-15μένωσιν. ἒτι de πϱός ἅπασι xai τοῡτο δεóμεϑα, iva μηδὲν μήτε ἐλλείπῃ τω̄ν πϱοϋπαϱξάντωνμήτε πλεονάξοι. ὰλλὰ πάντα ἅϱ̓ϱ̔ηϰταδιαμείνῃ ix τη̃ς του̃ σοῡ πατϱόςεὐσεβείας xai εἰς τόν νυ̃ν χϱóνον διαϕυλαττóμενα, μήτε λοιπόν ἠμᾱς μοχϑεϊν xai ϰω̄ν οἰϰείων παϱοιϰήσεων ἀλλοτϱίους ἐπι- τϱέψειας γίνεσϑαι\' ἀλλ\'ῖνα oi inioxonoi ovv Toiç ἰδίοις J.aoi; μετ̕̕̕̕\'εἰϱήνης εἰς εὐχάς τε xai λατϱείας σχολὴν ἅγοιεν, ίϰετεύοτες ὑπὲϱ τη̄ς ση̄ς βασιλείας [*]( 11 πιστεύουσιν Soz Nic ἐνεποίει Soz ἐποίει Nic 12 ἀπιστήσασιν Socr credentibus quidem incredulitatem inferunt, nOli credentibus uero crcdnlitatem (P edd. crudelitatem L) Cass; Parmentier, qui supponit textum Hilari; esse uersioncm ex graeco, putat uoccm ὠμóτητα ab interprele graeco male usurpari pro σϰληϱοϰαϱδίαν ucl σϰληϱóτητα (ct. Marc. 16, 14, Rom. 2, 5) eique in tcxtu archetypi latini respondisse uocem duritiam; mclius Ualesius ad Socr. 11 37: Graecus interpres pro crcdulitatem legit crudelitatem \'; Epiphanius aulem mutauit ilerum sensum ε̌τι om. Theod rotis om. Mau Theod ἐπισϰóπους om. Theod 13 ταῑς om. Soz Theod Nic 15 ἀϕοϱισμένων p ἀϕῃϱη- μένων Socr (M, om. celt. codd.), Theod 16 μηδὲν] om. Socr μηδὲ Mau \' μήτε om. Nic ἐλλείπη] add. rt Sor Theod Nic 17 μλεονάξῃ Socr So: Theod Nic διαμένῃ Socr Soc Nic διαμένοι Theod 19 τω̃ν οἰϰείων] ἐϰτός τω̃ν ἰδίων Socr τω̃ν ἰδίων Soz, Theod (τω̃ν οἰϰείων B3 T) παϱοιϰιω̃ν Socr Theod ἀλλοτϱίους om. Socr 20 γενέσϑαι Socr Soz Theod Nic τω̣̃ ἰδίω̣ λαω̣̃ Soz TheodNic 21 εἰς εὐωχίας Soz Nic εὐχαῑς Theod λατϱείαις Theod α̌γοιεν] iiytev p βασιλείας] add. τε Theod σωτηϱίας xai βασιλείας Socr Soz Nic )

legati autem nostri et suscriptiones et nomina episcopurum uel legatorum perferent, sicut idem alia scriptura instruit tuam sanctam religiosamque prudentiam.

(5). Cum consedissent episcopi mansionis Nicheae, quae [*]( 2 meritis] praem. pro y 4 iidem alesius scriptura = libellus ; cf. Studien I 75 instruent Ualesius 5 in A falso sequens textus nurratiuus cum epistula coniunclus est, cj. notam ad l. 18 )

ϰαι σωτηϱίας xai είϱήνης, η̑ν ij θειότηςσοι είςτὸ διηνεϰἑς χαϱιείται.oi δè[*]( t )ήμέτεϱοι πϱέσβεις τάς re ύπογϱαϕὰς xai τὰς τω̃ν ἐπισϰόπων πϱοσηγοϱίας ϰομίζουσιν, οι̎τινες xai ἐξ αὐτω̃ν τω̃ν ϑείων γϱαϕω̃ν ιὴν σὴν ἀναδιδάξουσιν δσιότητα. [*](6 εἰ̕̕̕̕̕ςτὸδιηνεϰές σοι Theod 7 rt om. Socr Soz Theod 8 γϱαμμάτων Soz Nic όσιότητα ἀναδιδάξουσιν Theod 9 όσιότητα] ϑειότητα Socr Soz ϑεότητα Nic )[*]( 11 haec A 16 damnauerint y 17 susceperint y hoc y 18 EX- PLICIT (add. epistola C) AD CONSTANTIUM IMP add. AC 19 Ediderunt gesta secundum Fab uel Cou liaronius ad a. 369 n. XXXIII, Binius l 479, Ed. regia III 199, Labbe-Cossart II 802 sq., Hardouin I 719 sq., Coleti II 913 sq., Mansi- 314 sq. 21 INCIPIT A 22 euseuio A 23 episc A mansioni sutp. Cou Nicheae i. e. Thraciae) Nicaeae Cou )

mus, Taurinus, Lucius, Mustacius, Urbanus, Honoratus, Solutor, Restutus episcopus Carthaginis dixit: \'Scit prudentia uestra, consacerdotes sanctissimi, quod, cum Arimino de fide tractatus haberetur, contentio sic discidium fecerat, ut de sacerdotibus dei diabolo inmittente discordia fieret, atque exinde factum fuerat, ut in fratres nostros ego Restutus et pars episcoporum, quae sequebatur, Ursacium, Ualentem, Gcrminium et Gaium quasi in auctores mali intellectus sententiam promeremus, id est, ut a nostra communione segregarentur.