De errore profanarum religionum
Firmicus Maternus, Julius
Firmicus Maternus, Julius. M. Minucii Felicis Octavius Iulii Firmici Materni Liber de errore profanarum religionum. Halm, Karl, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 2, 1867.
si stupri praemia corruptor inquirit, si uiam optat sollicitationis addiscere, in sinu corruptae mulieris aurum Iouis uideat. si publicus parricida commissam sibi regni custodiam nefaria prodere cupiditate desiderat, respiciat ad eos qui Saturnum filio prodiderunt. quatenus ius laedatur hospitii uel quatenus amicitiae iura turbentur uel quatenus mensae conciliatio sancta uioletur si qui ad iniuriam pronus quaerit, ecce ordinem scelerum de Tantali casibus discat.
o facinerosae cupiditatis triste solacium! o hominum deflenda persuasio! o infelicis imitationis cruenta meditatio! scaenam de caelo fecistis et errantes animos per abrupta praecipitia crudeli calamitate duxistis, cum hominibus peccare cupientibus facinorum uia de deorum monstratur exemplis. sed in ista criminum lege, in ista confessione scelerum gratias agamus illis, qui etiam exitia et mortes deorum istorum nobis nescientibus prodiderunt, ut disceremus omnia per tot opstantes. fuit enim et aput ueteres, licet nondum terram inluminasset domini nostri Christi ueneranda dignatio, in spernendis superstitionibus religiosa constantia.
Diomedes pudicus ac sobrius Venerem uulnerat, Martem uincit et percutit: Oti et [*]( 3 et 6 aliquis a 3 aemulos rigore Oehler; at cf. Firm. Mat. Mathes. lib. IIII, 1 p. 86: inuido stridore 5 cruciatus Bursian (facinus idem habet in uerborum contextu): casibus P, casue a 7 uidet P II Herculis Pa II iberas a II abigerit P 8 si quis a, item uersu 18, et p. 95, 18 10 diis P: piis a 1\\ collegit Pa 11 posset Pa II admitteret P 14 ui- deat Iouis a 19 ecce Bursian: esse Pa II facinorosae edd. 21 scaenam P, ut emend. Wowerus: coenam a 22 abruta a 28 Iesu Christi a 29 Diomedis P 30 Oeti Pa, em. Woioerus )
o flagitiosa confessio! o * * deflendique cultus! o durae seruitutis miseranda conditio! ad istorum cultum deorum sanctos homines et deo deuota mente credentes sacrilegum tyrannorum traxit imperium, et ut huic facinori aliud facinus adderetur, mors est decreta nolentibus. ad theatrum potius templa transferte, ut in scaenis religionum istarum secreta tradantur, et ut nihil praetermittat improbitas, histriones facite sacerdotes: alter dignior locus religionibus istis inueniri non poterit: illic amores deorum uilis turba decantet, illic casus mortesque saltentur, illic deorum templis ab impiis et facinerosis magistris melius mens perdita et adulterium docetur et facinus.
Discite etiam, sacrosancti imperatores, uenerandum Alexandriae numen unde sumpsit exordium, ut communi nostra fragilitate detecta ad ueritatis exordium mortalitatis nostrae sermo [*]( 1 fialtae P 4 recepit a 6 herculis et ascuIapiuB P 7 pede P 10 et filium P ut uidetur: Hic ex Creta a; in fol. 12b et 13* multa obscurata sunt et uix legi-possunt \\I ....I tiuus P, quod recte Bursianus supplesse uidetur, a Spartanis a, unde J. Fr. Gronouius a fpatre Iano 13 deceptus in P fere euanuit 14 miserabiles suppleuit ed. princ. in loco plane obscurato, sed monet LorenE hoc uocab. pro spatio longius esse; hinc suppleas inpii uel nefandi 15 et Deum d. m. colentes a 22 saltentur scripsi: saltatores P, litteris sic a manu recent. renouatis (ex uetere scriptura testeLorenzio nihil apparet nisi extrema littera, quae r fuerat); saltatores exhibeant coni. Wowerus, salt. saltent Oehler; loci fere conclamati qui sequitur emcndatio admodum incerta est II illic deorum in templis a, illis d. in templis Wowerus 26 aumpserit a II ut communi )