De Situ Hierusolimitanae Urbis Atque Ipsius Judaeae
Pseudo-Eucherius
Pseudo-Eucherius. Itinera hierosolymitana saecvli IIII-VIII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 39). Geyer, Paul, editor. Prague, Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1898.
Hierusalem ab Aelio Adriano Aelia uocitatur, nam post subuersionem Titi conditoris Aelii nomen cum opere suscepit. Natura loci edita adeuntibus eam qualibet ex parte haut dubie ascendendum erit, diutino quippe, sed molli tractu adsurgit. Situs ipse urbis paene in orbem circumactus est non paruo murorum ambitu, quo etiam montem Sion quondam uicinum iam intra se recipit, qui a meridie positus pro arce urbi supereminet. Maior ciuitatis pars infra montem iacet in planitie humilioris collis sita.
Mons Sion latere uno, quod aquilonem respicit, clericorum religiosorumque habitationibus sequestratur, cuius in uertice [*]( A + U), In ne dni nri ihu xpi. Incipit opusculum sancti Eucherii episcopi de situ hierosolimae uel iudae E Epistola Eucherii episcopi ad FauBtum presbyterum V titulus deest P 1 Faustino EV 2 urbis hierosolimę E hierusolymitanae urbis V 3 uel om. PV agnitus PV compertus EV brebiter E 4 brebi et ipsum E breuique ipsum V breui id ipsum P pfacione V 5 defusione quamquam P 6 decus et praesidium meum om. E 7 helio E hadriano V helia E uoci... ur E 8 aeliae P helii E 9 aedita P adeuntibus] adeuntibi P aiunt V eam] eum E om. V aut dubiae P 10 molliter tracto P assurgit Y 11 urbes P pene hinc in E urbem P est om. PV parbo E 12 syon, ,,;c semper V 13 quia a E oppositus E arche E archae P urbis EP 14 ciuitates P infra] suptu E planiciem PV planitiae E 15 umilioris E 16 quo E aquilone excipit P 17 religiosoremque P frequentatur P uerticem P )
Celebriores tres sunt portarum exitus, unus ab occasu, alter ab oriente, tertius a septentrione ingressis a septentrionali parte urbem.
Primum de locis sanctis pro conditione platearum deuertendum est ad basilicam, quae Martyrium appellatur, a Constantino magno cultu nuper extructam. Dehinc cohaerentia ab occasu loca uisuntur Golgotha atque Anastasis; sed Anastasis in loco est resurrectionis, Golgotha uero medius inter Anastasim ac Martyrium locus est dominicae passionis, in quo etiam rupis apparet illa, quae quondam ipsam adfixo Domino crucem pertulit. Atque haec tamen extra montem Sion posita cernuntur, quo se ad aquilonem deficiens loci tumor porrexit.
Templum uero in inferiore parte urbis in uicinia muri ab oriente locatum magnificeque extructum quondam miraculum fuit, ex quo parietis unius in ruinis quaedam pinna superest reliquis a fundamentis usque distructis. Paucae illic cisternae in usum [*]( 1 planiciem P monacorum E cellolae P optinuerunt EV obtenuerunt P circundantes V 2 quae] que P quia V ut fertur PV ab om. E fundata in ramra E loci surrexit refatatus E 3 ob quod V ibi om. PY promissum quondam PV quondam promisso E 4 deum E paraclito E paraclyto V repleti cum correctura E 5 caelebriores P 6 septentrione ingressis a om. PV io septentrionale P septetnali, corr. 1. m. V 7 urbis PF 8 de] e E diuertendum EV 9 uaselicam E martirum E martyrum P 10 nuper om. PY coherentia P 11 loca om. V golgota P atque] et E anasthasiB bis E 12 locn est dmce res. E anastasin P anastasis E 13 martirum E 14 aparet E illa om. PV condam E ipsa E apsam V adfiia E afixo P affixo V domini E domino corpore PV 15 adque E positae PV cernnuntar E 16 difficiena P porregit P porrigit V 17 inferiori EV in uicinia] inuina E 18 instructum E conda E 19 ex co E parietes P ruinas PV 20 a fundamenta P ad fundamenta V destructis V usus E )
Vicina templo Bethsaida piscina gemino apparet insignis lacu, quorum alter hibernis plerumque impletur imbribus, alter rubris est discolor aquis.