Libellus Adversus eos qui contra Synodum Scribere Praesumpserunt

Ennodius, Magnus Felix

Magnus Felix Ennodius. Magni Felicis Ennodii Opera Omnia (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 6). Hartel, Wilhelm, editor. Vienna: Gerold, 1882.

. Cuius uocem beatus Paulus excepit et illa qua semper usus est eloquii intonuit libertate, apostolorum principem lenitatis incessens, quod fluxis et profligatis mentibus parentis adhuc seruaret. affectum nec in profundum ductis ulceribus ferro medicante succurreret, rescindenda docens laminis secreta morborum et manifestae desperationi salutiferum esse uulnus adhibendum, ne, dum manus medici per impietatem a sectione carnis corruptae suspenditur, de abstinentia teli inuitetur exitium, quia, dum parcit aegris dextera, curandos interficit, [*](3 Ps. 75, 6 ) [*]( 1 luxuriam AR agrieulis B 2 uentelubra B1 repperiunt BLBV ea sant addidi, om. libri 8 uiri om. Bm 4 Bomnam ART km̃ι T 6 ammonitionem BT 8 diu in] diuini Rm exicitata ABm 9 peccantum T 10 delicitis A 12 secuta Rm 13 romam caput T capad B 14 pontificem T, pontificis Rm, pontificiis A 15 dispectam B 16 exceepit R qua∗ B 17 ẽ∗ T 18 incesritis Rm prolgatia B 19 apo] ne Bm 80 rescondenda B lamminis LTV morborum et maaifeeto Tin ru. 31 manifeate BRTm disperationi B, desperationis T 22 ∗∗pietatem (im cras. m. 2 ?) V, pietatem Sirm., nimiam pietatem fort. affectione A 23 innidetur L 24 aeg∗ris (e erus.) L dexteri R interfecit B )

325
nec grandis est differentia, utrum letum inferas an admittas. mortem languentibus qui cum possit non excludit inflixit. his ergo aduersus eos oris ianuam patefecit alloquiis:

"Omnis qui iudicas, in quo alium iudicas, te ipsum condemnas: eadem enim agis qui iudicas. scimus autem quia iudicium dei est secundum ueritatem in eos, qui talia agunt, et iterum: beatus qui non iudicat, inquo probat se ipsum. quae malum ratio est, ut praedicet non furandum qui furatur et prodigam uerecundiae frontem nube uestiat inpugnationis alienae? nemo recte monitoris personam suscipit, nisi qui actibus suis errata condemnat et amorem innocentiae conuersatione demonstrat. nam adiacet etiam publicanis amica moribus uitia damnare sermone et sceleratioribus linguae officiis punire quod diligunt, quasi non quoddam genus sit maiorum excessuum, dare rei affectum labiis, quam mente despicias, et ingenii uirus conloquii melle uestire. haec sic ago, quasi si uobis esset pudor pudicitia uenustas affectu(s aut cu)i liceret accusare doctorem et aduersus electum oris liuidi morsus aptare, cum ante futuri praescius per epistulam ad uos datam plena uoce monuissem: quis accusabit aduersus electos dei ? deus qui iustificat: quis est qui condemnet? et iterum: o homo, qui iudicas eos qui talia agunt et facis illa, putas quoniam effugies iudicium dei ? an diuitias [*](4 Eom. 2, r 7 Rom. 14, 22 21 Rom. 8, 33 22 Rom. 2. 3 ) [*](_1 letum LV, loctum R, lotum A 3 adiaquiis A, aliquis Rm 5 condempnas R qui B, quae ALRTV 6 autem om, Rm. 7 eis 9 8 malum ratio! ratio non R t prodigiam A 10 nubae A 11 recte B 12 condempnat AR 13 poblicanus AR dampnare B 14 sermone (ne ex nia ? corr.) L, Mtmo B see- leratoribus L 18 quoddam T in ras. 16 dispfcias B 17 Si om. Rm 18 uennatus R affectus aut cui scripsi, affectui AB LTV, affectu R et om. T 19 auduersus T in ras. libidi B aMare B futura Bm 20 preeciuB LTV pleni T 21 accussuit B eteetua Lx 22 condempnet ALR, condemnit B* 28 iudicasetis (eos om.) A et om. B putea T )

326
bonitatis eius et patientiae et longanimitatis contemnis ? accusatis malitiam repleti iniquitate fornicatione anaritia nequitia inuidia homicidiis condemnatione dolo malignitate, superbi elati inuentores malorum, parenti non oboedientes, insipientes incompositi sine adfectione sine misericordia. docetis fornicantibus neminem esse miscendum, adulteri Laurenti aut sequaces aut praeuii, per quos ille aut exseruit quae habebat toxica aut quae effundens monstrauit accepit. post illam inlecebrosae communionis maculam et pestem toto orbe exsecrabilem sacerdotes dei quasi obsoleta corporatos communione culpatis: reos putatis esse qui subiere consortium nullo teste conuicti, et sectamini hominem toto ecclesiasticae inscriptionis non dicam stilo sed ense perfossum. quod licet non licet et quod non licet licet. quemadmodum Iamnes et Mambres restiterunt ueritati, sic et uos mente reprobi, circa fidem proditores, proterui inflati, amantes uoluptatem magis quam deum, habentes speciem quidem pietatis, uirtutem autem ipsius abnegantes. s o uim doloris interni ! qui\' nequit expedire quod concepit, qui profundis ingestum uisceribus loquendi affectum, quem imperauit, inrumpit. nihil uobis ultra plus eloquar: quod de oratione remanet lamenta subplebunt".

Post haec si inter manus medicorum curatione aegrescitis [*]( 2 Rom. 1, 29 15 II Tim. 3, 8 et 4; ef. Gen. 7, 11 , ) [*]( 1 contempnis ABLBV 2 accusates B malidam LV firnicatione] inmunditia add. ARm 8 condempnatione AL, contempastione B 5 parentibus Bbm 6 imcompositos B 7 laureotii ALRTV 8 ***sequaces T exercuit ARTm 9 autq; A, atque B, aut m accipit B, quae accepit m 10 exsecrabilem AB 11 sacerdotis B obsoleta (eta in ras.) T, obsolita ABL JPBVb corporatoe T in ras., conporatos B, comparatos ALR Vbm 13 eclesiasticae inacribtionis B 14 ense* B 15 iamnis B\'LBTV membris B, mambris RTV, manbris A, mabris L 17 proterbi B* 19 petAtis T 00 nequid B 22 imperaai AB, imperat ui m ultra uobis B 24 aegrescites B, egrestitie AB. )

327
nec aliqua a coepto salutis consideratio uos reducit, saltem orbis parentem urbem uestram respicite : ipsa uos post defensores suos apostolos maerens adgreditur, ipsa conpellat et, I ei quid est pietatis in reliquum, orditur impetratura sermonem :

"Me, quam dei summi templa repudiate fanorum cultibus et nouae lucis nitore gaudentem fecerunt, ecce conspicuam, quam post sacella sordentia et multo pecudum tabo polluta ab hostiarum cruore dominici et apostolici sanguinis effusio purgauit, quam reducta post longum sanitas febrium fecit delubra contemnere, quam a uictimis liberauit oblatio, quae pacem Christi per idolorum inimicitias adquisiui, cui I non fuerunt pene numerosiora dona quam numina, quam religio sua reddebat uaria deuotione mendieam, quam egestas oppresserat frequentia a diis suis beneficia postulantem, quae Curios Torquatos Camillos, quos ecclesia non regenerauit, et reliquos misi plurimae prolis infecunda mater ad tartarum, dum exhaustis emarcui male feta uisceribus, quia Fabios seruata patria non redemit, Deciis multo sudore gloria parta nil praestitit. profligata est operum sine fide innocentia: criminosis iunctus est aequi obseruantissimus, quia Christum ignorauit, Scipio. per totam uellem stilum ducere, ei orbatae pectus pateretur, infantiam. sed quisquis lamentationis trans acta relegit, lacrimarum tempora uidetur optare. nemo creditur d [*](1 a om. ALRTV saltim B 3 merens ABLRTV 4 quid est] quidem A 6 gaudentem APb, gaadente BLRTVw ecce scripsi, esse libri conspicuum V1 7 quam postquam B 8 effusio P* et Sirm., effusione ABLP1RTVbm 9 fecit om. Rm 10 contempnere ABLRV quem L 11 per] post m adqaisiuit B 12 innamerosiora T* r. sua] religiosaa Sirm. 13 oppraesserat B 14 dis BL V 15 curius B, carios familia Å torquatue B, torquatua A camelloa B 16 infoecunda Rb thartarum B, tartharum A 17 faeta LB V fabius B 18 decus Lm nihil A 19 profugata ARm criminosi V 20 iuct*us (att. n ex a corr.) B 21 uellim B acte si] non ARm 22 pectus] sustinere add. ARm trans B 23 ne*legit (g eras.) L * obtare A )

328
adisse quorum relatione non laeditur: qui siccam faciem de filiorum funeribus referens seruat certo teste crudelitatis arguitur. illa posteritas plus maeroris adtulit perdita, quam iucunditatis adquisita. relegamus tamen quibus mutata sint ista successibus, ecce iam in illo sacrario libertatis nihil seruile de idolorum cultibus inuenitur; ecce honorum corona, orbis genius, flos Romanus, quae diu uenerata est, plena sanctitate calcat altaria : ecce iam curia mea ad caelum uocatur laudatur accipitur, nec possum dicere, perdidisse me sobolem post gratiam baptismi quam uel repentina mors abstulit. multos trabearum uel curulium possessores supremus regnator sine dispendio cultus aut dignitatis amplectitur pene iam terreni munificentia triumphi diuinum mercatur affectum, et hoc ad Christi gratiam proficit, quod mundo studetis me uenerabiles. mentior, nisi egena agmina consulatus uestri in subsidio miseriarum praestolantur aduentum, etenim purpura uestra, qua anni uocabulum nobilitatis, subripientem miseris uestimentorum largitate pellit algorem, prope iam iterum necessitatibus ferunt auxilium decora fastorum, et ueteri infidelitate deposita ia tali praeparatione census dispendia efficiuntur lucra animarum, ecce nunc ad gestatoriam sellam apostolicae confessionis uda mittunt limina candidatos, et uberibus gaudio exactore fletibus conlata dei beneficio dona geminantur". [*]( 1 odisse BV, non odisse ALRTV nisi quod in V fi postea in mg. add, m. 1 loditar BL 2 argaetur B 3 meroria ASL* RTV1 memoria L1 taquam Lx 4 iocunditatis ART, ioconditatis L1 5 istas B seruire AR 7 geniis R 9 perdedisse B 10 subolem 4 quem Å uel] et BLm 11 sapraemus B 12 m T in ras. caltiq; A dignitates B1 14 profecit B mundis A 15 mentito A aegena B consulatur R, consolatur A 16 prestolatar T 17 qua. T, qdo ABm nobllitatis (is in ra̧s.) B subrepentem exspectes miseriis Lx 18 algorum V1 19 fuerunt ARm 28 uda*mittunt T, ut amittwt B, gel amittunt Am, vel ãmittunt R 28 exactore* (m ? eras.) B collata M in ras. di T in vas. )
329

"Quis tempore, quo pretiosis siccamus ubera partubus, quo prolem nostram aeterna genetrix rursus paritura nunc suscipit, cuius post primam natiuitatem grandaeuis fetibus aluus impletur, quae mihi prolem regenerando dulcem facit esse quam peperi, quae ad M uenientes senium facit exuere et ad uitae principia redire confractos, quis hanc felicitatem, rogo, interpellatione commutat?. quis per discordiam uiperina mente consitam aurei mihi saeculi iubet perire beneficia? quis in renouatione mea occasum clandestinus inspirat et per blandae frontis speciem inimicitiis uires adquirit? generosam in tali negotio prosapiem non agnosco. si qui sunt tamen summorum; quos uilibus tempestatis huius procella sociauit, aliis auctoribus facinorum participatione maculantur. splendor sanguinis, etsi communionem criminum incurrit, nescit tamen ducem se praebere peccantibus. habeat forsitan reatum de neglecta cautione, non habet dignum supplicium de scelerum principatu. sub quadam uerecundia iungitur delinquentibus qui ad adulta iurgia conuocatur: non meretur desperationem perditi, in quo facilis tantum credulitas inprobatur. uos potius uideo, triuiorum germina, uos agnosco, in quibus naturae uilitas conuenientes sibi mores peperit, quos degenerasse claritas fuerat, qui per mentitae titulum religionis gaudetis inpunitate uitiorum, quorum labia numquam aut honorum sapor tetigit aut quietis, qui fas omne origini parendo uiolatis, quos de latebris et specubus productos praesens causa monstrauit. quis ante [*]( 1 pneciosis BLTV siecamas om. Bm partibus BT, partibus Rm 2 genitriz ATV 3 grandeuis ABLRTV fletibus Lm alius B imple*tur (aV eras.) B 5 uenientes facit T nita A 6 interpellationem AB 7 committat Am..... 8 consitam scripsi, conpoaitam libri 9 clandutinus B, clamdestinas t BT, clandeetinam A per b.] pro bandae B 10 frondit V adquiret B 19 actoribus T, auribus B 14 commanem B 15 habeat B, habet ALBTVb forsitan* T 16 subplicium A 18 disperationem B 19 crudelitas Tm et Sirm. tribioram B 90 edilitas A 28 bonorum b 24 omnem AB 25 specibni B productns B caasam BV* )

330
concinnationem, mali huius, qui essetis, agnouit ? diu feuistis secreta, quibus nos nox generationis abdiderat. redite potius ad amicam caecitatem: nobis serenam et diurnam lucem relinquite: concordiam ecclesiae aut absentia aut correctione praestate. si tamen uultis uos numerari inter splendidas prosapies, actuum emendatione cognoscam". [*]( 3 dininam Pb 4 eclesiae B aut a.] ut absentia B correctionem A 5 prare T uultis (ul in ras.) V 6 actem Rm, act∗ũ L cognoscam] finit add. B )
331