Epistulae

Cyprian Saint, Bishop of Carthage

Cyprian. Saint. S. Thasci Caecili Cypriani Opera omnia, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 3.2). Hartel, Wilhelm von, editor. Vienna: Gerold, 1871.

Tunc deinde quantus adrogantiae twqior est, quajita humilitatis et lenitatis obliuio, adrogantiae suae quanta iactatio, ut quis aut audeat aut facere posse se credat quod nec apostolis concessit Dominus, at zizania a frumento putet se posse discernere ant quasi ipsi palam ferre et aream purgare concessum sit, paleas conetur a tritico separare, cumque apostolus dicat: in domo autem magna non solum uasa aurea sunt et argentea, sed et lignea et fictilia, aurea et argentea uasa uideatur eligere, lignea uero et fictilia contemnere abicere damnare, quando non nisi die Domini uasa lignea diuini ardoris incendio [*]( 7 Eph. 4, 2. 3. 19 II Tim. 2, .20. ) [*]( 1 schisaaticus C Beuper om. B initia sua (JR 4 posse BCQB a om. B 5 unitatem B desciscere Q, desisteret P, discederet B, discesserit C quanto 01 moneat CR 6 se medipsos B sustineanras om. Q (exh, M) quam] quando B 8 dilectione] dignatione B 9 coninnctionem BQ I qui... pacis otn. C 11 a om. BCR episcopis 01 18 pacem] habere add. B 14 tum v quantus ... p. 644,1 frangantai exh. August. de baptismo contra Donat. IV 18 timor C humilitas B 16 et arrogantiae Aug. 16 qui C* aut audeat] audeat Aug. se posse v se credat] secreta M (se credat Q) 17 zesania B se putet Q posse L s. I. m. 2 18 aut] nt B paleam C et L ex palam m. 2 sit ex est Cm. 2 20 sunt uasa aurea Aug. 21 linea L, lignea uero C aurea ... fictilia om. C uideretur M\' (uideatur M\'Q) 22 abigere B, et abicere et Aug. 23 in die BV Aug. a dinini B\', a diuina 01 ) [*]( 41* )

644
concrementur et fictilia ab eo cui data est ferrea uirga frangantur.

Aut si se cordis et renis scmtatorem constituit et iudicem, per omnia aequaliter iudicet et cum sciat scriptum esse: eccesanus factus es, iam noli peccare, ne quid tibi deterius fiat, fraudatores et moechos a latere adque a comitatu suo separet, quando multo et grauior et peior sit moechi quam libellatici causa, cum hic necessitate, ille uoluntate peccauerit, hic existimans sibi satis esse quod non sacrificarit errore deceptus sit, ille matrimonii expugnator alieni uel lupanar ingressus ad cloacam et caenosam uoraginem uulgi sanctificatum corpus et Dei templum detestabili conluuione uiolauerit, sicut apostolus dicit: omne peccatum quodcumque fecerit homo, extra corpus est: qui autem moechatur, in corpus suum peccat. quibus tamen et ipsis paenitentia conceditur et lamentandi ac satisfaciendi spes relinquitur secundum ipsum apostolum dicentem: timeo ne forte ueniens ad uos lugeam multos ex his qui ante peccauerunt et non egerunt paenitentiam de inmunditiis quas fecerunt et fornicationibus et libidinibus.

Nec sibi in hoc noui haeretici blandiantur quod se dicant idololatris non communicare, quando sint apud illos et adulteri et fraudatores qui teneantur idololatriae crimine secundum [*]( 4 Io. 5, 14. 13 I Cor. 6, 18. 17 II Cor. 12, 20. 21. ) [*]( 1 confrangantur B 4 qua aequaliter Q, quae qualiter BM esse om. B 5 es] est C 6 a latere] altctere C adque a] aequa C 7 separat B, sepa∗∗ret Q (separaret M) multa Va, mulo R et grauior] grauior Q maechia CQV, mihi B 9 existimat CQR quod] ut add. 8.1 C sacrificarit scripsi, sacrificari P, sacrificaret CLQBV, sacrificauit B errorem B, terrore P 10 matrimonio B expugnato B, eipugnator P, expugnatus C alieno B 11 cluacam C1R1 caenosum B, eccendum in adcendendum corr. Cm. 3 nnlgis C1 P et dei] si deus L 12 conlnbion Q 14 moechatur] fumi-. catur CR 15 penitentiam C, penitia B 18 luceam Lx iis Q 19 poenitentia R de] in BCQR 20 prius et om. C 21 nec ... p. 645,7 seruitus exh. Augustin. I. c. IV 7 noni in hoc Aug. se} ai B idolatriis BB 22 sit B et apud illos Aug. 23 idolatriae BCLQ, idolatria B secundum a. dicentem om. Aug. )

645
apostolum dicentem: hoc enim scitote intellegentes quia omnis fornicator aut inmundus aut fraudator, quod est idololatria, non habet reditatem|reditatem in regno Christi et Dei. et iterum: mortificate itaque membra uestra quae in terra sunt, exponentes fornicationem inmunditiam et concupiscentiam malam et cupiditatem, quae sunt idolorum seruitus, propter quae uenit ira Dei. nam cum corpora nostra membra sint Christi et singuli simus templum Dei, quisque adulterio templum Dei uiolat Deum uiolat, et qui in peccatis committendis uoluntatem diaboli facit daemoniis et idolis seruit. neque enim mala facta de sancto spiritu ueniunt, sed de aduersarii instinctu et de inmundo spiritu natae concupiscentiae contra Deum facere et diabolo seruire conpellunt. ita fit ut si peccato alterius inquinari alterum dicunt et idololatriam delinquentis ad non delinquentem transire sua. adseueratione contendunt, excusari secundum suam uocem non possint ab idololatriae crimine, cum constet de apostolica probatione moechos et fraudatores quibus illi communicant idololatras esse. nobis autem secundum fidem nostram et diuinae praedicationis datam formam conpetit ratio ueritatis unumquemque in peccato suo ipsum teneri nec posse alium pro altero reum fieri, cum Dominus praemoneat et dicat: iustitia iusti super eum erit et scelus scelerati super eum [*]( 1 Eph. 5, 5. 4 CoL 3, 5. 6. 22 Ez. 18, 20. ) [*]( 1 quia] quod C sed d 8. 1. 3 idolatria CBLQB habent BCB 4 et dei om. B itaque om. B 5 in terra] terrena CBV, super terram Aug. et exponente C et et te B.l., om. Aug. 6 et inmunditiam B et concupiscentiam om. L cupiditatem] auaritiam Aug. 7 quae sunt] quod est C, quae est Aug. quae ueniet C, quia euenit B 9 sumus M (simus Q), fuimus B dni B quisquis v 10 dum B deum uiolat om. Q uoluptatem Q 13 dum B 14 fit om. B peccat alter ius inquinari alieni C 15 idolatriam CLB, idolatria BQ delinquentes B derelinquentem Bl 16 contendit C ezcusare qui C qui a. 1. 17 possunt C idolatriae BCLQB crimine] add. C m. 2; immunes esse constet om. B 18 mecos C illic Q 19 idolatras LB, idolatrias BQ (idololatrias M), idolatres C 21 alimn] alterum CBv 22 deus CPB )
646
erit. et iterum: non morientur patres. pro filiis et filii non morientur pro patribus. unusquisque in peccato suo morietur. quod legentes scilicet et tenentes neminem putamus & fructu satisfactionis et spe pacis arcendum, cum sciamus iuxta, scripturarum diuinarum fide? auctore et hortatore ipso Deo et ad agendam paenitentiam peccatores redigi t ueniam adque indulgentiam paenitentibus non denegari.