Epistulae

Cyprian Saint, Bishop of Carthage

Cyprian. Saint. S. Thasci Caecili Cypriani Opera omnia, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 3.2). Hartel, Wilhelm von, editor. Vienna: Gerold, 1871.

Scripserunt autem mihi quidam de lapsis humiles et mites et trementes ac metuentes Deum et qui in ecclesiis semper gloriose et granditer operati sunt et opus suum numquam Domino inputauerunt, scientes illum dixisse: et cum haec omnia feceritis, dicite: serui superuacui sumus, quod debuimus facere fecimus. quae illi cogitantes et quamuis libello a martyribus accepto, ut tamen ad Dominum satisfactio ipsa admitti possit, orantes scripserunt mihi se delictum suum cognoscere et paenitentiam ueram agere, nec ad pacem temere aut inportune properare, sed expectare praesentiam nostram, dicentes pacem quoque ipsam, si eam nobis praesentibus acceperint, dulciorem sibi futuram. quibus quantum gratulatus sim Dominus testis est, qui dignatus est ostendere quid eiusmodi et tales serui de eius bonitate mereantur. quas cum litteras [*]( 12 Luc. 17, 10. ) [*]( 1 optotamus T, optamus ante omnes txh. to in om. T 3 esse nolunt Z, nolentes esse (t 4 in om. μ 5 dignantnr w, dignatnr μ 6 oportet esse ϕ qui] atque Z 7 memores] merores Tw curant satiffacere eo dno μ s. l. m. 2 deo ... facere om. ϕω deo debeant nec T, cum se magis sciant Z 8 ecclesiam Z 9 nuper quidam Zfiv 10 ac] et Zϕμωυ dum Zμ ecclesia Zpv 11 qumquam om. Oxon. 12 scientis T illum] eum Z omnia om. w 14 illic Τμ quonis fi 15 a om. Zμ a dominum T, a dno uv 16 ipsa] sna Zv, sa T, sns fi posset Z se] sed (t, sine T 17 cognoscere suum ϕ agere neram μ 18 pnsi pntiam ϕ, penitentiam ω 19 docentes Z earn] a ft 20 gratulatim rp sum Z<p 21 est om. T qui d. est om. μ dignatus] potens Z ostendere corr. in ostendens μ m. 2 quid de Z hninsmodi tp 22 et] est μ de om. μ, et w bonitatem μ, benignitate Zμυ quas cum litteris cp, litteras quas cum μ, quas litteras cum Ztov )

568
acceperim et nunc aliud scripsisse uos legerim, peto discernatis desideria uestra et quicumque estis qui has litteras nunc misistis nomina uestra libello subiciatis et libellum cum singulorum nominibus ad me transmittatis. ante est enim scire quibus rescribere habeam. tunc ad singula quae scripsistis pro loci et actus nostri mediocritate rescribam. opto uos, fratres, bene ualere et secundum Domini disciplinam quiete et tranquille agere. ualete.

CVPRIANVS PRESBVTERIS ET DIACONIBVS FRATRIBVS S.

Integre et cum disciplina fecistis, fratres carissimi, quod ex consilio collegarum meorum qui praesentes erant Gaio Didensi presbytero et diacono eius censuistis non communicandum, qui communicando cum lapsis et offerendo oblationes eorum in prauis erroribus suis frequenter deprehensi et semel atque iterum [*]( 1 nuper acceperim Zo uos scripsisse Z, scripsisset uos T 2 nunc p 8. 1. m. 2 3 nostra libellos ut sciatis μ 1 cum om. w 4 ad me tr.] admittatis qpw 5 habeam] debeam Tcpw 6 nostri om. qp scribam Z fratres om. ϕω ; carissimi semper add. Zpv 7 et ... ualete om. Zp. tranquile T, tranquillitate w1 8 ualete om. T1. — Epistola Cipriani aduersus lapsos qui illic scripserant explicit T, Explicit ad lapsos qui illi de usurpata pace scripserint Z, om. ϕωμ. - ) [*](Epist. XXXIIII. — Incipit (om. cp) epistola cipriani (om. 9) ad clenim de eis C (his <p) qui temere lapsi communicauerunt et Philumeno (in ras. T, phylemone qp) et (om. T) Fortunato hyppodiaconis (hypodiaoono T) et Fauorino acolito (acholyt T) Ttp, Cipriani ad clerum emendatio quod non communicauerint iis qui temere communicauerant lapsis et de penitentia Philemone et Fortunato hypodiaconis et Fauorino accolito insignis epistola W, Incipit ad eosdem (praemittitur: ad presbyteros et diaconos explicit) Z fol. 186*, Incipit ad eosdem de Gayo pidendi et eius diacono qui pro lapeis communicauit z fol. 235a. — 10 presb. et diaconis Z, clero s fratribus] Gaclodi consistentibus add. 10 11 ex om. v, ex eo qI 12 meorum] eorum Z aderant Zcp gaio dianensi Z, gaglodudensi t, gaclodidensi to, gailididensi cp sed ili corr. in do m. 2 13 censui Z, sensuistis to non] hmoni Z qui cum Z 14 et] ut z eorum om. Tt in prauis] improbis z 15 atque] ac Z )

569
secundum quod mihi scripsistis a collegis meis moniti, ne hoc facerent, in praesumptione et audacia sua pertinaciter perstiterunt, decipientes quosdam fratres ex plebe nostra, quibus nos omni utilitate consultum cupimus et quorum saluti non adulatione corrupta sed sincera fide prospicimus, ut uera paenitentia et gemitu ac dolore pleno Deum deprecentur, quia scriptum est: memento unde cecideris, et age paenitentiam, et iterum loquitur diuina scriptura: sic dicit Dominus: cum conuersus gemueris, tunc saluaberis et scies ubi fueris.

Ingemescere autem et agere paenitentiam quomodo possunt quorum gemitibus et lacrimis intercedunt quidam de presbyteris, ut communicandum cum illis temere existiment, nescientes scriptum esse: qui uos beatos esse dicunt, in errorem uos mittunt et semitam pedum uestrorum turbant. merito salubria nostra et uera consilia nihil promouent, dum blanditiis et palpatione perniciosa salutaris ueritas impeditur, et patitur lapsorum saucia et aegra mens quod corporaliter quoque aegri et infirmi saepe patiuntur, ut dum salubres cibos et utiles potus quasi amaros et abhorrentes respuunt et illa quae oblectare et ad praesens suauia uidentur esse adpetunt, perniciem sibi et mortem per inaudientiam et intemperantiam prouocent nec [*]( 7 Apoc. 2, 5. 8 Es. 30, 15. 14 Es. 3, 12. ) [*]( 1 a om. rp amoniti ne z, moniti ut non Z, monitione to hoc om. Z 2 pstiterunt T 4 omniJ ipsi Z utilitate] subtilitate Z, humilitate v adulationem T, adolatione Z 5 corrupta] composita zv, cohorta Z ueram paenitentiam TcpwZ nisi quod Z habeant add. 6 ac] et ϕυ pleno om. to dominum Zzv, domini T precentur io, deprecemur supplices rp sed supplices exp. m. 2 7 caederis T1 8 scriptura diuina Zϕωυ sic] sicut ϕω 9 saluaueris T sciens 10 12 interdunt corr. in intendunt T compbris B 13 cum om. Z quia scriptum est zv 14 beatos] felices zv esse om. Zzv errore a 15 mittunt uos T semitas z nostrorum T1ω 16 consilia et uera tp blandimentis Z 17 palpationibus perniciosis Zzυ 18 patitur Zz, ponitur Trpw; sopitur fort. sauciam T, audaciam Z et om. Z , aegre T, erga ω quod om. T, et Zrpto 19 saepe] se Z ut om. w cum z 20 quasi aborrentes Z quae] que et Z 21 perniciem om. Z, pnciem to 22 per om. z inobedienciam s prouocant Tl proficiat Zwv )

570
proficiant ad salutem artificis medella uera, dum blandientis decipit dulcis inlecebra.

Vos itaque secundum litteras meas fideliter et salnbriter consnlentes a consiliis melioribus ne recedatis. legite uero has easdem litteras et collegis meis, si qui ant praesentes fuerint aut superuenerint, ut unanimes et concordes ad fouenda et sananda lapsorum uulnera consilium salubre teneamus, tractaturi plenissime de omnibus cum conuenire in unum per Domini misericordiam coeperimus. interea si quis inmoderatus et praeceps siue de nostris presbyteris uel diaconis siue de peregrinis ausus fuerit ante sententiam nostram communicare cum lapsis, a communicatione nostra arceatur, apud omnes nos causam dicturus temeritatis suae, quando in unum permittente Domino conuenerimus.