Carmen Apologeticum

Commodianus

Commodianus. Commodiani Carmina. Dombart, Bernhard, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 15, 1887.

  1. Quod filium dixit, cum sit Deus pristinus ipse.
  2. Hic praeibat eos in columna nubis et ignis,
  3. Quando de Aegypto liberauit illos ad unum.
  4. Hic crudele nefas inperat de unico nato,
  5. Vt probaret Abraham, cui dixit: Parce! (d)e caelo
  6. Angelus. Et Deus est, hominem totidemque se fecit,
  7. Et quidquid uoluerit, faciet: ut muta loquantur.
    8. [*]( 119 Exod. 13, 21 622 Gen. 22, 11 )[*]( 611 quasi MP1; casso JK; si Ld sacculo M (cf. Instr. 19, 5) ; saeculo P1υ C12 qui Deum P1υ quid cum M 113 eecularia M 614 summo] o glutinatoris opera ablatum 615 Ipsa spes MdL (com.); Ipsa spes est P\' (s. u. l.); P3: Ipse apes est uel Spes est (sine ipse), quod receperunt Lb R deo MPl Ld; Domino Lb B 616 Foeda] o in M initio omiswm m. 1. add. uite future M 617 totus uersus a Pitra omissus erat; cf. S. 107 p. 795 illo scripsi; ille M 618 filium dix cum M (P2 falso: dixit eum, cuius loco P3 suspicatur: \'dixit quum\'); filium se dixit P1R; filius dicitur Ld sit Deus] erat Deus Ebert (p. 392) Lb; Deus sit 12 119 preibat M eos MPl Iudaeos R; Deus Ld 120 egypto M 621 inperat M 622 de caelo scripsi (cr. Cypr. p. 67, 8 H.); ę celo M; e caelo (coelo) P1υ 623 totidSque se fecit Mj totidem qui refecit P1 (s. u. l.) v; totidem qui se fecit Lb 622 sq. uulgatam uerborutn distinctionem \'e caelo Angelus. Et\' mutauit Wilh. Meyer, Abh, p. 306; sed cf. Cypr. I. c.: Et uocauit eum angelus Domini de caelo et dixit illi etc. 623 post fecit in M additum signum: :, quo pertinet signum: bp : imo margine scriptum, quo praemisso uersus 624 et 625 primo omissi altera manu supplentur 624 quidquid P1υ; quitquit M uoluerit P1 (8. u. l.) v; ualuerit M muta M (ut Knoellio uidebatur) P1υ; at P\' dicit: \'diserte habet codex: multa\'; ibidem proponuntur lectiones: muti, muli_. )
    156
  8. Balaam sedenti asinam suam conloqui fecit .
  9. Et canem, ut Simoni diceret: Clamaris a Petro!
  10. Paulo praedicanti dicerent ut multi de illo,
  11. Leonem populo fecit loqui uoce dioina.
  12. Deinde, quod ipsa non patitur nostra natura,
  13. Infantem fecit quinto mense proloqui uulgo.
  14. Hic erat uenturus conmixtus sanguine nostro,
  15. Vt uideretur homo, sed Deus in carne latebat.
  16. Non senior ueniet nec angelus, dixit Esaias,
  17. Sed Dominus ipse ueniet se ostendere nobis.
  18. Hunc mare pertimuit, hunc uenti, hunc tartarus ipse;
  19. Agnouit Dominum omnis creatura latentem.
  20. Solus nequam populus centriam erexit ad illum:
  21. \'Absit, ut sic Dominus uenerit in tali figura
  22. Hic, sicut in terra, super fluctus maris inibat
  23. Et uentis inperat, placidum ut redderet aequor.
    24. [*]( 625 Numer. 22, 27 sq. 133 sq. Esai. 63, 9 (Cypr. 72, 1 H.) )[*]( 625 huius uersus extremo margine positi priora uocabula a biblto- pego ita desecta sunt, ut de lectionibus Balaam et asinã nulla moueatur dubitatio; inter Balaam et asinã, Pitrae si fides habenda est, caedenti scriptum erat; at Knoell qua est diligentia ex uestigiis relictis coMgit sedenti potius scriptum fuisse, quod uerum esse apparet ex Sedul. carm. paech. I 161: afiktar asella sessorem per uerba suum. Praeterea Knoelli collatione confirmatur, quod tam Ludwig suspicatus erat, ante Balaam Pitram falso posuisse Et, cuius ioco Boenseh scrip- serat: Sic conloqui M 121 clamaria a Petro M; idem iam Roensch coniecturâ inuenerat, Zeitschr. f. d. hist. Theol. ann. 1873, II p. 303 squisi quod ibi sub finem uitiose clamatis pro ckmaris typis expressum est (ibidem haec temptantur: elamatur a Petro; clamat tibi uel ibi Petrus); clamauit a Petro P1 (e. u. J.); damnaint te Petrus Jacobi R (in textu); clamatas a Petro Hilgenf.; clamaoi de Petro Ld 827 predicanti M multi MP1R; muti Pitra (in praefat. p. XXII) Hilgenf. Ld 128 populi M, quod m. 1. correxit, ut sit populo 631 commixtus R (coll. Verg. Aen- 6, 762); conmizto Jff; commixto P1Ld 637 neqaa M centrim MP1υ (as spiculum aeorpionis; aUudere uidetur poeta ad Apoc. 9, 10; cf. Ludwigi et Roenschi commentartos); \'forsan legendum graece ϰέντρον\' P3; malim centrium uel centria a Graeco ϰεντρίον propagatum 640 inperat M )
    157
  24. Hic legem tartaream derupit uerbo praesenti
  25. Et leuat de tumulis Lazarum die quarta fetentem.
  26. Nam qui ferebatur, cum fuisset obuius illi:
  27. Surge, inquit, iuuenis! Et [re]surrexit ille de ferclo.
  28. Archisynagogi filiam deprecatus a patre
  29. Iam exanimatam plangentibus suscitat illam.
  30. Mutum loqui fecit et surdum audire praesertim.
  31. Et caecum ex utero natum, ut uideret in auras.
  32. Post XXXVIII annis paralyticum surgere iussit,