Carmen Apologeticum

Commodianus

Commodianus. Commodiani Carmina. Dombart, Bernhard, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 15, 1887.

  1. Oportet me, inquit, reprobari uoce Moysi.
  2. At ego non tota, sed summa fastigia carpo,
  3. Quo possint facilius ignorantes discere uera.
  4. Hi autem iniqui, (qui) subdole uiuere quaerunt,
  5. Iam semel cruenti perseuerant fingere uana.
  6. Infatuant stultos magis euanescere dictis,
  7. Quod crucifixus 〈sit〉, cum sic oporteret eundem.
    8. [*](513 cf. 475 511 sq. Nomer. 23, 19 (Cypr. p. 88, 15 H.) 122 Ioh. 3, 14 )[*](511 isti .. eorum MP1; isti .. peccarunt (peccarint) LbJR; iustam .. bearunt Ld insigni Μυ, insignes P1 512 sed ipsi MP1, ipsi, sed v 512 sq. canebant. I Nec P1υ 513 esaias Μυ:Isaias P1 (s. u. I.) 514 ab scripsi; ad M; a P1 (s. u. l.) v 517 isti scripsi (quoniam u. 508 docetur, neminem iustum esse in terris, nisi qui c caelo uenerit); insti MP1υ; missi uel prisci B in commentario 518 uoce Moysi scripsi; uoce moyse M, uoce Moysis P1 (s. u. J.); uoce Moyses Ld, hac uoce Moyses B 521 secutus M; sequutus Plv 522 me P1υ; ne M inquid M moysi Mj Moysis P1υ 523 At Lbv; Ast P1; Ad M, ut P1 affirmat; KnoeU illud At, quod est in exemplari typis impressa, quo in collatione utebatur, non mutauit 524 possint] n in M m. 1. s. l. scripsit 525 qui Ld ; quia P3 R; om. MPl 526 finiere M 527 Infatuan M stultos magis Psv; stnltos maius (cf. u. 474) M (P* falso: magus); stultis magis P1; stultos magum Lb; stultus malis Wilh. Meyer dictis] post c in M littera i erasa 528 Quod M; Quum P1 (s. u. I.) v sit scripsii erat Wilh. Meyer, Abh. p. 305; om. M P1 υ cum M; enim Pl (s. u. l.) v 526 sqq. uana; I Infatuaut.. dictis. I Quum (Cum) .. oporteret(,) - eundem I Sic .. ruinam — (,) I Non P1 v. )
    150
  8. Sic enim disposuit propter primitiui ruinam;
  9. Non solum pro illo, et pro nobis uenit e caelo.
  10. Constituit populum nonum suo nomine firmum,
  11. Iuxta prophetias conpleuit omnia Christus.
  12. Ecce noua facio, Esaias clamat in ipso,
  13. Et nemo priora reputet nec antiqua sequatur.
  14. Haec noua sunt hodie sub nostra lege profecta,
  15. Quod gentes in Christo credi(di)mus dicto Moysi.
  16. Ille duos populos praedixerat esse futuros,
  17. Et quidem minorem populum praecellere dixit.
  18. Sed isti nequitiae pleni iam desperato furore:
  19. Lex nobis est data, dicunt, uos unde uenistis?
  20. Si nobis obsistunt, putant et resistere Summo,
    21. [*](533 sq. Esai. 43, 18 sq. (Apoe. 21, 5; II Cor. 5, 17) 536 Gen. 49, 10? 537 sq. Gen. 25, 23 )[*]( 529 ppt M 130 illo et M (cf. u. 41); illo sed P1; illis sed c; ceterum Ld praefat. Instr. p. VIII restituit genuinam lectionem uenire R celo M 531 populum .. firmum P1υ; populus .. firmns M (non firmum ut P1 8. u. l. Bcribit) nomine] litteras ne in M m. \'1. 8. I. scripsit 532 luna P* (8. u. l.) v; Iuztaque B; Iusta M; ct. Instr. II 26, 5 prophetias MP1 υ; idem KnoeUio M habere uidebatur, P2: \'propbeticas ib.\' (= in cod.) conpleuit M 533 noua facio omnia P1 (s. u. l.); omnia, quod deesae apud Cyprianum, test. 1,12 p. 47, 10 H. (excepto uno cod. B) iam Roensch monuerat, Ld delcuit; idem ne in M quidem Knoell repperisse uidetur 535 hec M profecta P1υ; propheta M 536 credidimus scripsi (cf. u. 300); credimus MP1υ dicto MP1 (cf. u. 518; 522); ex dicto v Moysi M; Moysis P1 (s. u. I.) v 537 predixerat M 538 precellere M 539 nequitie M 140 Lex scripsi; (h)ex M (prima littera h in rasura); Haec P1υ data ΜΡυ; data lex P3 Lb υ; Haec lex nobis date est Hansaen nobis M2 P1 υ; nonis M1 541 putant et resistere summo M ( post summo inuenitur signum Q, quo indicatur uersum finiri; cf. u. 423) P1; reputent se resistere Summo B; putant et resistere posse Lb; patet et resistere istos Ld; sed cf. Ienaer Literaturzeit. ann. 1877 p. 797. Iidem (Lb et Ld) a Summo nouum uersum ordiuntur )
    151
  21. Qui uoluit nobis bonus esse * * ?,,
  22. Nec illud respiciunt ceruicosi, setis (e)rectis,.
  23. Quod semper innocuos cruciarunt lege uitata.
  24. Sic Deo fecerunt, quod erant consueti, crudeles,
  25. Et filios sese audent adhuc dicere Summi.
  26. Iam qualiter (iterum) resurrexit, supra notaui,
  27. Non de uoce mea, sed diota prophetica dixi.
  28. Praedixerat autem discipulis cuncta de sese,
  29. Qualiter a populo pateretur Petro negante;
  30. Et quia de tumulis resurgeret tertio die,
  31. Dixerat et ipsud, et conpleuit omnia dicta.
  32. At ubi surrexit, uenit ad apostolos ipse
  33. Et stetit illis in medio: Pax uobis, inquit.
  34. Inter quos discipulos non adfuit unus orantes;
  35. Cui cum referrent, discredere coepit et addit:
  36. Si prius non digitum misero, ubi claui fuerunt
  37. Aut ubi percussus de lancea, non ego credo.
    38. [*]( 542 Matth. 20,15 543 ef. 229; 261 553 lob. 20,19 sqq. )[*]( 542 Qui uoluit nobis bonus (omnibus) esse! Nec illud R; (Summo,) qui uoluit nobis bonus esse. Nec illud Ld Lb; Wilh. Meyer (AM. p. 305) post esse posuit lacunae signa et nec illud, quo uulgo u. 542 (538) finitur, ad insequentem uersurn transfert, neque hiat in M, ut Knoell testatur, inter illud et respiciunt litterarum series 543 Nec illud respiciunt ceruicosi setis erectis scripsi; Nec illud respiciunt ceruicosisetis rectis M; Respiciunt (ipsi) (Lb; om. reliqui) ceruicosi, caeci et erecti. (erecti; R) P1 Lb R; Respiciunt (serui) ceruicosi setis erectis Ld 544 Quod Wilh. Meyer; Quid M; Qui P1υ innocuos P1υ; innouos M lege uitata M Lb (cf. Instr. 135,1 ut Dei praecepta uitaret); lege uetati P1υ; P2 in u. 543 sq. obscurius haec adnotat: Tu, si lubet, aliter haec codicis legito: Ceruicosis et is rectis quid semper in nouo. cruciarunt lege uitata 547 qualiter (iterum) Ld coll. u. 569 rursus remeauit; 829 redit iterum, aliis similibus; iterum om. M; qualiter Dominus LbR; qualiter ille Ps resurrexerit Lb 549 Predixerat M 551 sq. die, Dixerat et scripsi; die. Dixerat, et P1υ 552 ipsud & M (cf. Instr. II 25, 9; P3: \'Haud immerito taeduit insuisi (!) codicis: ipsu det\'); ipse dein P1 R; ipse Deus Ld conpleuit M 153 Ad M surrei M 554 inquid M 555 quos M; om. P1 (s. u. I.) v 556 cepit M 558 ego Mx om.; add. M1 )
    152
  38. Tunc die Dominica rursus remeauit ad illos