Carmen Apologeticum

Commodianus

Commodianus. Commodiani Carmina. Dombart, Bernhard, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 15, 1887.

  1. Per latices animae, deprauauit mentes acerbas
  2. Persuasitque dolo coitus infandos amare,
  3. Viuere rapinis in gaudio sanguine fuso.
  4. Hanc gloriam stulti prosequuntur tempore parvo;
  5. Quo nulla uenia liberat, se dicendo seductos.
  6. Si suadet adulter, culpa est tua prosequi talem;
  7. Non ille te damnat, sed tu tua sponte te damnas.
  8. [*](163 Gen. 9, 1 165 sqq. Gen. 11, 4 sqq. )[*]( 160 Delere P1; Dicere M; Demere R; Icere (= tollere, perdere?) Ld; perdere Huemer uniuersa pene creata MP1; aniuersam paene creatam v 163 sid M 164 prius Psυ (cf. quae adnotauimus in u. 15); prior MPl altera P1 Ld; alter M (P\' falso: aliter); aliter Lb R adhaesit P1 R; adhesit M; accessit Ld 165 turrem M; turrim P\' (s. u. I.) 8 astris P1υ; anstris M 166 possent asoendere caelos (coeloa) P1υ; c. a. p, Lb; asc. celos poss. M 117 loquella M 169 disparsit M; dispersit P\' (B. u. I.) v semotas B 171 Tnc (= Tunc) M; Tum P1 (8. u. I.) v agebat M; agebant P\' (s. u. I) v 172 scibat Hanssen, Wilh. Meyer, Abh. p. 292 coH. u. 46 173 Inrepserat M qA M 174 depianabit M 175 dolo coitus scripsi (cf. b. Gbl. 17 p. 451 sqq.); dolo citins M; dolos citius P1 R; doloa illis Ld 178 gaudia P3 177 p̃sequuntur M1, quod (prima manu?) correctum, ut sit pseqnnntnr 178 Qno M P1 <= itaque ?); Quos P3υ; Quod Lb )
    127
  9. Errabant indocti ueteris fallacia hostis,
  10. Obliti Dominum, opera maligna sequentes.
  11. Quod diu ne fieret grassatio tanta latronis,
  12. Tempore partito miseratus est tandem ablato.
  13. Conplacuit illi conloqui cum uno de multis,
  14. Vt faceret populum ad se transeundo dilectum.
  15. Ex eo coeperunt unum Deum nosse profani
  16. Et fieri populus secundum Dei decreta.
  17. Duos enim populos distinxerat ex se Rebecca:
  18. Hic prior est factus, alter ut succederet illi.
  19. In Aegypto primum Israhel concrevit alumnus;
  20. Inde Deus illos eiecit duce Moyse,
  21. Per quem dedit illis legem in monte Sina,
  22. Vt nostra posteritas Dominum cognosceret. unum.
  23. Deinde prophetas ex ipsis dicere iussit,
  24. Quod Deus in hominem depretiatur ab illis.
  25. Induxerat eos Dominus in terra promissa,
  26. Vt ibi sub lege uiuerent, donec ipse ueniret.
  27. Gens ingrata bonis noluit iugum ferre praeceptis,
  28. Sed magis in scelere prisco reuoluta florebat;
  29. [*]( 181 indocti MP1 (cf. u. 458); inducti v; ducti P3 ueteris Pl (s. u. I.) v; ueteres M, quod ambigas an retinendum et cum indocti sit coniungebdum; sed cf. u. 207 seductor antiquut; 317 ueteri latroni; Cypr. ad Donat. 4 uetus .. hostis obrepat; ad Forltm. e. 2 aduersarius uetus est et hostis antiquus 183 Quod, diu ne Ld; sed cf. Kiihner ausf. Gr. p. 872 sq. 185 conplacnit Jf 187 ceperunt M Deum nosse profani P2 (coniectura; cf. u. 13; 194; 636). R; Deum esse profani M (non in Deum e. p., ut Pitra in adnotatione affinnat); in Deum esse profani P1 Lb Ld; nobis in mentem uenit: (unum) Deum esse profari 188 populus M Lb (coniecturâ) Ld; populum P1. (s. u. l.) ; in populum E 180 distinczerat M ex se v; esse MP1 (esse) Rebeccae (uel in Rebecca) Lb 191 egypto M primum Israel P1 υ; primum in ifKl M alumnus Mv; alumnis P1 102 Moyse Lb υ; Moysi MP1 193 Sina scripsi (haec enim uetustior apud Latinos huius nominis forma; cf. Cypr. test. II, 25; p. 92, 10 H.; Tertull. Marc. V 4 med.; de clausula uersus cf. u. 66); syna M; Sinai P2υ. 196 depretiatur MLd; depreciatur P1; depreciaretur Lb R 199 preceptis M 200 farebat P*, quod postea ipsi (Ps) displicuit )
    128
  30. Nec umquam. desinuit: hodie quoque talis habetur;
  31. Praetermisso Deo luxurias saeculi mauult.
  32. Quod maxime Dominus cogit euitare dilectos;
  33. 7 Abscisos in totum a saeculo praemonet esse.
  34. Si filios dixit, in illius sancta moremur;
  35. Quid foris egredimur adulteri pompa(m) sequentes?
  36. Seductor antiquus per talia decipit omnes:
  37. Inmittit luxurias, per quas perdat filios Alti; .
  38. Agonia inmittit, spectaculis ire cruentis
  39. Aut nimis obscenis, inpudica nosse pudicis.
  40. Si fuerat castus, incestus proficit inde