Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

cum enim nimia lassitudine fatigatus frater requiescere iam finemque operi uoluisset inponere, instigatione spiritus illius animatus iterum resumere malleum nec desinere ab intentione coepti operis urguebatur, ita ut isdem eius incitamentis infatigabiliter sustentatus tanti laboris non sentiret iniuriam. tandem igitur senex tam dira daemonis ludificatione permotus ad cellam fratris diuertit salutansque eum, quod, inquit, est, frater, istud opus quod agis? at ille: laboramus, ait, contra istud durissimum saxum uixque illud potuimus aliquando conterere.

ad haec senex: bene dixisti Cpotuimus\'. non enim solus eras, cum illud caederes, sed fuit alius tecum [*](1 scilecet F1 dfii eras. in D 3 adque VP 5 capatiores DWX 6 mundialis om. 0 8 post docuerunt in OX cap. 6 incipit 9 ac D animae W 11 cottid. W distintionibus V 13 nidisetqae D etiopem 0 15 ab V 16 instir gantem V snbstetit Y\' 18 nimia om. W 19 opere D\' 20 desinire W1 21 urgebatur OP isdem X: hisdem rell. 22 sustentatur Dl 25 inquid VDWOP 26 istum 0 saium] lapidem DW illum DW aliquando potuimus D 27 contenere D senes 0 nix potuimus Px )

257
quem non uidisti, qui tibi in hoc opere non tam adiutor quam uiolentissimus inpulsor adstabat. et idcirco morbum ambitus saecnlaris nostris mentibus non inesse non utique eorum tantum negotiorum abstinentia conprobabit, quae etiam si uelimus expetere uel explere non possumus, neque illarum despectus rerum, quas si adfectauerimus tam apud spiritales uiros quam apud saeculi homines notabiles prima fronte reddemur, sed cum etiam illa, quae nostrae subpetunt potestati et honestate quadam uidentur obnubi, rigida mentis districtione respuimus.

et re uera non minus haec, quae parua uidentur et minima quaeque ab his qui nostrae professionis sunt cernimus indifferenter admitti, pro qualitate sua adgrauant mentem, quam illa maiora quae secundum suum statum saecularium sensus inebriare consuerunt, non sinentes deposita faece terrena ad deum in quo semper defixa esse debet intentio monachum respirare, cui ab illo summo bono uel parua separatio mors praesens ac perniciosissimus interitus est credendus.

cumque mens tali fuerit tranquillitate fundata uel ab omnium carnalium passionum nexibus absoluta, et illi uni summoque bono tenacissima adhaeserit cordis intentio, apostolicum illud inplebit: sine intermissione orate, et: in omni loco leuantes puras manus sine ira et disceptatione. hac enim puritate, si dici potest, sensu mentis absorto ac de terreno situ ad spiritalem atque angelicam similitudinem reformato quidquid in se receperit, quidquid tractauerit, quidquid egerit, purissima ac sincerissima erit oratio. [*]( 21 I Thess. 5, 17. 1 Tim. 2, 8 ) [*]( 1 tantum 0 2 ambitur D\' 3 esse V 4 conprobauit D 5 inplere 0 dispectus WP 6 aput 0 7 aput DO hominii W1 9 destrict. 0 10 parca V 11 qui] que OP 12 amitti W 14 sinentes VDWOPv: sinentia (ia in ras. m. 2) X ierror non librariis, sed auctori inputandus: cf. I, 20, 3) fece D W\'OX fecet W* feci P 15 monacom W (0) 18 talis W\' 19 uno D 22 leuat̃∗ D 23 haec Wl hec 0 sensum W ibsorto VDWOX absorbate P 24 adque VP 25 quicquid F5 WOX in se... tract. quidquid om. V sese 0 reciperit WP qaicqaid bis WOX ) [*]( XIII. Caa. 2. ) [*]( 17 )

258

GERMANVS : Vtinam simili modo atque eadem facilitate, qua semina spiritalium cogitationum plerumque concipimus, etiam perpetuitatem earum possidere possimus. cum enim fuerint siue per memoriam scripturarum seu per recordationem spiritalium quorumque actuum uel certe per intuitum sacramentorum caelestium nostro corde conceptae, insensibili quadam fuga lapsae quantocius euanescunt.

cumque alias quaslibet occasiones spiritalium sensuum mens nostra reppererit, rursus aliis inrepentibus ipsae quoque quae adprehensae fuerant lubrica uolubilitate diffugiunt, ita ut nullam constantiam sui retinens animus nec potestate propria sanctarum cogitationum possidens firmitatem etiam tunc, cum eas uidetur utcumque retinere, fortuito illas et non de industria concepisse credatur. quomodo enim ortus earum nostro arbitrio putabitur adscribendns, quarum perseuerantia non consistit in nobis?