Conlationes Patrum (Collationibus)

necesse est enim ut morbo duplici duplex adhibeatur curatio. nam corpori, ne [*]( 5 cf. Gal. 5, 19 sqq. 14 Eph. 2, 3 ) [*]( 6 adque VWOP hereses DWOPX 8 adque VDlWP dupplici O (passim) 11 fotum VD1WOP1: motum D2 aotum P* totam sensum X ita om. 0 12 inquietet 0 16 uoluptatem VP uoloptatis 0 18 quae] p D instinctũ D7 19 uoluntatis VD1 carnis D carnis et W 20 langoribus DOP iocnnditatis V2WX 22 indient 0 medicini WOa medicina indigeat D\' 23 curationemque 0 26 pote est 0 28 adibeatur WO nec OP )

Ideoque dominus noster Iesus Christus, cum apostoli pronuntietur sententia temptatus fuisse per omnia secundum similitudinem nostram, dicitur tamen absque peccato, id est absque huius passionis contagio, nequaquam scilicet aculeos concupiscentiae carnalis expertus, quibus nos necesse est etiam ignorantes inuitosque conpungi, quippe cui nulla inerat similitudo seminationis uel conceptionis humanae, ita rationem conceptus eius archangelo nuntiante: spiritus sanctus superueniet in te, et uirtus altissimi obumbrabit tibi: ideo et quod ex te nascetur sanctum uocabitur filius dei.

In illis enim passionibus etiam ipse temptari debuit incorruptam imaginem dei ac similitudinem possidens, in quibus et Adam temptatus est, cum adhuc in illa inuiolata dei imagine perduraret, hoc est gastrimargia, cenodoxia, superbia, non in quibus post praeuaricationem mandati imagine dei ac similitudine uiolata suo iam uitio deuolutus inuoluitur. gastrimargia namque est qua interdicti ligni praesumit [*](11 Hebr. 4, 15 17 Luc. 1, 35 ) [*](2 inlicens W 3 nec D1 concupiat ut uidetur F1 4 scribaram D1 6 aitiis om. D\' 7 frequenti D\' 8 magis om- Dl ∗∗aguntor D 18 nequoquam D\' 14 aeuleus F 16 inuitusque F1 cui∗∗ D 17 arcangelo 0 18 obumbrauit DO 19 ex] in VX nascitur DP nascetur ex te 0 22 incurruptam F 28 temtatus W (0) est om. D1 24 hoc] hac D1 coenodozia F 25 post praeuaric.] praeuaricatione W in imagine D1 26 deuolutus inuoluitur] deuoluitur D1 27 praesumis D1 )

in his ergo tribus uitiia etiam dominum saluatorem legimus fuisse temptatum, gastrimargia, cum dicitur ei a diabolo: dic ut lapides isti panes fiant, cenodoxia: si filius dei es, mitte te deorsum, superbia, cum ostendens illi omnia regna mundi et eorum gloriam dicit: haec tibi omnia dabo, si cadens adoraueris me, ut isdem quibus ille temptationum lineis adpetitus nos quoque quemadmodum temptatorem uincere deberemus suo doceret exemplo. ideoque et ille Adam dicitur et iste Adam, ille primus ad ruinam et mortem, hic primus ad resurrectionem et uitam.

per illum omne genus hominum condemnatur, per istum omne genus hominum liberatur. ille de rudi atque intacta fingitur terra, hic de Maria uirgine procreatur. huius ergo ut suscipere eum temptationes oportuit, ita excedere necessarium non fuit. nec enim qui gastrimargiam uicerat poterat fornicatione temptari, quae ex illius abundantia ac radice procedit, qua ne ille quidem primus Adam fuisset elisus, nisi ante generatricem eius passionem deceptus inlecebris diaboli recepisset. et ob hoc filius dei non absolute in carne peccati uenisse dicitur, sed in similitudine carnis peccati, quia, cum esset in eo uera caro, manducans scilicet et bibens et dormiens, clauorum quoque confixionem in ueritate [*](1 Gon. 3, 5 2 1. c. 5 Mt. 4, 3 6 1. c. 6 8 1. c. 9 22 Rom. 8, 3 ) [*]( 1 quia 0 2 quę D\' Ó a om. 0 diabulo DPX lapedis Y ietę Dl 6 deursum Y 7 gloriam eorum D 9 isdem WX: hisdem VDOP adpetitis Dl 10 temptaturem F1 temtatorem W (0) 11 ute O1 12 resurrictionem Y citam et resurreci 0 13 omne. Y humanum W condemnatur... hominum om. D\' coudempnatur WD\'P 14 stum 0* omne. Y adque YWP 15 uirg. maria 0 16 temptatione ̃∗ (s eras.) D temtationes W (0) opportuit 0 17 uioeret V uincerat 0 uioceret X 18 qui D\' habundantia DWPX 19 quia nec 0 fuesset Y 20 genetricem X diabuli VD1P 23 acilicit Y: om. 0 )

non enim ignitos acaleos concnpisoentiae carnalis expertus est, qui etiam nolentibus nobis natura iam administrante consurgunt, sed huius quandam similitudinem naturam participando suscepit. nam cum omnia quae officii nostri sunt in ueritate conpleret et uniuersas infirmitates gestaret humanas, consequenter huic quoque passioni putatus est subiacere, ut per has infirmitates etiam condicionem huius quoque uitii atque peccati uideretur in sua carne portare.